Servitudeweg: wat mag en wat niet? (Beantwoord op 19-05-2020)

Vraag

In een akte van 1922 staat vermeld dat mijn eigendom het heersende erf is om via een servitude, die bestaat uit een doorgang via een koertje langsheen mijn huis, een waterput te kunnen bereiken op het eigendom van mijn gebuur die het leidende erf heeft. In die akte staat ook vermeld dat aan het leidende erf ook doorgang is verleend om de straat te kunnen bereiken.

Door de jaren heen zijn er aanpassingen geweest, zoals het aanleggen van een waterleiding waardoor de doorgang naar het leidende erf overbodig werd. Het leidende erf is ook voorzien van een voordeur om zo de straat te kunnen bereiken. Maar die akte uit 1922 is daar nooit voor aangepast geweest waardoor mijn gebuur nu van mijn koertje onbeperkt gebruik mag maken, waardoor ik geen privacy meer heb omdat die vlak naast mijn huis loopt langs de keuken en mijn living, om langs daar ook de straat te kunnen bereiken.

Kan, aangezien het feit dat al die aanpassingen zijn gebeurd (aansluiting aan de waterleiding, voordeur van het leidende erf) waardoor die servitude overbodig is geworden voor het heersende erf, door het vredegerecht of rechtbank opgeheven worden?

Antwoord

Een erfdienstbaarheid is een zakelijk recht dat gevestigd wordt ten aanzien van een onroerend goed (het lijdend erf), ten voordele van een ander onroerend goed (het heersend erf). De eigenaars van deze onroerende goederen zijn verschillend.

Een erfdienstbaarheid kan op verschillende wijzen ontstaan: door de natuurlijke ligging van de onroerende goederen, door de wet, op basis van een overeenkomst, door de bestemming van de huisvader of door verjaring.

Op basis van de verstrekte gegevens kunnen wij vaststellen dat er sprake is van een contractuele erfdienstbaarheid ten voordele van uw erf met als doel het bereiken van de waterput. In de overeenkomst wordt daarenboven ook bepaald dat aan uw buur ook doorgang wordt verleend om de straat te kunnen bereiken, dit gaat dan om een conventioneel doorgangsrecht.

De conventionele erfdienstbaarheid die werd bepaald met betrekking tot de waterput kan eenzijdig door u worden beëindigd. U bent immers eigenaar van het heersende erf en kan niet gedwongen worden om tegen uw zin nog langer gebruik te maken van uw recht. Het eenzijdig karakter van deze rechtshandeling heeft als gevolg dat dit niet aanvaard moet worden door de eigenaar van het lijdend erf om effect te hebben. De afstand kan zowel uitdrukkelijk als stilzwijgend gebeuren.

U kan uw rechtsafstand steeds laten opnemen in de notariële akte en deze ter overschrijving op het hypotheekkantoor aanbieden. Door de overschrijving zal dit effect hebben ten aanzien van derden, zoals bijvoorbeeld indien u uw huis verkoopt.

Met betrekking tot het conventioneel doorgangsrecht van uw gebuur geldt een andere regeling. Een recht van doorgang wordt in principe bepaald voor een ingesloten erf. De wet bepaalt dat deze uitweg ophoudt, wanneer dit niet meer noodzakelijk is voor het normale gebruik van de eigendom naar de bestemming ervan. Dit betekent dat u, gelet op het feit dat uw buurman ondertussen niet meer ingesloten is, u de afschaffing van deze uitweg kan vorderen omdat deze geen nut meer heeft en de eventuele ontbinding van de conventioneel gesloten erfdienstbaarheid. De rechter oordeelt steeds geval per geval.

Voorzover de gebuur de erfdienstbaarheid thans anders en meer gebruikt dan voorheen en dan initieel beschreven en/of bedoeld, is er mogelijks sprake van een verzwaring van de erfdienstbaarheid, hetgeen niet toegelaten is. Met de ons meegedeelde gegevens is het echter niet mogelijk om daaromtrent uitsluitsel te geven.

Verder is het ook belangrijk dat u uw overeenkomst goed bestudeert op eventuele clausules. In sommige overeenkomsten worden immers ontbindende voorwaarden of beperkingen in tijd opgenomen. In dat geval kan u op grond van deze eventuele bedingen de conventionele erfdienstbaarheid beëindigen. Het lijkt ons in ieder geval aangewezen om alvorens over te gaan tot het nemen van gerechtelijke stappen, voornoemde problematiek samen met uw buur te bespreken. Op die manier kunnen eventuele procedures vermeden worden.

Tot slot lijkt het ons aan te raden langs te gaan bij een advocaat met uw overeenkomst. Op basis van meer concrete gegevens kan u een sluitend advies gegeven worden en kan er een plan worden uitgewerkt teneinde minnelijk tot een oplossing te komen met uw buur.

Beantwoord door: Jo Dewez , Dehaese & Dehaese advocatenkantoor bvba
Heeft u een juridische vraag ? Contacteer ons voor een degelijk advies.

Livios streeft steeds naar juistheid, objectiviteit en betrouwbaarheid van de informatie die het verstrekt. De redactie, noch de panelleden op wie zij beroep doet bij het beantwoorden van de vragen, kunnen aansprakelijk gesteld worden voor welk gebruik dan ook. Lees meer

Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel
Maatkasten Online

Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel

Maatkasten Online, al jaren bekend om hun digitale succesformule en bekroond tot Webshop van het Jaar, opent in Antwerpen een eerste fysieke winkel.

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag