Het klopt dat de architect bij het verrichten van bouw- of renovatiewerken een aantal verantwoordelijkheden draagt. Het handelt dan om de architect die in opdracht van de bouwheer onafhankelijk zijn taak uitvoert.
Wat de omvang van deze verantwoordelijkheden betreft, kunnen een aantal zaken aangehaald worden: enerzijds de door de wet voorgeschreven architectenopdracht, meer bepaald de taken die de architect in ieder geval op zich moet nemen om niet in strijd te zijn met de wettelijke voorschriften, maar anderzijds ook datgene wat tussen de partijen werd overeengekomen. Afhankelijk van de inhoud van deze overeenkomst, kan de taak of de verantwoordelijkheid van de architect bijgevolg enigszins variëren.
Te beginnen met de wettelijke (minimale) taken van de architect, kan verwezen worden naar artikel 4 van de Architectenwet. Hieruit blijkt immers dat de architect in ieder geval moet instaan voor het opmaken van de plannen van het bouwwerk en het uitoefenen van een zekere controle op de uitvoering van deze werken.
Zoals reeds vermeld, kan een overeenkomst met de architect deze taken echter uitbreiden. Zo bevat artikel 20 van het Reglement van beroepsplichten alle taken die aan de architect toegeschreven kunnen worden.
Relevant voor deze vraag, en dus mogelijk opgenomen in de overeenkomst, betreft de verplichting voor de architect om alle gegevens te verzamelen die nodig zijn om vervolgens het ontwerp van het bouwwerk – hier de nieuwe veranda – op te stellen. Dit kan onder meer gaan van informatie betreffende de funderingen, de ondergrond waarop de veranda zou komen te staan, tot informatie omtrent de te gebruiken materialen. In dit geval ontbreekt hierover klaarblijkelijk de nodige informatie over de ligging van de septische put, wat vervolgens het uitgraven van de fundering van de veranda verhindert.
Let wel: het voorgaande brengt eveneens een aantal verplichtingen voor de bouwheer/opdrachtgever met zich mee. Zo dient ook de bouwheer/opdrachtgever zijn medewerking te verlenen bij het verzamelen van de nodige gegevens voor het ontwerp en alle nodige informatie door te spelen aan de architect. Daarnaast is het bovendien van belang te vermelden dat het aan de bouwheer/opdrachtgever zelf is om aan te tonen dat de architect zijn verplichtingen niet is nagekomen en met andere woorden niet alle nodige inspanningen heeft geleverd om te vermijden dat de septische put verplaatst moest worden.
2. In je vraag verwijs je evenwel naar “de architect van de renovatiefirma”. Ik begrijp dat de renovatiefirma mogelijk een architect of binnenhuisarchitect in dienst heeft, om het werk voor te bereiden. Er is dan geen sprake van een architect die onafhankelijk zijn tussenkomsten verricht in opdracht van de bouwheer om bijvoorbeeld een omgevingsvergunning aan te vragen ( = wettelijk monopolie).
Aldus is de betrokkene een werknemer of aangestelde van de bouwfirma, en gaat het uiteindelijk over deze aansprakelijkheid. De betrokken aannemer heeft in principe een inspanningsverbintenis om de bouwheer alle mogelijke informatie te vragen, te verschaffen, te adviseren, te waarschuwen, samen te werken.
Een essentiele verbintenis van de opdrachtgever is evenwel het bouwwerk mogelijk te maken. Dit is het perceel ter beschikking stellen, de werken betalen, de vergunningen bekomen etc… Ook de bouwheer heeft in het kader van de normale uitvoering van de aannemingsoverenkomst een samenwerkingsverplichting, en hij zal aldus tevens debiteur zijn van de informaties die hij kan verstrekken.
3. Samenvattend kunnen we zeker niet besluiten dat de aansprakelijkheid voor de ongewenste situatie 1/1 berust bij de aannemer. Beste zullen beide partijen gezamenlijk een oplossing zoeken, en beide water bij de wijn doen….