Radiatoren versus convectoren: stralings- of convectiewarmte?

Het verschil tussen een radiator en een convector zit hem vooral in de aard van de warmte die ze voortbrengen. Hierbij moeten we een onderscheid maken tussen stralingswarmte en convectiewarmte. Zowel een radiator als een convector geven stralings- en convectiewarmte af, maar bij een convector is het aandeel convectiewarmte veel groter dan bij een radiator.

Convectiewarmte

Convectiewarmte houdt in dat een verwarmingselement de lucht opwarmt, die daardoor stijgt en zo de koude lucht en ruimte verder opwarmt. Dit is een indirecte vorm van verwarming. Voorstanders van convectiewarmte halen de snellere en gelijkmatigere opwarming aan als belangrijkste voordelen. Je hebt dus minder temperatuurverschillen in één ruimte.

Stralingswarmte

Stralingswarmte houdt in dat een verwarmingselement (bv. de zon) elektromagnetische golven uitstraalt waarvan de energie, als ze op een oppervlak (object, lichaam) vallen, wordt omgezet in warmte. Dit is een directe vorm van verwarming. Voorstanders vinden stralingswarmte de meest gezonde en aangename vorm van warmte. Bovendien heb je bij dezelfde luchttemperatuur een warmer gevoel met stralingswarmte dan met convectiewarmte.

Critici beweren dat de ruimte eigenlijk net te koud moet zijn om van stralingswarmte te kunnen genieten. Als de ruimte op temperatuur is, kan de stralingswarmte snel te warm aanvoelen. Mensen en meubels in de buurt van de radiator absorberen en blokkeren soms de stralingswarmte zodat die niet tot in de kamer kan doordringen. Zo krijg je koudere zones in eenzelfde ruimte.

Combinatie

De ideale situatie voor een aangenaam binnenklimaat is een combinatie van convectie- en stralingswarmte. Als basis gebruik je dan convectiewarmte, gericht aangevuld met stralingswarmte op plaatsen waar je er echt van kan genieten, zoals in de badkamer of in de leeshoek.

Voor- en nadelen

Er zijn zowel bij radiatoren als bij convectors goedkope en duurdere uitvoeringen, maar in vergelijking met vloer- en luchtverwarming zijn ze meestal goedkoper. Ze lenen zich ook beter voor renovaties, en aanpassingen zijn zonder meer mogelijk. Als belangrijkste nadeel geldt dat radiatoren en convectors plaats innemen en dus beperkingen kunnen inhouden voor de inrichting van je interieur. Voor grote open ruimtes met vides is het met radiatoren en convectors ook minder evident om een behaaglijke temperatuur te creëren dan met lucht- of vloerverwarming.