Verwarming en ventilatie combineren: zo bespaar je op energie

Liesbeth Pairoux
Journalist met meer dan 15 jaar ervaring in bouw en interieur. Brengt helder en kritisch nieuws over actualiteit, regelgeving, energie en interieur.

Je huis verwarmen en ventileren op een energiezuinige manier? Met een mechanisch ventilatiesysteem en warmterecuperatie recupereer je warmte en bespaar je op energiekosten. Maar hoe werkt het?

  • Met een ventilatiesysteem D met warmteterugwinning kan je warmte uit afgevoerde lucht benutten om inkomende lucht voor te verwarmen, waardoor het warmteverlies minimaal is.
  • Deze combinatie werkt ideaal in goed geïsoleerde of passiefwoningen en verlaagt je energiefactuur, terwijl je een comfortabel binnenklimaat behoudt.
  • Aanvullende technieken zoals zomerbypass, nachtventilatie en koppeling met warmtepomp of zonnepanelen verhogen de energie-efficiëntie.

Verwarmen met ventilatiesysteem

Met een ventilatiesysteem D kan je de warmte uit de afgevoerde lucht gebruiken om je woning te verwarmen. De warmteterugwin-unit (WTW) vangt de warmte uit de afgevoerde lucht op. Met deze warmte wordt de koude buitenlucht opgewarmd. Met een warmteterugwinsysteem kan je de warmte nuttig recupereren, waardoor het warmteverlies bij ventilatie van je woning tot een minimum wordt beperkt.

  • Foto Zehnder Group Belgium
  • vasco decentrale ventilatie
    Foto Vasco Ventilation Concepts
  • Foto Renson

Lagere energiefactuur 

Een mechanisch ventilatiesysteem kan ervoor zorgen dat je energiefactuur daalt. Kies je voor balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) dan minimaliseer je het warmteverlies. De koude lucht die via je ventilatiekanalen de unit bereikt, wordt opgewarmd door de warme lucht die de woning verlaat. Je verwarming moet dus minder hard werken om de temperatuur op peil te houden. Dat zorgt voor een lagere energiefactuur. 

Een ventilatiesysteem met WTW werkt vooral goed bij goed geïsoleerde woningen en passiefwoningen. Kies je voor zo’n systeem dan minimaliseer je het warmteverlies wanneer je ventileert, maar tegelijkertijd verminder je je energiekosten. Bovenop creëer je een comfortabel en gezond binnenklimaat.

Tips

  • Integreer een centraal ventilatiesysteem met warmteterugwinning in je bouwplannen. Zo kan het systeem perfect geïntegreerd worden in alle ruimtes van je nieuwe woning.
  • Zorg ervoor dat je woning luchtdicht is. Dat kan je testen aan de hand van de blowerdoortest.
  • Combineer een ventilatiesysteem met WTW met zonnepanelen, een warmtepomp en eventueel een groendak om de energie-efficiëntie van je woning te verhogen.

Huis verwarmen met mechanische ventilatie

Bij een mechanische ventilatie wordt de vervuilde binnenlucht mechanisch afgevoerd en de verse buitenlucht mechanisch aangevoerd. Dat is dus niet het geval bij een natuurlijk ventilatiesysteem, waarbij bijvoorbeeld raamroosters zorgen voor de aanvoer en afvoer van lucht. Bij een mechanisch systeem met warmteterugwinning heeft de luchtstroom een continue temperatuur. Dat zorgt ervoor dat er nauwelijks warmteverlies is wanneer je met dit ventilatiesysteem je woning ventileert. Een ventilatiesysteem is geen verwarmingssysteem. Je hebt dus nog steeds een warmtepomp of gasketel nodig om je woning te verwarmen. 

  • Foto Duco Ventilation & Sun Control
  • © Renson
  • Foto Bulex

Compacttoestel: WTW en warm water

Een compacttoestel is een balansventilatiesysteem D dat warmterecuperatie combineert met een boiler voor sanitair water. Alvorens de lucht binnenkomt in dit toestel wordt die voorverwarmd of gekoeld door de bodemwarmtewisselaar. Verse buitenlucht wordt aangezogen en eventueel voorverwarmd of gekoeld door een aardwarmtewisselaar. Die verse lucht wordt via een warmtewisselaar in het toestel verder voorverwarmd door de warmte van de afgevoerde vervuilde lucht uit de woning aan te wenden.

Warmtepomp benut restenergie

Deze afgevoerde lucht heeft na doorgang door de warmtewisselaar nog altijd een iets hogere energie-inhoud dan de buitenlucht. Het is net deze restenergie die de warmtepomp nog zal benutten als warmtebron. Afhankelijk van het soort toestel zal de opgewekte warmte van de warmtepomp nuttig gebruikt worden voor de naverwarming van de ventilatielucht en/of het opwarmen van het sanitair warm water.

Koelen met ventilatiesysteem

De verwarming van toegevoerde lucht heeft natuurlijk geen zin als het kwik tijdens de zomermaanden boven de 20 graden stijgt. Want als je toegevoerde lucht nog eens gaat opwarmen met de warmte van de afgevoerde lucht, dreigt oververhitting. Om dat te vermijden, rust je je systeem D met warmterecuperatie en bodemwarmtewisselaar best uit met een zomerbypass. Die schakelt het systeem uit als het buiten te warm wordt.

  • Foto Thermad Climate Systems
  • Foto Zehnder Group Belgium

Nachtkoelingsroosters

Een geval apart onder de ventilatieroosters zijn de nachtkoelingsroosters die meer gericht zijn op koeling dan op ventilatie. De koelere nachtlucht is ideaal om op een energiezuinige manier de binnenlucht af te koelen. Omdat de debieten van nightcooling hoger liggen dan die van basisventilatie, worden andere types roosters gebruikt om die grotere luchtstromen te garanderen. Hierbij onderscheidt men opbouw- en inbouwroosters. Het eerste type, vergelijkbaar met vliegenramen, wordt tijdelijk (bijvoorbeeld enkel tijdens de zomer) of permanent op het raam geplaatst. Door het raam achter dit rooster ’s nachts te openen, komt er frisse lucht binnen zonder dat er insecten of inbrekers kunnen binnendringen.

Huis koelen met mechanische ventilatie

Een mechanisch ventilatiesysteem zorgt ervoor dat de warme binnenlucht mechanisch afgevoerd wordt. Zowel ventilatiesysteem C als systeem D werken op deze manier. De manier waarop de systemen frisse buitenlucht aanvoeren verschilt wel. Bij systeem C gebeurt dat op een natuurlijke manier, bij systeem D op een mechanische manier. Maar beide systemen zullen de binnentemperatuur doen dalen en zo je huis koelen.

Nachtventilatie

Dankzij nachtventilatie kan je je woning heel eenvoudig én gratis koelen. Het principe van nachtventilatie of nachtkoeling is dat je ‘s nachts je woning laat afkoelen door je ramen of raamroosters en je binnendeuren te openen. Heb je dakramen, dan kan je profiteren van het schouweffect. De warme lucht, die automatisch stijgt, zal dan door de koude buitenlucht via de dakramen uit de woning geduwd worden. Heb je geen dakramen, dan kan je het horizontale ventilatieprincipe toepassen. Hierbij zet je de ramen en de binnendeuren open. De verse buitenlucht zal dan van de ene kant van je woning naar de andere stromen, waardoor de warme lucht naar buiten kan en de woning afkoelt.

  • nachtkoeling renson
    Foto Renson
  • Foto Skylux
  • Nachtkoeling
    Foto Renson

FAQ verwarming ventilatie

Een ventilatiewarmtepomp kan je niet in eender welke woning plaatsen. Je kan hem installeren in zeer goed geïsoleerde woningen en nieuwbouwwoningen. Het is een mechanisch ventilatiesysteem dat niet op zichzelf kan staan. Het werkt hybride: je moet het dus combineren met een ander verwarmingssysteem.

Een ventilatiesysteem kan de temperatuur van de woning op peil houden. Dat wil zeggen dat als je kiest voor een ventilatiesysteem met warmteterugwinning, dat de koude buitenlucht verwarmd wordt door de warme binnenlucht.

Je kan je huis ventileren met de verwarming aan, maar hou rekening met warmteverlies. Zet je je ramen open terwijl je warmtepomp of gasketel aan het werk is, dan vliegt de warmte weg. Kies je voor raamroosters, dan kan je ventileren zonder veel warmteverlies te hebben. Kies je voor een mechanisch ventilatiesysteem met WTW, dan wordt het warmteverlies tot een minimum beperkt en dan kan je systeem effectief samenwerken met je verwarming.

Een warmteterugwinunit (WTW) kan passief en actief koelen. Als het in de zomer buiten erg warm is en binnen koel, dan kan de unit de verse buitenlucht koelen. Dit noemen we passief koelen. Combineer je je WTW met een warmtepomp dan kan je actief gaan koelen en de binnentemperatuur doen dalen.

Een ventilatiewarmtepomp recupereert de warmte uit de lucht die door je ventilatiesysteem wordt afgevoerd. De ventilatiewarmtepomp kan zo warmte geven aan je woning en je sanitair water.

Een ventilatiesysteem is geen airco of verwarming. Met een WTW-unit kan je de warmte die je afvoert wel recupereren. Maar je gaat je woning niet actief koelen of verwarmen. Je hebt dus nog steeds een warmtepomp of een ander verwarmingssysteem nodig. Tenzij je kiest voor een ventilatiewarmtepomp.

Omdat je warmte recupereert is de combinatie van ventilatie en verwarming energiezuiniger. Daarnaast stoot je minder CO2 uit, dan als je zou gaan voor een fossiele brandstof. 

Bij balansventilatie hou je je energieverlies zo klein mogelijk. De lucht die je afvoert en de lucht die je aanvoert zijn in balans. Dankzij een warmteterugwinningsysteem recupereer je warmte die anders verloren zou gaan bij het afvoeren van binnenlucht. Daardoor kan je besparen op je energiefactuur.  

 

Slim, snel en op maat: zo ontwerp je zelf je maatkast
Maatkasten Online

Slim, snel en op maat: zo ontwerp je zelf je maatkast

Droom je van een kast die perfect past in jouw interieur én ruimte?

Lees meer
Een bureau op zolder? Onderschat het belang van een goed verlichte werkplek niet
VELUX Belgium

Een bureau op zolder? Onderschat het belang van een goed verlichte werkplek niet

De ruimte onder het dak blijft vaak onbenut, terwijl het de ideale plaats is voor een thuiskantoor, ver weg van lawaai en afleiding.

Lees meer
Met deze rolluiken zorg je voor meer welzijn en comfort in huis
Wilms

Met deze rolluiken zorg je voor meer welzijn en comfort in huis

Thuiskomen na een hectische werkdag? Dat doe je liefst in alle rust en comfort.

Lees meer

Vraag vrijblijvend offertes aan voor je ventilatie.

  • Erkende installateurs
  • Je ontvangt max. 5 offertes
  • Gratis en vrijblijvend
  • Start
  • Project
  • Gegevens
  • Klaar!

Dit moet je zeker lezen

Ventilatie bij nieuwbouw, renovatie en bestaande woningen: regels, prijzen en beste keuzes

Lees meer

Ventileren en airco combineren: dit is hoe het werkt en wat het kost

Lees meer

Luchtverwarming: je woning ventileren, verwarmen en koelen

Lees meer

Lees ook

De wintertuin: zo bespaar je op energie én leef je met de seizoenen

De wintertuin: zo bespaar je op energie én leef je met de seizoenen

Bespaar energie en geniet van comfort met een wintertuin. Ontdek hoe dit duurzame concept werkt en bijdraagt aan een aangenaam en energiezuinig huis.

Lees meer

Ventilatie bij nieuwbouw, renovatie en bestaande woningen: regels, prijzen en beste keuzes

Ventilatie bij nieuwbouw, renovatie en bestaande woningen: regels, prijzen en beste keuzes

Ventilatie is cruciaal voor een gezonde en comfortabele woning. Ontdek alles over de soorten ventilatiesystemen, prijzen, regels en aandachtspunten.

Lees meer

Kan een airco met ventilatie je woning verwarmen in de winter?

Kan een airco met ventilatie je woning verwarmen in de winter?

Je woning verwarmen met een airco met ventilatie in de winter? Ontdek hoe een lucht-luchtwarmtepomp kan koelen en verwarmen, zelfs op koude dagen!

Lees meer

Partnerartikels

Bekijk alle partners
Nu overstappen loont: profiteer van lagere btw én cashback op je Bosch-verwarming
Nu overstappen loont: profiteer van lagere btw én cashback op je Bosch-verwarming

Bosch ken je vast van gereedschap en huishoudtoestellen. Maar wist je dat Bosch ook een pionier is in duurzame verwarmingssystemen? Of het nu om...

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag