Condens op aluminium raamprofielen met thermische onderbreking: hoe is dit mogelijk? (Beantwoord op 18-12-2017)

Vraag

Op onze aluminium ramen (met thermische onderbreking) op de slaapkamer stelden wij geregeld condens vast aan de binnenzijde. Er werden maatregelen genomen om die condens te vermijden en daar hoeven we geen bijkomend antwoord op.

Het probleem dat ons bezighoudt, is niet de condens zelf maar de vraag waarom die neerslaat op de aluminium ramen die thermisch onderbroken zijn. De vertegenwoordiger staat ook voor een raadsel en heeft vastgesteld dat de aluminium duidelijk te koud is én dat men logischerwijze zou denken dat de niet-gïsoleerde buitenmuur (massieve muur 30 cm) kouder zou moeten zijn (en dat de condens dus daar zou optreden, wat niet het geval is).

Vandaar dat nu de vraag rijst of de ramen correct geplaatst werden. Het gaat om vervanging van oude aluminium ramen, met behoud van de oude vensterdorpel. Er wordt voorgesteld om de binnenafwerking af te breken en de situatie te bekijken. Vandaar onze vraag: waar dienen we op te letten bij aluminium ramen die geplaatst werden in een massieve muur? Waar moet er overal (met PUR) geïsoleerd zijn (tussen vensterdorpel en profiel is er normaal gezien PUR gespoten)?

Kunnen de ankers zelf ook koude geleiden vanuit de muur naar het profiel? Of volstaat het dat er een koude toch (indirect dus) voorbij de thermische onderbreking komt en zo het ganse profiel afkoelt?

Idem aan onze voordeur: daar voel je door/onder de tochborstel de koude doorkomen. We lossen dit nu op met een tochtrol, maar hier zouden toch andere mogelijkheden voor moeten bestaan? Ook lijkt de deur niet mooi aan te sluiten tegen het kader: onderaan staat ze dicht, naar boven toe kan je met de hand de deur nog dichter duwen (en hoor je meteen minder buitengeluid). Als je de deur (alu) sluit, voel je dat er precies wat speling op zit.

Antwoord

We vroegen raad aan Gert Broeckx van Dubolimburg:

"Het ontstaan van condens is het gevolg van een relatief hoge luchtvochtigheid in combinatie met lage oppervlaktetemperaturen. Het is dus een kwestie van het luchtvochtgehalte zo laag mogelijk te houden (tussen 40 en 60%) en te voorkomen dat de oppervlaktetemperaturen van ramen, muren, vloeren … onder een bepaalde temperatuur komen. Dat noemen ze het dauwpunt en is afhankelijk de parameters luchtvochtigheid en temperatuur."

"In principe isoleert een volle muur van 30 cm minder goed dan thermisch onderbroken aluminium ramen. Je zou er dus vanuit kunnen gaan dat de binnentemperatuur van de muur lager is dan die van de ramen. In dat geval zou de condensatie op/in de muren moeten ontstaan. Dat dit niet gebeurt, of beter gezegd niet zichtbaar is, kan te maken hebben met het feit dat stenen muren vocht kunnen opnemen en terug afgeven. Aluminium ramen hebben die eigenschap niet waardoor de oppervlakkige condensatie daar wel zichtbaar is."

"Bijkomende problemen kunnen koudebruggen zijn. Er mag in geen geval een verbinding gemaakt worden tussen de buitenschaal van het raamkader en de binnenschaal, want dan werkt de thermische onderbreking niet meer. Dit zou het geval kunnen zijn bij foutief geplaatste verankeringsdoken of contact tussen buitendorpel en binnentablet."

"Concreet betekent dit dat de buitendorpel niet voorbij de thermische onderbreking naar binnen toe mag steken en dat het venstertablet aan de binnenzijde niet voorbij de thermische onderbreking mag komen. Men kan hiervoor gespoten PUR gebruiken, maar properder werk kan geleverd worden met dunne isolatiestroken in XPS (geëxtrudeerd polystyreen)."

"Hetzelfde probleem stelt zich wanneer de raamkaders links, rechts en bovenaan de volle muur raken. Op dat moment ontstaat er een verbinding tussen de buitenschaal en de binnenschaal van het raam en koelt het raamkader mee af. Dit fenomeen kan bovendien versterkt worden wanneer er rondom het raam luchtlekken zijn. Het is dus belangrijk dat de ramen aan de buitenzijde van een tochtband en kitvoeg voorzien zijn tussen schrijnwerk en metselwerk."

"Aan de binnenzijde dient een luchtdichte aansluiting gemaakt te worden tussen raamkader en pleisterlaag. Dit voorkomt onder meer dat er inwendige condensatie kan ontstaan. Gespoten PUR geeft onvoldoende garanties dat deze aansluiting in de toekomst luchtdicht blijft. Daarom werkt men beter met (zelfklevende) luchtdichte folies die men mee kan inpleisteren in de dagkanten."

"Vervolgens moet men erover waken dat de luchtvochtigheid in de ruimtes niet te hoog wordt en dat vochtige lucht gecontroleerd wordt afgevoerd. Dit kan door de nodige ventilatievoorzieningen te treffen. Met andere woorden verse luchttoevoer in de droge ruimtes (zoals slaapkamers, leefruimtes etc.) en gecontroleerde afvoer in de natte ruimtes (zoals de keuken, badkamer, toilet, wasplaats …). Men kan hierbij werken met vochtigheidssensoren die ervoor zorgen dat een ventilatie aanslaat wanneer het vochtgehalte een bepaalde grens overschrijdt."

"Het is verstandig om na te denken of men in de toekomst de buitenmuren nog wil isoleren. Of het om buitengevelisolatie gaat of binnenisolatie, het is steeds belangrijk dat de muurisolatie naadloos aansluit op de thermische onderbreking van het raamprofiel. Eventueel kan men in deze fase een dunne laag isolatie plaatsen tegen de zijkant van het raamprofiel waar later op aangesloten kan worden. Daardoor verkleint ook het risico op koudebruggen in deze fase."

"Wat de tochtproblemen aan de deur betreft, ben ik van mening dat enerzijds de tochtborstel niet aansluit op de vloer en dat de rubberen dichting van het deurblad niet aansluiten op de omkadering. Dit laatste kan wanneer het kader niet recht in de deuropening werd ingebouwd of wanneer het deurblad zelf niet recht/vlak is."

"De meeste tochtborstels zijn regelbaar waardoor dat probleem normaal gezien nog opgelost kan worden door de plaatser. Vaak stelt men de tochtborstel bij plaatsing hoger in om te voorkomen dat deze tijdens de bouwwerken beschadigd geraakt. Men kan dan bij de voorlopige oplevering vragen deze juist af te stellen."

"In principe zou de tochthinder, na juiste afstelling, minimaal moeten zijn. Een betere luchtdichtheid bekomt men met een onderdorpelprofiel of ‘Duitse dorpel’. Dat is een dun aluminiumprofiel met dichtingsrubber en werd in het verleden in passiefwoningen toegepast. Vandaag wordt die oplossing meer en meer gebruikt."

Beantwoord door: Karen Smets , Eerste Hulp Bij Duurzaam Bouwen

Livios streeft steeds naar juistheid, objectiviteit en betrouwbaarheid van de informatie die het verstrekt. De redactie, noch de panelleden op wie zij beroep doet bij het beantwoorden van de vragen, kunnen aansprakelijk gesteld worden voor welk gebruik dan ook. Lees meer

Zorgeloos de winter in? Waarom je je warmtepomp best laat onderhouden in het najaar
Mitsubishi Electric Europe

Zorgeloos de winter in? Waarom je je warmtepomp best laat onderhouden in het najaar

Met een lucht-luchtwarmtepomp verwarm en koel je je woning op een energiezuinige manier.

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag