De spouw na-isoleren: een optie voor jouw woning?

De spouw navullen is een kostenefficiënte en snelle manier om de energetische prestaties van de muren te verbeteren. Maar het inbrengen van het isolatiemateriaal zelf is maar één deel van het verhaal. Vooraf dient de aannemer een grondige inspectie uit te voeren. Want niet elke spouw is geschikt om na te isoleren.

Zo’n voorafgaande inspectie is noodzakelijk om enerzijds een optimale na-isolatie te garanderen en anderzijds om latere problemen uit te sluiten. Op welke criteria worden muren beoordeeld? Wij vroegen het aan Wouter Verlinde van Isotrie.

1. Is er wel een spouw?

Op het eerste gezicht een wat rare vraag, maar het zou niet de eerste keer zijn dat er tijdens de inspectie aan het licht komt dat er gewoon geen spouw is. Maar wat als je geen bouwplannen hebt van je woning? Hoe kan je dan weten of er een spouw is? "Je kan op het zicht nooit 100 % zeker zijn, maar toch zijn er verschillende manieren om dit te achterhalen", aldus Verlinde.

Muur smaller of breder dan 25 cm?

"Als de muur breder is dan 25 cm, dan is de kans groot dat er een spouw is. Onder de 25 cm is er waarschijnlijk geen spouw. De dikte van je muur kan je makkelijk meten aan je deuropening."

Steense muur

"Als de gevel het uitzicht heeft van een steense muur, is er hoogstwaarschijnlijk geen spouw. Zeker als er in de topgevels ook ankers zitten die de stenen met elkaar verbinden." 
Een steense muur wordt gekenmerkt door kopse stenen, bakstenen die dwars zijn gemetseld. Dat is bijvoorbeeld zo bij het metselverband Vlaams verband. 
"Let wel: hoogstwaarschijnlijk geen spouw, maar niet uitgesloten. Dikwijls is er bij verbouwingswerken aan de binnenzijde van een steense muur nog een halfsteense muur bijgemetseld om een spouw te creëren."
"In een enkel geval is een halfsteense muur gemetseld met halve stenen om het uitzicht van een steense muur te realiseren", aldus Verlinde.

Boren in de gevelsteen

"Verluchtingsroosters of open stootvoegen wijzen op een spouw. Maar als je 100 % zeker wil zijn, boor dan een gaatje in de gevelsteen. Schiet je boor plots door? Dan zit je in de spouw. Schiet je boor niet door, dan is er geen spouw. Let dan op dat je niet tot in de woning boort", waarschuwt Verlinde.

2. Is de spouw minstens 50 mm breed?

Is er een spouw? Dan is de volgende vraag of ze minstens 50 mm breed is. "Waarom dat belangrijk is?" herhaalt Verlinde onze vraag. "Dat is zo vastgelegd in de technische specificaties. Het is een breedte die voor alle isolatiematerialen geldt. En dat om verschillende redenen."

Geen egale opvulling

"Zo is het injecteren van een smallere spouw niet met alle producten mogelijk. Je loopt ook het risico dat het isolatiemateriaal niet volledig egaal geplaatst kan worden. Dat leidt dan weer tot zones die niet of minder geïsoleerd zijn. In het slechtste geval kunnen er vochtproblemen optreden door regendoorslag", legt Verlinde uit. 
"Ook vuil of bouwafval in de spouw houdt om dezelfde redenen een risico in. Dit kan je enkel checken met een endoscoop."

Hoe breed is je spouw?

"Om de breedte van je spouw na te gaan, heb je enkel een boormachine nodig. Boor een gaatje in je steen. Hou de boor of een ander lang voorwerp tot tegen het binnenblad en meet de afstand. Dat getal verminder je met de dikte van de gevelsteen. Die achterhaal je dan weer door aan de dagkant van een raam of op een hoek de breedte op te meten", aldus Verlinde.

3. Is je gevel nog in goede staat?

De volgende stap is de staat van je gevel controleren. Bij een gepleisterde gevel mag er geen scheurvorming zijn, geen tekenen van regendoorslag of vorstschade. Dat geldt ook voor een metselwerkgevel, maar daar speelt ook de staat van het voegwerk een rol. 
Het is ook belangrijk dat je buitenmuur dampdoorlatend is. Want geglazuurde bakstenen en niet-dampdoorlatende verf bijvoorbeeld, verhinderen dat vocht naar buiten toe weg kan. Je kan je spouw in die gevallen niet na-isoleren.

Vorstschade herkennen

"Het is heel belangrijk dat je gevel niet lijdt onder vorstschade, want deze zal na het na-isoleren nog verergeren. Hoe je vorstschade herkent? Aan loszittende voegen, bijvoorbeeld. Of als de buitenste laag van de gevelsteen is afgesprongen. Ook vochtproblemen moeten eerst aangepakt worden."

Scheurtjes?

"Bijna ieder huis heeft wel last van scheurtjes", zegt Verlinde. "Als dit kleine scheuren zijn, is er geen enkel probleem. Wij kunnen zelf de kleine mankementen kitten of voegen, maar grote scheuren duiden op bouwtechnische gebreken. Die moeten dan eerst opgelost worden."

En het voegwerk?

"Hetzelfde verhaal voor het voegwerk. Kleine gebreken kunnen we zelf nog opvangen, maar als het hele voegwerk in slechte staat is, moet de gevel eerst hervoegd worden."

4. Wind, slagregen en temperatuurschommelingen

Dit heeft te maken met de geografische ligging van je woning. Naargelang het gebied, wordt er gewerkt met ‘terreinruwheidscategorieën’. Een huis aan zee krijgt immers meer te verduren qua regen en wind dan een rijhuis in de stad. Er zijn vijf ruwheidscategorieën.

"Naargelang de categorie, zijn er verschillende voorwaardes. Bij III en IV mogen de gevels maximaal 25 m hoog zijn, bij II maximaal 8 m. 0 en I komen niet in aanmerking voor na-isolatie van de spouw omdat er te veel windbelasting is en ook het gevaar op regendoorslag te hoog ligt."

5. Extreem vochtig binnenklimaat?

"Dit punt is niet van toepassing op gewone huizen, maar is wel een aandachtspunt bij bijvoorbeeld zwembaden", is Verlinde kort.

Conclusie

Een grondige inspectie vooraf is het halve werk. Alleen zo kan een aannemer in kaart brengen of jouw woning wel degelijk in aanmerking komt voor na-isolatie van de spouw. De spouw moet breed genoeg zijn, vrij van bouwafval en vuil, en de gevel zelf in goede staat. Ook de ligging van je woning speelt een rol.

Meer informatie over spouwmuurisolatie? Klik hier!