Hoe bouwovertreding aanpakken? (Beantwoord op 21-08-2020)

Wanneer er een bouwovertreding wordt vastgesteld, zijn er twee mogelijkheden. Ofwel kan U het gebouw herstellen in de oorspronkelijk vergunde toestand, ofwel kan U de niet-vergunde werken regulariseren. Indien u zou nalaten zulks te doen, bent U in overtreding met de reglementering inzake ruimtelijke ordening en stelt U zich bloot aan bestraffing.

Schendingen van de reglementering inzake ruimtelijke ordening kunnen zowel strafrechtelijk als burgerrechtelijk vervolgd worden. Bouwmisdrijven worden bestraft met een gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar en een geldboete van 26 euro tot 400.000 euro, of met één van deze straffen alleen. Deze geldboete dient te worden vermeerderd met opdeciemen, dewelke thans bepaald zijn op een factor 8. Daarnaast kan de rechter ambtshalve of op vordering van de bevoegde overheid een herstelmaatregel opleggen. Deze herstelmaatregel houdt het bevel in om een meerwaarde te betalen en/of bouw- of aanpassingswerken uit te voeren en/of de plaats in de oorspronkelijke toestand te herstellen of het strijdige gebruik te staken. In bepaalde gevallen voorziet de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening tot slot dat er een administratieve geldboete kan worden opgelegd als vorm van alternatieve bestraffing.

Gelet op de beperkte informatie in de vraagstelling is het niet mogelijk een concrete inschatting te maken van de kosten voor de tussenkomst van een architect bij de aanvraag van een regularisatievergunning. Deze kostprijs is immers afhankelijk van de concrete omstandigheden en kan van geval tot geval verschillen. Voorts is het inderdaad zo dat bij de beoordeling rekening zal worden gehouden met de actueel geldende regelgeving, de van toepassing zijnde stedenbouwkundige voorschriften, alsook de eventuele  verkavelingsvoorschriften. Het is bovendien zo dat het niet vervolgen van een inbreuk door de overheid geen grond vormt voor de regularisatie van de bouwovertreding. De behandeling van een aanvraag tot een regularisatievergunning verloopt voorts op identieke wijze als de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning en wordt op dezelfde wijze en aan de hand van dezelfde criteria beoordeeld. Er dient echter wel een afschrift van de eventuele processen-verbaal, administratieve beslissingen en rechterlijke beslissingen te worden gevoegd aan de regularisatieaanvraag.

Wanneer u geconfronteerd wordt met een bouwovertreding is de bijstand van een advocaat gespecialiseerd in deze materie steeds raadzaam. Deze zal u op basis van de concrete omstandigheden immers advies kunnen verlenen omtrent uw juridische positie. Zo zouden er zich bijvoorbeeld vragen kunnen stellen omtrent de verjaring van bepaalde, reeds lange tijde bestaande bouwovertredingen. Ook zal uw advocaat u kunnen bijstaan teneinde één of meerdere bouwovertredingen te regulariseren.