Hoogte inrit: bouwvergunning en erfdienstbaarheid (Beantwoord op 01-03-2021)

Vraag

Wij en onze buren hebben een gemeenschappelijke erfdienstbaarheid van inrit naar de manoeuvreerruimte tussen onze tien garages. De eigenaar van het perceel waarop deze erfdienstbaarheid rust, bouwt nu een woning daar waar deze inrit op de openbare weg uitkomt, en wel erboven, dit tussen twee blinde gevels van twee buren.

De eigenaar ontving een bouwvergunning hiertoe, terwijl nochtans één van de blinde gevels gewoon feitelijk blind is, niet juridisch. In diens notariële akte staat dat dit een halfopen bebouwing is (met open kant aan de kant van de inrit en gesloten kant tegen zijn buur aan de andere zijde).

De gemeente die de bouwvergunning afleverde, zegt dat deze bouwvergunning volledig los staat van erfdienstbaarheden en dat dus de aflevering van de bouwvergunning niet impliceert dat de erfdienstbaarheid niet meer hoeft gerespecteerd te worden. De erfdienstbaarheid die in onze aktes staat, is er een van drie meter breed. Over de hoogte wordt niet uitdrukkelijk iets geschreven, maar in de oudste aktes wordt uitdrukkelijk melding gemaakt van de schrapping van de term "personenwagens".

Nochtans wordt in de bouwvergunning uitdrukkelijk enkel doorrit voorzien voor "personenwagens". Als een erfdienstbaarheid niet nader bepaald is in de hoogte, hoe hoog moet de ruimte dan zijn die vrijgelaten moet worden door de eigenaar die erboven bouwt?

Het element van schrapping van personenwagens wijst er m.i. op dat de wil van de partijen aangeeft dat er ook andere wagens moeten doorkunnen (bijvoorbeeld bestelwagens van aannemers die werken moeten uitvoeren aan de achterzijde van onze rijwoningen). De locatie is Wilsele, niet Leuven zelf, hetgeen toch nog een redelijk landelijk karakter heeft.

De eigenaar zegt dat moet gekeken worden naar de hoogte van onze garages, maar de erfdienstbaarheid is de inrit "naar de manoeuvreerruimte" tussen de garages, zodat er m.i. ook grotere voertuigen moeten kunnen manoeuvreren. Eén van onze buren manoeuvreert regelmatig tussen de garages met zijn bestelwagen die hoger is dan 250cm.

Men zal eerstdaags welfsels plaatsen, waardoor er een vrije hoogte zal ontstaan van slechts 250cm. Kan dit wel? Heeft u meer informatie over de hoogte die men moet vrijhouden in situaties als deze? En wat als er achteraf nog eens een lamp onderaan de welfsels wordt gehangen, waardoor de doorgang nog lager wordt?

Alvast bedankt voor uw inzichten!

Antwoord

In dit geval gaat het om een conventionele erfdienstbaarheid. Deze erfdienstbaarheid vindt zijn oorsprong in een overeenkomst gesloten tussen partijen. Deze overeenkomst werd op zijn beurt gevestigd in de eigendomsakten.
Een conventionele erfdienstbaarheid gaat uit van de contractuele vrijheid zoals bepaald in artikel 1134 BW. De partijen kunnen dus zelf de grenzen van de erfdienstbaarheid vaststellen. Naast de lengte en de breedte wordt, zoals in dit geval, de hoogte vaak uit het oog verloren bij de vestiging van een erfdienstbaarheid. De vraag rijst in welke mate men de erfdienstbaarheid belemmert indien men de overgang overkapt, zonder de doorgang onmogelijk te maken.

De eigenaar van het lijdende erf mag niets ondernemen dat leidt tot een vermindering of bemoeilijking van de erfdienstbaarheid. Verder moet volgens artikel 702 BW de erfdienstbaarheid worden uitgevoerd in de mate dat dit niet leidt tot een onredelijke of gevoelige verzwaring van de erfdienstbaarheid. De eigenaar van het heersende erf mag met andere woorden niets doen waardoor de toestand van de eigenaar op het lijdende erf zou worden bezwaard. Dit impliceert dat de eigenaar van het heersende erf de erfdienstbaarheid slechts kan uitoefenen op een manier die de partijen voor ogen hadden op het moment van de vestiging van de erfdienstbaarheid.

Je geeft aan dat de oudste akten melding maken van een schrapping van de term “personenwagens”. Dit zou kunnen wijzen op het feit dat de partijen ook wilden voorzien in de doorgang van andere voertuigen. Verder geef je aan dat één van de buren in het bezit is van een
bestelwagen. Doch begrijp ik dat er hierover niets concreet werd bepaald in de vestigingsakte. Indien er niets uitdrukkelijk werd bepaald in de vestigingsakte, zal er gekeken moeten worden naar de wijze waarop partijen de erfdienstbaarheid hebben uitgeoefend.

Het uitgangspunt is dat de erfdienstbaarheid zich uitstrekt tot op een hoogte die nodig is voor de normale uitoefening van het eigendomsrecht. Wanneer het heersende erf, zoals in dit geval, voor residentiële doeleinden wordt gebruikt wordt er doorgaans aangenomen dat de hoogte van de doorgang moet overeenkomen met de hoogte van personenwagens. Dit impliceert dat de eigenaar
de doorgang mag overkappen voor zover hij een hoogte respecteert die een doorgang verleent voor personenwagens.

In het geval van onenigheid, rest je echter de mogelijkheid om een recht van uitweg te vorderen voor de rechter. Op basis van artikel 682 BW kan je dit vorderen voor de ingeslotenheid van jouw perceel. Het is dan aan de rechter om te bepalen of er voldoende toegang tot de openbare weg bestaat. De rechter zal de hoogte vergelijken met de concrete omstandigheden. Verder kan je ook een vordering instellen tot verwijdering van de werken waarmee de erfdienstbaarheid werd bemoeilijkt. Deze vordering zal evenwel niet toegekend worden wanneer blijkt dat het recht van doorgang slechts miniem is beperkt.

Beantwoord door: Joost Peeters , STUDIO | LEGALE

Livios streeft steeds naar juistheid, objectiviteit en betrouwbaarheid van de informatie die het verstrekt. De redactie, noch de panelleden op wie zij beroep doet bij het beantwoorden van de vragen, kunnen aansprakelijk gesteld worden voor welk gebruik dan ook. Lees meer

Van ontwerp tot installatie: Facq biedt totaaloplossing voor je badkamer met erkende installateurs
Facq

Van ontwerp tot installatie: Facq biedt totaaloplossing voor je badkamer met erkende installateurs

Ben je nog op zoek naar een installateur om je nieuwe badkamer te installeren?

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag