Tussen de bergen van het West-Vlaamse Heuvelland bouwden Petra en Jan van AE-architecten een hedendaagse woning met grote ramen die de uitzichten op het agrarische landschap omkaderen. Niveauverschillen bakenen de verschillende zones af en een organische vormentaal doorbreekt het strakke raster waarin het huis is gebouwd. Hoewel een rits aan houtsoorten is gebruikt, straalt het interieur een en al rust uit.
Een charmante hoeve in de buurt van de Kemmelberg, Rodeberg en Scherpenberg behoorde al generaties lang tot de familie van architect Jan Baes. Als kind logeerde hij hier af en toe met zijn ouders – al was het maar om het nabijgelegen pretpark Bellewaerde te bezoeken – en tien jaar geleden werd hij er zelf de fiere eigenaar van. Eerst overwogen ze het naoorlogse pand grondig te renoveren, maar van dat idee stapten ze af toen ze vaststelden dat het in een te slechte staat was. Een renovatie was dus geen optie; de hoeve moest plaats maken voor een hernieuwbouw.
Strenge voorschriften
Het was de eerste keer dat Petra en Jan een nieuwe gezinswoning voor zichzelf ontwierpen. Licht, ruimte en een maximale verbinding met de omgeving stonden voor hen centraal. Dat stedenbouw een hele reeks maatregelen had opgesteld, werkte het ontwerpproces aanvankelijk tegen, maar na een tijdje zagen ze het als een uitdaging om – bij wijze van weerwoord – àlle voorschriften op te volgen en er toch een bijzonder project van te maken. We sommen ze even op: een fermette met rode bakstenen, rode dakpannen, een verticaal accent in het metselwerk en kleine ramen.
Ontdubbelde voorgevel
Van ver ziet de woning van Jan en Petra er misschien uit als een doodnormale fermette, maar hoe dichter je komt, hoe meer architecturale hoogstandjes in het oog springen. Zo is er een strakke dakkapel, een dubbele voorgevel en een patio. En dat is nog maar een voorsmaakje van wat zich binnen afspeelt. Aan de zijkant van de woning is een patio met een buitenhaard. Hier genieten Jan en Petra van het zicht op hun oude buxus. Ze gebruiken dit overdekte terrasje voornamelijk tijdens de tussenseizoenen om er – beschut tegen regen en wind – te eten of gewoon te ontspannen.
Open en toch geborgen
Zoals de meeste woningen in Heuvelland, staat ook deze op een hellend vlak: tussen de voor- en achterkant bedraagt het hoogteverschil 40 centimeter. Binnen losten Jan en Petra dat op door met diverse niveaus te werken. Die speelden ze eveneens uit om het aantal binnenmuren tot een minimum te beperken. De verschillende zones onderscheiden zich namelijk door treden en variërende plafondhoogtes. Zo creëerden Jan en Petra een open gevoel, zonder aan geborgenheid in te boeten. Aan de buitenkant van de woning zetten Jan en Petra het hoogteverschil in het perceel nog extra in de verf door de gevels onderaan van een horizontale strook met bredere voegen te voorzien.
Coherent geheel
Binnen is de ruwbouw in het zicht gehouden. De materialen die het interieur bepalen zijn massief hout, multiplex en beton. De dampkap en de kap van de open haard zijn unieke stukken; ze zijn gesculpteerd uit op elkaar gestapelde platen multiplex. Deze organische vormen brengen leven in het interieur. Ook speciaal zijn de granulaten in de betonnen vloer; Jan en Petra kozen voor gepolijst beton waarbij de toplaag wordt afgeslepen zodat de aanwezige keitjes zich laten zien.
Kooktafel
In de keuken staat geen gewoon keukeneiland, maar eerder een ‘kooktafel’ met een dun werkblad en een toplaag van geparelstraald inox, waar cirkels uit gelaserd zijn voor de kookplaten en de snijplank. De spoelbak is eraan gelast. Jan en Petra wilden een tafelmodel omdat een kookeiland het zicht vanuit de zithoek zou belemmeren. In het werkblad zijn nog lades voor bestek en servies voorzien. Potten, pannen en toestellen bergen ze op in de ingemaakte kasten van multiplex eik.
Hollandse witjes
De badkamer situeert zich op de benedenverdieping, maar wel enkele treden hoger dan de andere ruimtes. De meeste wanden in de badkamer zijn bezet met Hollandse ‘witjes’. Het badkamermeubel is van multiplex berk met daarop een wastafel in terrazzo. De betonnen vloer helt af, dus was er geen douchebak nodig. Het douchegordijn is in doorschijnend textiel, waardoor je zelfs tijdens het wassen nog een glimp van het rustgevende landschap kan opvangen.
Tekst: Katrien Depoorter
Foto's: Luc Roymans & Jonah Samyn
Ontdek de volledige reportage in Ik ga Bouwen nr. 444.