Hellend dakisolatie aan de binnenkant
Alle specialisten zijn het erover eens dat dakisolatie de allereerste maatregel is die je moet nemen. Een slecht geïsoleerd dak kan immers verantwoordelijk zijn voor 25 tot 30 procent van de warmteverliezen in huis. Als een zolder enkel als opslagruimte wordt gebruikt, volstaat het om alleen de zoldervloer te isoleren. Wil je van de zolder een volwaardige leefruimte van maken, dan moet het dak worden geïsoleerd.
Een plat dak na-isoleren mag enkel aan de bovenkant. Meestal gebeurt dit door middel van isolatieplaten en een ballastlaag. Dat wordt een omgekeerd dak genoemd. Voor een hellend dak heb je de keuze tussen isolatie aan de binnenkant of aan de buitenkant.
Heb je een niet-geïsoleerd hellend dak zonder onderdak (dit kan je controleren door op zolder het dak aan de binnenzijde te bekijken: als je recht op de dakpannen of leien kijkt, dan heb je geen onderdak)? Dan moet de dakconstructie worden verstevigd, een onderdak geplaatst en vervolgens moet het dak worden afgewerkt met een bekleding naar keuze. Je laat dit het best over aan een vakman.
Als je dak technisch nog in orde is én als er een onderdak aanwezig is, dan kan je gemakkelijk zelf aan de slag. Steek isolatiedekens tussen de kepers of spanten, breng een dampscherm aan (dat moet voorkomen dat er vocht in de isolatie of de dakconstructie terechtkomt) en werk langs onder af met bijvoorbeeld gipskartonplaten die je op de dragende onderstructuur schroeft. Kleef elk spleetje van het dampscherm stevig dicht met aangepaste tape, en laat de banen minstens 10 cm overlappen, best ter hoogte van de draagstructuur. Zo belet je dat het dampscherm gaat scheuren. Voor aan de overgangen met de muur of andere bouwonderdelen gebruik je een lijm die ervoor zorgt dat het dampscherm ook daar goed afgesloten is. Let erop dat het scherm niet wordt doorboord, bijvoorbeeld voor het inwerken van spots.
In plaats van met soepele isolatiematerialen kan je ook isoleren met stijve isolatieplaten onder de dakspanten. In dat geval worden de isolatieplaten meestal in twee, kruislingse lagen aangebracht en mechanisch aan de spanten bevestigd met behulp van moeren en steunschroeven.
Een belangrijk nadeel van dakisolatie aan de binnenkant is dat je ruimte verliest. Aangezien kepers meestal maar 6 hoog zijn, betekent dat ook dat je – om de minimale BENO-isolatiedikte te kunnen halen – twee lagen isolatie zal moeten aanbrengen, bij voorkeur geschrankt. Dat vereist extra timmerwerk, tenzij je gebruik maakt van speciale ophangstangen waarop je zowel de isolatie als het dampscherm vastspiest, waarna je het pakket vastklemt met rondellen en doppen.
Dakisolatie aan de buitenkant
Je dak is niet geïsoleerd, er is geen onderdak, en je wil je geen binnenruimte verloren laten gaan? Dan is dakisolatie aan de bovenzijde een prima oplossing. Dat wordt in het vakjargon een sarkingdak genoemd. Een sarkingdak is een duurdere oplossing, maar heeft als belangrijk voordeel dat de stijve isolatieplaten dankzij een tand-en-groefverbinding mooi op elkaar aansluiten, en zo een ononderbroken isolatielaag vormen. Op die manier voorkom je koudebruggen waarlangs de warmte kan ontsnappen, en loop je een kleiner risico op vocht en schimmelvorming.
Een sarkingdak plaatsen is werk voor een vakman. Hij verwijdert de aanwezige pannen, panlatten en tengellatten, brengt op de kale dakstructuur een dakvloer aan (meestal spaan- of OSB-platen), vervolgens een lucht- en dampscherm (dat het dak wind- en waterdicht moet houden), daarna stijve isolatieplaten uit pur of pir, en als onderdak een waterdichte, dampopen folie waarvan de naden goed moeten zijn dichtgetapet. Er bestaan ook isolatieplaten waarop al een onderdakfolie is aangebracht. Zo kan de dakwerker in één handeling het dak water- en luchtdicht maken. Daarbovenop komen nieuwe tengellatten en panlatten die door het isolatiemateriaal heen in de dakconstructie geschroefd worden en waarop tot slot de dakbedekking wordt aangebracht.
Wat ook mogelijk is, zijn sandwichpanelen: kant-en-klare, zelfdragende dakelementen met een isolerende kern in pur, pir of minerale wol. Deze prefab geïsoleerde panelen zijn vooral interessant als je dak in slechte staat is, en je het bijna moet volledig vervangen. Ze komen rechtstreeks op de gordingen te liggen (dat zijn de horizontale balken die de dakconstructie verstevigen) en fungeren zowel als keper of spant, isolatie, binnenafwerking, onderdak en eventueel latwerk voor de dakbedekking. De houten balken en regels maken dat panelen zelfdragend zijn. Kepers of spanten zijn niet nodig. Het grote voordeel van sandwichpanelen is de tijdwinst. Bovendien creëren ze, net zoals bij de traditionele sarkingmethode, een ononderbroken isolatielaag, waardoor het risico op koudebruggen uitgesloten is. Sandwichpanelen zijn wel minder geschikt voor kleine of grillig gevormde daken.
