Eilanddampkap: alles wat je moet weten voor je er één koopt

Heb je een kookeiland en hou je van een open keuken? Dan is een eilanddampkap de ideale keuze voor je keuken. Maar welk model kies je best? Hoe werkt zo’n dampkap precies, wat kost ze en waarop moet je letten bij de installatie? We maken je wegwijs: van afzuigtypes en technische vereisten tot stijlkeuze en onderhoud. 

Wat is een eilanddampkap en hoe werkt het?

Een eilanddampkap is een dampkap die boven een kookeiland hangt en kookdampen, geurtjes en vetdeeltjes afvoert of filtert terwijl je kookt. Omdat ze vrij in de ruimte hangt, heeft ze doorgaans een krachtigere motor en een breder zuigoppervlak nodig dan een wandmodel.

Een eilanddampkap werkt volgens:
• Afvoer naar buiten: de kookdampen worden via een afvoerbuis naar buiten geleid. Dit is het meest effectieve systeem, omdat vocht en geurtjes echt verdwijnen uit de keuken.
• Recirculatie (koolstoffilter): de dampkap zuigt lucht aan, filtert die via vet- en koolstoffilters en blaast de gezuiverde lucht terug de ruimte in. Dit is handig als afvoer naar buiten niet mogelijk is.

Voor- en nadelen

Een eilanddampkap ziet er niet alleen stijlvol uit, maar speelt ook een belangrijke rol in het zuiver houden van de lucht in een open keuken. Toch heeft zo’n vrijhangend toestel ook aandachtspunten. We lijsten de belangrijkste plus- en minpunten voor je op:

Type afzuiging

Eilanddampkappen kunnen werken met een afvoer naar buiten en via recirculatie. Elk systeem heeft zijn eigen werking, voordelen en aandachtspunten. Welk type je best kiest, hangt vooral af van de technische mogelijkheden van je keuken en je persoonlijke voorkeur.

Afvoer naar buiten

Bij dit systeem wordt de aangezogen lucht via een afvoerbuis naar buiten geleid. Het is de meest efficiënte manier om kookgeuren, vocht en vetdeeltjes definitief af te voeren. Een afvoer naar buiten vereist wel een geschikte plafonddoorvoer en voldoende ruimte voor het kanaalwerk. Hierdoor is de installatie vaak complexer.

Recirculatie 

Is een afvoer naar buiten moeilijk of onmogelijk te realiseren, dan kan je kiezen voor recirculatie. Hierbij wordt de lucht gezuiverd via vetfilters en een koolstoffilter, waarna ze opnieuw de ruimte wordt ingeblazen. Het voordeel is dat er geen afvoerbuis nodig is. De luchtverversing is wel iets minder efficiënt, en koolstoffilters moet je regelmatig vervangen.

Prijs

De prijs van een eilanddampkap ligt gemiddeld hoger dan die van een wandmodel, vooral door de vrijhangende constructie en vaak krachtigere motor. De kosten variëren sterk naargelang het merk, design, afzuigsysteem en extra functies zoals randafzuiging of stille motoren. Reken op prijzen vanaf ± 400 euro tot 5.000 euro en meer. Voor de installatie komt er nog 200 tot 600 euro bij, afhankelijk van de situatie.

Waarop moet je letten bij het kopen van een eilanddampkap?

Bij de keuze van een eilanddampkap spelen zowel technische als esthetische factoren een belangrijke rol. Omdat het toestel vrij in de ruimte hangt, zijn de vereisten vaak strenger dan bij een wandmodel. Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten:

Zuigkracht (debiet)

Kies een model dat voldoende lucht kan verversen voor jouw keukenvolume. Voor open keukens is een krachtige motor essentieel. Reken op een debiet van minstens 600 m³/u, en meer bij grotere ruimtes.

Geluidsniveau

Een eilanddampkap hangt centraal in de woonruimte, waardoor geluid sneller opvalt. Let op het aantal decibels in zowel de lage als hoge standen.

Breedte en opvangcapaciteit

De dampkap moet minstens even breed zijn als je kookplaat, bij voorkeur iets breder. Zo kunnen dampen niet ontsnappen langs de zijkanten.

Type afzuiging: afvoer of recirculatie

Afvoer naar buiten is het meest effectief, maar niet overal mogelijk. Recirculatie werkt prima als je goede vet- en koolstoffilters hebt.

Installatiemogelijkheden en plafondversteviging

Een eilanddampkap is vaak zwaarder en vraagt een stevige bevestiging. Controleer of je plafond dit toelaat en waar de afvoerkanalen kunnen komen.

Verlichting

Omdat de dampkap boven een werkzone hangt, is goede verlichting belangrijk. Ledverlichting is energiezuinig en zorgt voor helder zicht op het kookvlak.

Onderhoudsgemak

Kies voor makkelijk uitneembare vetfilters en check de kostprijs van vervangbare koolstoffilters als je recirculatie gebruikt.

Design en materiaal

Eilanddampkappen bestaan in staal, glas, rond, rechthoekig of zelfs als decoratieve designkap. Stem het ontwerp af op je keukenstijl: modern, landelijk, industrieel…

Energieverbruik

Een energiezuinige motor en ledverlichting kunnen je op lange termijn geld besparen, zeker als je je dampkap frequent gebruikt.

Zelf plaatsen of laten plaatsen?

Je kan een eilanddampkap zelf plaatsen als je handig bent en de situatie niet te complex is. Wil je echter een perfecte werking, veilige afvoer en professionele afwerking? Dan laat je de dampkap best installeren door een vakman. Hier kan je makkelijk offertes aanvragen bij vakmannen in je buurt.

Installatietips 

Een eilanddampkap installeren vraagt meer aandacht dan een wandmodel. Het toestel hangt vrij in de ruimte en heeft meestal een langere afvoerweg of meer stevige bevestiging nodig. Met deze richtlijnen voorkom je fouten:

Juiste hoogte boven het kookvlak

De ideale afstand tussen het kookoppervlak en de dampkap ligt meestal tussen 65 en 75 cm. Hangt de dampkap te laag, dan kan je ertegen botsen en belemmert ze je zicht; hangt ze te hoog, dan riskeer je een verminderde zuigkracht en dampen die ontsnappen. Check de aanbevelingen van de fabrikant, want sommige modellen hebben specifieke hoogtes.

Correcte breedte en diepte

De dampkap moet minstens even breed zijn als het kookeiland, en liefst enkele centimeters breder. Zo vangt ze kookdampen beter op, zeker in open keukens waar lucht meer circuleert. Standaardbreedtes zijn 90, 100 en 120 cm, designmodellen kunnen groter zijn.

Plafondversteviging

Omdat een eilanddampkap vrijhangend is, moet je plafond stevig genoeg zijn. Bij gipsplaten is een extra metalen of houten frame meestal nodig om het gewicht te dragen.

Afvoerkanalen en buisdiameter

Bij afvoer naar buiten gebruik je een gladde buis (bij voorkeur rond) van 150 mm diameter voor optimale efficiëntie. Hoe korter en rechtlijniger het afvoerkanaal, hoe beter de prestaties en hoe lager het geluid. Vermijd te veel bochten of kleine diameters, want die verminderen de zuigkracht aanzienlijk.

Recirculatie: filters en ventilatie

Bij recirculatiemodellen moet er voldoende ruimte zijn voor de motor en filterunit. Vervang de koolstoffilters tijdig en zorg dat de lucht vrij kan terugstromen in de ruimte.

Elektrische aansluiting

Een eilanddampkap heeft doorgaans een eigen stroompunt in het plafond nodig. Controleer op voorhand waar de kabels lopen en of er extra voorzieningen nodig zijn.

Wat is het verschil met een wandmodel?

Een eiland- en wanddampkap hebben dezelfde basisfunctie, maar toch verschillen ze sterk op het vlak van plaatsing, prestaties en installatievereisten. Dit zijn de grootste verschillen:

• Plaatsing: een wandmodel wordt tegen de muur bevestigd, terwijl een eilanddampkap boven een kookeiland hangt en vrij in de ruimte hangt.
• Zuigkracht: eilanddampkappen hebben doorgaans een krachtigere motor nodig, omdat dampen zich sneller verspreiden zonder muur rondom. Wandmodellen hebben daardoor vaak een lager benodigd vermogen.
• Installatie: bij wandmodellen loopt de afvoer meestal rechtstreeks door de muur. Een eilanddampkap vraagt om een plafondmontage, mogelijke versteviging en vaak langere of complexere afvoerbuizen.
• Geluid: omdat een eilanddampkap in een open ruimte hangt, kan het geluid sneller weerklinken. Wandmodellen profiteren van de muur als akoestische ondersteuning.
• Design en uitstraling: eilanddampkappen zijn vaak echte eyecatchers in de keuken en zijn verkrijgbaar in diverse designs. Wandmodellen zijn vaak discreter.
• Prijs: door de complexere installatie en hogere zuigkracht ligt de prijs van een eilanddampkap hoger dan die van een wandmodel.

Hoe kies je een eilanddampkap die past bij jouw woonstijl?

Een eilanddampkap bepaalt mee de uitstraling van je keuken omdat ze centraal in de ruimte hangt. Het ontwerp, de materialen en de vormgeving moeten dus aansluiten bij je interieurstijl. 

• Moderne of minimalistische woonstijl: kies voor strakke lijnen, inox of zwart staal en een subtiel design zonder overbodige details. Hangmodellen met geïntegreerde verlichting of vlakke panelen passen hier perfect.
• Industriële stijl: ga voor robuuste materialen zoals geborsteld metaal, donkere tinten en zichtbare schroefdetails. Grote rechthoekige of cilindervormige dampkappen versterken de stoere uitstraling van de ruimte.
• Landelijke of klassieke stijl: dampkappen in wit, crème of houtaccenten passen mooi bij warme, zachte keukens. Ook afgeronde vormen sluiten goed aan bij deze stijl.
• Design- of loftstijl: hier mag je net iets opvallender gaan. Zwevende glasplaten, ronde sculpturale vormen of verlichtingsarmaturen die tegelijk dampkap zijn. Designkappen worden echte eyecatchers in open woonruimtes.
• Compacte of Scandinavische interieurs: kies voor lichte materialen, wit, hout of pasteltinten. Zuivere lijnen en een rustige uitstraling zijn belangrijk om de ruimte niet te druk te maken.

Onderhoud

Onderhoud je eilanddampkap om vetophoping en snelle slijtage te voorkomen. Omdat een eilanddampkap centraal in de keuken hangt, valt vervuiling sneller op. Daarom is onderhoud belangrijk. De vetfilters vangen vet en vuil op en moet je daarom het vaakst reinigen. Doe dit om de vier tot zes weken, afhankelijk van hoe vaak je kookt. De meeste metalen vetfilters kunnen in de vaatwasser. Laat ze daarna volledig drogen. 

Gebruik je een dampkap met recirculatiesysteem, dan heeft die koolstoffilters om geurtjes te neutraliseren. Die moet je gemiddeld om de 6 maanden vervangen. Bij dampkappen met afvoer naar buiten moet je het afvoerkanaal af en toe controleren. Let op vetafzetting of verstopping.

Maak verder ook de zichtbare delen van de dampkap regelmatig schoon met een zachte doek en een mild schoonmaakmiddel. Vermijd schurende producten die de afwerking kunnen beschadigen. 

FAQ: eilanddampkap