Vloerverwarming: waar wel en waar niet?

De kogel is door de kerk. Je hebt gekozen voor vloerverwarming. Maar heb je dit wel in elke ruimte van je woning nodig? Roel Van den Eynde van zelfbouwfirma Easykit en Luc Brants van Radson wandelen mee door je woning. Maar besef alvast dit: de moderne woning van vandaag valt in de verste verte niet meer te vergelijken met die van je ouders of grootouders. Zeker als het op warmtegevoel en comfort aankomt.

Beneden bijna overal vloerverwarming leggen

“Op de benedenverdieping raden we quasi overal vloerverwarming aan”, begint Roel Van den Eynde. “Sowieso in de leefruimtes zoals je woonkamer en keuken, maar ook in de hal en in het toilet. Zo krijg je geen koude voeten wanneer je van de zetel naar bijvoorbeeld het toilet wandelt. Die paar extra meters aan vloerverwarming kosten niet zoveel meer, het zijn uiteindelijk enkel wat buisjes. Ruimtes waar geen vloerverwarming nodig is? De koude berging en eventueel de garage.”

“Hou er wel rekening mee dat de collector van je vloerverwarming, waar alle leidingen aankomen en vertrekken, toch ook een deel warmte afgeeft”, waarschuwt Luc Brants van Radson. “Heb je deze in een koude berging voorzien, dan denk je best aan een alternatief, zoals de garage of een andere berging.”

Let wel op voor de keuken. Onder vaste meubels, zoals je keukeneiland en het aanrecht, moet je geen vloerverwarming leggen. “Beslis dus tijdig over de indeling van de keuken, liefst wanneer je installateur voor het eerst naar de werf komt. Verander je achteraf toch nog van gedacht, bijvoorbeeld door een krapper budget, communiceer dan op tijd.”

Wat met de slaapkamers?

“Voor veel mensen horen radiatoren gewoon nog altijd standaard thuis op de slaapkamer. Hét grote voordeel hiervan is dat je knop zelf open of dicht draait", gaat Van den Eynde verder. "Maar de meerprijs van een unit die toelaat dat je verwarming op lage temperatuur (vloerverwarming) en op hoge temperatuur (radiatoren) kan combineren, bedraagt al snel 1.000 à 1.500 euro. En je energieverbruik ligt hoger.”

“De knop omdraaien, is de boodschap. Zeker in een goed geïsoleerde, moderne woning heb je geen vloerverwarming nodig op de slaapkamer.” Luc Brants volgt deze mening, maar kijkt ook vooruit: “Dat is niet alleen nefast voor je nachtrust – je kamer koelt ‘s nachts niet snel genoeg af – het is energetisch niet verantwoord om zo te stoken. Maar hoe ouder je wordt, hoe minder snel je een comfortabel gevoel krijgt. In minder goed geïsoleerde woningen kan je misschien toch vloerverwarming leggen, maar met meer afstand tussen je buisjes. Hierdoor haal je toch altijd die gemoedelijke slaaptemperatuur van 16 à 17 graden.”

En wat de scholier in huis op zijn kamer moet studeren tijdens koude winterdagen? “Voelt het toch te koud aan? Een radiator of elektrische bijverwarming doet op korte tijd wonderen. Tegenwoordig heb je heel wat ecologische toestellen die heel wat minder stroom verbruiken. Hou wel rekening met het effect op je E-peil.”

Een handige tip, vult Van den Eynde aan: “Gebruik je je zolder enkel als bergruimte, dan is het ook aangewezen om de vloer tussen het slaapkamerplafond en de zoldervloer te isoleren. De warmte van beneden passeert namelijk ook je slaapkamers richting zolders, en zo behoud je boven nog wat van die warmte.”

Badkamer: ja, maar…

In een badkamer is vloerverwarming een must. Toch komt Luc Brants met volgende kanttekening: “Ook al voel je meer comfort, de meeste badkamers - zeker in renovaties of in oudere huizen - krijg je praktisch nooit goed genoeg verwarmd met vloerverwarming. Een radiator of elektrische handdoekendroger doet er nog de nodige graden bij.”

Zorgt zo’n elektrische handdoekendroger dan niet voor een hoger E-peil? “Elektrisch verwarmen wordt sowieso afgestraft. Kies je ervoor om alleen elektrisch te verwarmen op je badkamer? Laat deze ruimte dan als aparte entiteit opnemen in je EPB-verslag. Zo stijgt je E-peil maar met één punt in plaats van vijf punten.”

“Een andere optie om hier bij te verwarmen is wandverwarming. Dit systeem werkt zeer snel en de warmte gaat niet verloren.” Roel Van den Eynde nuanceert: “Ik zie dit meer als wellnesselement, bijvoorbeeld voor in je inloopdouche. Wanneer je helemaal geen vloerverwarming kan leggen, straalt wandverwarming niet genoeg warmte uit om optimaal comfort te bieden. Let ook op: door te veel voor de muur te plaatsen, blokkeer je ook deels de warmte. En iets in de muur kloppen, wordt sowieso riskant met al die buisjes in de wand.”

De nachthal?

Veel mensen kiezen er ook voor om de nachthal mee te nemen. “Zeker aan te raden als je bijvoorbeeld met een vide zit. Anders ontstaat er mogelijk een koudeval, wat voor een tochtgevoel in je woongedeelte zorgt”, waarschuwt Luc Brants. “Voorzie je een ventilatiesysteem D met warmteterugwinning, dan kan je ook een afzuiging plaatsen in de vide bovenaan om de koudeval mee te blokkeren.

Ook Roel Van den Eynde ziet de voordelen in van dit systeem: “Je ventilatiesysteem zuigt de warme lucht uit je badkamer, keuken, enz. en blaast die door de slaapkamers. Door de kieren onderaan je binnendeuren ontstaat een circulatie, en je nachthal werkt als het ware als doorsluisruimte."

Opgelet bij verbouwingen

Bij grondige renovaties moet je extra goed opletten. Vaak zit je met een beperkte opbouwhoogte voor je vloer. Heel oude woningen zijn nog gebouwd op een zandbed, dus hier heb je na wat graafwerk in principe genoeg plaats voor de nodige opbouw: vloerplaat, elektrische leidingen, isolatie, vloerverwarming en chape. “Maar heel vaak haal je dit niet. En dan kom je in problemen met je oorspronkelijke vloerpas, waarschuwt Luc Brants.

Voldoende vloerisolatie is cruciaal, zeker bij renovaties: “Laat je isolatie hier achterwege, dan kies je beter voor radiatoren, want dan verlies je al het effect van vloerverwarming”, is Van den Eynde duidelijk. Maar er bestaan alternatieven volgens Brants: “Door bijvoorbeeld vloerverwarming rechtstreeks op je welfsels te plaatsen. Als je huis volledig onderkelderd is, kan je het kelderplafond isoleren. Maar je blijft natuurlijk zitten met je bouwkundige koudebruggen, wat beperkingen met zich meebrengt.”

Nog enkele tips om vloerverwarming te leggen

De belangrijkste dingen hebben we je al meegegeven. Hieronder volgen nog een aantal tips die je best zeker mee in rekening neemt wanneer je denkt aan vloerverwarming:

• Dressings of bureauruimtes mogen ook vloerverwarming hebben.
• Je keuze van vloerafwerking is belangrijk: op basis hiervan bepaalt de verwarmingsspecialist het juiste rendement van je vloerverwarming en waar de uitzettingsvoegen precies moeten komen. Sommige vloertypes laten ook beter of minder goed warmte door.
• Glazen deuren hebben scharnierpunten die in de grond komen, net als een open trap. Belangrijk om goed op voorhand aan te geven aan je installateur. Onder een gesloten trap komt standaard geen vloerverwarming.
• “Combineer je radiatoren en vloerverwarming? Dan is aardgas of stookolie de enige interessante warmtebron”, stelt Roel Van den Eynde. “Een warmtepomp heeft een te laag rendement met radiatoren. Een vloerverwarming is hier een ideale oplossing. Laat je warmtepomp wel nauwkeurig dimensioneren. Dat is bepalend voor de afstand tussen je buisjes en is alleen maar positief voor de efficiënte en de levensduur.”
• Ga je zelf je vloerverwarming leggen? “Doe voor de chapewerken zeker een druktest”, benadrukt Roel Van den Eynde. “Zo vermijd je dat je achteraf met een lek zit. Met twee man kan je in principe op een weekend tijd vloerverwarming leggen. Firma’s als Easykit zorgen nog eens voor een installatiekit en stappenplan op maat.”