In Vlaanderen en Brussel moet je tegenwoordig vaak verplicht in een systeem voorzien om regenwater op te vangen, als je bouwt. Maar wat als die oplossing niet volstaat? In sommige gemeenten mag je het regenwater dan afvoeren naar de riolering, maar in bijvoorbeeld Vlaams-Brabant is dat alvast vaak niet meer toegelaten. Wat dan? We vroegen het aan architect en waterexpert Koen Vandewalle.
Regenwater vang je op vanaf je dak, waarna je het afvoert via de regenpijp, waarin je het al een eerste keer kan filteren. Vervolgens bewaar je het water in een regenput of -tank. Je kan het gebruiken om het toilet door te spoelen, kleding te wassen, je huis te poetsen, je auto te wassen en je tuin te besproeien.
“Douchen met regenwater mag dan weer niet, in geen enkel gewest”, merkt Koen Vandewalle op. “Dat is nochtans al meteen een eerste manier om meer regenwater te verbruiken. Het komt erop aan het water extra te filteren. De filter daarvoor kost maar 250 tot 300 euro. Maar officieel mag ik het je niet aanraden. Douchen met regenwater kan, maar is op eigen risico.”
Wat als je regenput of -tank overloopt?
“Dan moet je dat overtollige regenwater in Vlaanderen laten afvloeien naar een infiltratiezone in je tuin. De grootte ervan moet 8% bedragen van de totale oppervlakte van je dak en verharde oppervlakten rond je woning, als je daar ter plaatse niet voor afvoer zorgt. Bovendien mag de zone maximaal 50 cm diep zijn, en mag het regenwater er tot 30 cm hoog in staan. Hemelwater kan daar dan langzaamaan in de grond sijpelen.”
“Zo’n infiltratiezone kan je makkelijk zelf afgraven, met de spade of een minigraver. Al dan niet gecombineerd met greppels, waarvoor dezelfde regels gelden. De afgegraven bodem laat je dan begroeien met planten met diepe wortels. Die vergroten de infiltratie aanzienlijk. Plant ook gerust bomen in de zone, zoals wilgen. Die zuigen opvallend meer water op dan andere bomen. De infiltratiezone kan je mooi inpassen in het ontwerp van je tuin. En je tuin staat er zeker niet het hele jaar door nat van.”
Wat als dat nog niet volstaat?
“We moeten er geen doekjes om winden”, gaat Koen Vandewalle verder. “Zelfs met een infiltratiezone kan je tuin in de winter nog volledig onder water komen te staan, bij een heel harde bui.” Hoe hou je het dan veilig, zonder waterschade aan je tuin of woning?
“In veel gemeenten mag je van je infiltratiezone een overloop voorzien naar de riolering. Gewoon met een afhellende buis richting de riool, met daarin een hoek van 90° verticaal naar omhoog, waarna de buis verder horizontaal afloopt. Hoe hoger je dat verticale stuk maakt, hoe hoger het water in de infiltratiezone komt te staan. Maar nogmaals: in Vlaams-Brabant mag dat dus vaak niet.”
“Je kan ook een diepere put aanleggen, dan spreken we van een wadi. Zo liet ik onlangs een wadi van 1,5 m diep graven bij een woning. Daarvoor moet je wel een afwijking van je bouwvergunning aanvragen. Het best bedek je de put dan eerst met Argexkorrels gewikkeld in geotextiel. Eén kubieke meter van die korrels buffert 800 l water. Met 10 m³ buffer je dus 8.000 l water. Daarbovenop komt aarde, tot aan de grens van -50 cm. Zo leg je een infiltratiezone volgens de wettelijke regels aan, die in praktijk veel meer buffert.”
En hoeveel kost dat?
“Een wadi aanleggen is niet duur, als je het zelf doet. Geotextiel kost minder dan een euro per m². Voor Argexkorrels kan je wat meer betalen. Koop je de korrels in zakken, dan zit je aan 450 euro per m³. Goede tip: laat je Argexkorrels in een grote hoeveelheid met een vrachtwagen aanvoeren, dan betaal je de helft van de prijs.”