Een boiler is een warmwatertoestel dat continu een bepaalde hoeveelheid water op temperatuur houdt. Er bestaan verschillende soorten boilers: van elektrische toestellen tot zonne- en warmtepompboilers.
Wat is een elektrische boiler?
Met een boiler tap je de hoeveelheid water in het algemeen sneller af dan bij een geiser of doorstroomtoestel. Ook krijg je warm water als je kraan slechts gedeeltelijk opendraait. Een boiler levert niet onbeperkt warm water. Is de voorraad op? Dan kan het even duren voor water weer op temperatuur is. Bij de ene boiler duurt dat uren, bij de andere een kwartiertje of minder.
Om altijd over warm water te beschikken, moet je boiler kiezen die aansluit bij hoeveelheid warm water die je nodig hebt. De boiler mag dus niet te klein of te groot zijn. Als vuistregel kan je stellen dat in een woning met douche een boiler nodig is van 100 liter, in een woning met bad een van 130 liter en in een woning met bad en douche een boiler van 160 liter.
Temperatuur instellen
Stel je temperatuur niet te hoog in, want dan verbruik je meer energie en kan het hete water misschien brandwonden veroorzaken. Stel de temperatuur ook niet de laag in. Dan boet je in aan comfort. Maar dit is ook nodig om te vermijden dat je te hoge concentratie krijgt van legionellabacteriën.
Normaal gezien is 60 a 65°C een minimum om besmetting door legionellabacteriën te vermijden. Sommige ketels, vooral met weersafhankelijke regeling, kan je zo instellen dat ze regelmatig temperatuur opdrijven.
Rendement elektrische boiler
Om energie te besparen, werd de laatste jaren hard gewerkt aan het rendement van boilers. Daarbij ging aandacht naar lagere watertemperatuur, een betere isolatie van de boiler en naar gesofisticeerde regelapparatuur die de warmwaterproductie optimaliseert naargelang de behoeften en elektriciteitstarieven. Zelf kan je het rendement verhogen door de buizen van de boiler naar de tappunten zo goed mogelijk te isoleren om stilstandverliezen te vermijden.
Soorten boilers
1. Elektrische boilers
Elektrische boilers hebben een langere opwarmingstijd dan gasboilers, maar zijn gemakkelijker te installeren. De elektrische weerstand in de voorraadtank brengt het water op gewenste temperatuur. Wanneer dat precies gebeurt, bepaalt het elektriciteitstarief.
Opwarmen tegen goedkoop tarief is de boodschap. Alleen voor kleine boilers die bijvoorbeeld zorgen voor warm afwaswater is normale tarief nog te overwegen. Het voordeligst is een boiler die uitsluitend werkt op nachttarief, maar dan kan je overdag wel geen extra warm water produceren. Dat risico loop je niet met spaarboilers, aangesloten op tweevoudig tarief en uitgerust met voorkeurschakelaar. De opwarming gebeurt ’s nachts, maar dankzij voorkeurschakeling kan je ook overdag nog water opwarmen.
Een variant op dit systeem is de comfortketel: die verwarmt automatisch bij als de voorraad warm water is opgebruikt. Bij deze extra opwarming is het water wel minder heet (40°C) dan bij nachtopwarming. Zo vermindert het elektriciteitsverbruik overdag en kom je toch nooit zonder warm water te zitten.
2. Boilers op aardgas en stookolie
Boilers op aardgas en stookolie zijn zuiniger dan elektrische boilers en warmen sneller op. Er zijn twee types: directe en indirecte boilers. De eerste werkt onafhankelijk van de centrale verwarming en beschikt over een eigen brander. Bij een indirecte boiler warmt de cv-ketel ook boilerwater op. Dit is meestal het voordeligste systeem: je geniet van een korte opwarmingstijd en een hoog waterdebiet.
3. Warmtepompboiler
Een warmtepompboiler verwarmt je sanitair water met behulp van warme lucht uit je woning. Die warme lucht wordt door de boiler onttrokken uit eender welke ruimte binnenshuis of geleverd door het ventilatiesysteem. Een ingebouwde compressor verhoogt de omgevingswarmte, waardoor ook de ketel opwarmt. Zo zet de warmtepompboiler de omgevingswarmte uiteindelijk om in warm water.
Als de warmtepompboiler goed afgestemd is op de noden van je gezin, is bijverwarmen niet nodig. Een model van 260 liter volstaat voor een gezin van vier tot vijf personen. De meeste warmtepompboilers voorzien tot 300 liter warm water. Je kan het rendement verhogen door de warmtepompboiler in een warme ruimte te zetten, zoals een stook- of wasruimte.
Er zit een elektrische weerstand in het apparaat. Die treedt in werking in geval van nood of wanneer je snel veel warm water na elkaar nodig hebt. Bijvoorbeeld als vier personen kort na elkaar een bad zouden nemen. Het toestel is ook zo afgesteld dat de verwarmingscyclus ’s nachts start. Daardoor kan je genieten van het nachttarief.
Een warmtepompboiler verbruikt in vergelijking met een elektrische boiler drie keer minder stroom. Dat betekent een fikse besparing op je elektriciteitsfactuur. Volgens sommige fabrikanten is dat jaarlijks zelfs een besparing van 70%.
4. Zonneboilers
Met een zonneboiler wend je de gratis warmte van de zon aan om een deel van je sanitair water mee te verwarmen. Een zonnecollector op je dak slaat het zonlicht op, zet het om in warmte en geeft deze af aan de vloeistof die door dunne buisjes stroomt. Deze vloeistof stroomt door een warmtewisselaar in het opslagvat en warmt zo water op. Een pomp zorgt ervoor dat de vloeistof tussen de collector en het opslagvat circuleert.
's Zomers moet de zonneboiler volstaan voor de volledige warmwaterproductie, maar in de koudere seizoenen is naverwarming noodzakelijk. In de meeste gevallen zal de cv-ketel die functie vervullen.
