Wat zijn de eigenschappen van hout? Hoe onderhoud je hout? Welke soorten zijn er? Welke houtsoorten zijn geschikt voor welke klus? Wat zijn de voordelen en de nadelen van dit natuurlijk materiaal?
De eigenschappen van hout
Hout is een 'warm' product, maar omdat het een natuurproduct is, is de kans op
onvolkomenheden groter: kleurverschillen, adertjes, wormgaatjes, ... Voor sommigen maakt juist die textuur hout zo charmant. Daarnaast isoleert hout goed en is het qua uitzicht flexibel. Ben je uitgekeken op de kleur, dan verf je de deuren of ramen gewoon in een andere tint. Verder kan je kiezen voor elementen die zijn opgebouwd uit gelamelleerd hout. Dit is sterker omdat de houtdraden haaks op elkaar staan en niet meer gaan vervormen.
© Systimber
Foto Belisol Ramen en Deuren
Hoe hout beschermen en onderhouden?
Wanneer je voor hout kiest, is de bescherming en het onderhoud van het materiaal van belang. Vermits deuren en vensters alle weersomstandigheden moeten trotseren, gebruik je best een duurzame houtsoort die ongevoelig is voor schimmels, zwammen en insecten. Of een houtsoort dat tegen dergelijke aantastingen degelijk beschermd is.
Hout bescherm je best tegen de zon. De UV-stralen vergrijzen het hout, maken het oppervlak ruwer en veroorzaken barsten en scheuren. Dit veroorzaakt op zijn beurt waterindringing en verhoogt de kans op zwammen. Daarom gebruik je voor dergelijk houtwerk best een product dat een pigment bevat. Hier geldt hetzelfde principe als bij zonnebrillen: hoe donkerder het product, hoe efficiënter.
Regelmatig je hout onderhouden is dus op zijn plaats. Zo beits je je hout best 1 tot 4 jaar en verf je hout om de 10 jaar. Tenzij je een tropische hardhoutsoort kiest, die geen extra bescherming nodig heeft. Kijk na of het hout afkomstig is van duurzaam beheerde bossen. Dat herken je aan het FSC- of PEFC-label.
Hoe hout nabehandelen?
De nabehandeling begint met het licht opschuren van het hout. Het losgekomen product moet verwijderd worden. Na het schuren behandel je het schrijnwerk met het juiste product voor jouw type hout. In ieder geval moet schrijnwerk jaarlijks nagekeken worden. Zodra er plaatsen zijn waar de behandeling beschadigd is, moeten deze geschuurd en herbehandeld worden vóór de winter.
Gebruik in geen geval een vernis om buitenschrijnwerk te behandelen. Met vernis breng je een echte laag op het hout aan waardoor het hout niet kan ademen. Daardoor kan vocht dat zich in het hout bevindt niet weg en kan op die manier de ontwikkeling van onder andere schimmels veroorzaken.
© Xyladecor
© Getty Images
Foto Belisol Ramen en Deuren
De voordelen van hout?
+ Natuurlijk product, dito uitzicht en 'warm' gevoel. Populair bij klassiekere bouwstijlen
+ Qua prijsklasse tussen pvc en aluminium
+ Meer vormen mogelijk
+ Kan je verven
+ Krassen kan je wegwerken
De nadelen van hout?
- Vergt regelmatig onderhoud.
- Groter risico op 'onvolkomenheden'
Welke houtsoorten zijn er?
De duurzaamheid van hout is enorm belangrijk. Kies voor harde, stevige soorten, zeker omdat het prijsverschil voor betere soorten maar een klein aandeel vertegenwoordigt van het budget voor buitenschrijnwerk. De duurzaamheid is ingedeeld in categorieën van I tot V. Categorie I is het beste en garandeert een weerstand van ruim 25 jaar. Afhankelijk van gebruik is bij II en III een behandeling aan te raden. Hout uit categorie IV en V is niet geschikt als buitenschrijnwerk.
Afzelia (I)
Duurder en duurzamer dan meranti. Minder onderhevig aan krimp of uitzetting. Ogevoelig voor schimmels en ongedierte als het geen spinthout bevat.
Moabi (I)
Duurzaam Afrikaans hardhout bij gebruik van de kern. Heeft zeer hoge dichtheid. Heeft een roze tot bruinrode kleur. Stabiele houtsoort, maar niet eenvoudig om te bewerken. Zeer geschikt om te verlakken door goede hechtingswaarden.
Padoek (I)
Eveneens Afrikaans hout. Zeer duurzaam en heeft rood tot paarsbruin kernhout. Snelle behandeling is aangewezen, want hout verkleurt snel. Spinthout van padoek scoort slecht op vlak van duurzaamheid.
Afrormosia (I tot II)
Het goudbruine kernhout is zeer duurzaam en afkomstig uit Afrika. Gemakkelijk bewerkbaar. Weinig kans op scheuren en hervormingen. Goed bestand tegen zuren en andere chemische stoffen. Vergrijst.
Merbau (II)
Ook duurzaamer dan meranti. Kan wel soms nog 'bloeden' (uitlogingsvlekken na regenbui): dit kan je relatief eenvoudig verwijderen met water.
Eik (II tot III)
Weinig gebruikt. Dure soort die veel onderhoud vergt. Afhankelijk van de oriëntatie is dit jaarlijks of om de 2 tot 5 jaar om barsten en bijgevolg zwarte strepen te voorkomen. Heeft een lichte kleur, wat zeldzaam is vergeleken met andere houtsoorten.
Sipo (II tot III)
Iets duurder dan meranti. Kwalitatief tussen meranti en afzelia. Zeer moeilijk om verschil met andere soorten te zien.
Meranti (II tot IV)
Er zijn vele soorten meranti, maar slechts enkele zijn geschikt voor buitenschrijnwerk. 'Dark red' meranti is de bekendste. Soorten zijn moeilijk herkenbaar. Vraag naar de ‘volumieke’ massa van het hout. Moet minimaal 500 kg/m³ zijn. Goedkoop.
Douglas (III)
Een inlandse houtsoort met dezelfde duurzaamheid als meranti, maar goedkoper. Heeft een warme lichtoranje kleur en een mooie tekening. Soms komt het uitzweten van de harsen voor na de plaatsing. Vraag een garantie aan de schrijnwerker.
Lork (III)
Inlandse houtsoort met zelfde duurzaamheid als douglas. Idem qua prijs en uitzicht. Moeilijk te vinden soort. Profielen met gelijmde gelammeleerde lork zijn stabieler.
