Bouwen met betonblokken in zes vragen

Naast snelbouwstenen, kalkzandsteen en cellenbeton, heeft ook de traditionele betonblok een aantal troeven voor jouw nieuwbouw. Wij zetten ze op een rijtje!

Betonblokken zijn omwille van hun robuuste karakter de beste keuze voor ondergronds metselwerk. Maar ook voor dragende binnenmuren is beton nog altijd een interessante optie. Wat zijn de mogelijkheden? En waar moet je op letten? We vroegen het aan Jef Marinus, productmanager bij Febe – Federatie van de betonindustrie.

1. Wat zijn de belangrijkste troeven van betonblokken?

“Ten eerste: ze zijn esthetisch aanvaardbaar en hoeven daardoor niet per se afgewerkt te worden aan de binnenzijde. Dat is een van de belangrijkste redenen waarom mensen voor betonblokken kiezen.

Ten tweede: ze zijn heel robuust. Daarom worden ze veel gebruikt in scholen en in de industrie. Maar die robuustheid is natuurlijk ook interessant in woningen. De blokken kunnen perfect zichtbaar blijven, zonder dat je schrik moet hebben dat er iets aan komt.

Omdat betonblokken grote drukkrachten aankunnen, worden ze ook gebruikt voor funderingen en kelders om de hoge grond- en waterdruk op te vangen.

Een derde troef is verder de thermische inertie. Dat is met name interessant voor wie verwarmt op lage temperaturen. De betonblokken nemen de warmte of koelte op en geven die heel traag weer af, zodat de temperatuur altijd gelijkmatig blijft. Dat is niet alleen comfortabel, maar ook energiebesparend.”

2. Toch blijven in Vlaanderen keramische snelbouwstenen met voorsprong de populairste keuze voor het binnenspouwblad.

“Dat is historisch gegroeid, omdat de kleigroeven allemaal in Vlaanderen lagen. In Wallonië was er dan weer veel grind aanwezig, daar zijn betonblokken van oudsher veel meer ingeburgerd. Met de moderne transportmiddelen is dat verschil veel minder uitgesproken, maar toch blijven betonblokken veel populairder in Wallonië dan in Vlaanderen.”

“Over heel België zijn de cijfers wel nagenoeg gelijk. Snelbouwstenen en betonblokken vertegenwoordigen elk ongeveer 45 % van de markt. De overige 10 % wordt ingevuld door kalkzandsteen en vooral cellenbeton.”

3. Zijn er op het vlak van verwerking grote verschillen tussen snelbouwstenen en betonblokken?

“Toch wel, betonblokken zijn redelijk zwaar. Daarom moet je ze horizontaal metselen, in lagen van ongeveer een meter hoog. Als je snel de hoogte in gaat, zoals de Vlaamse aannemers dat gewend zijn met snelbouwstenen, loop je het risico dat de voegen inzakken.”

In tegenstelling tot bij snelbouwstenen of andere bouwblokken, werk je met betonblokken dus in grotere stukken. Je moet nagenoeg heel de werf onmiddellijk volledig uitzetten. Nog een verschil: snelbouwstenen zijn gemakkelijker op maat te kappen indien nodig. Maar goed, voor betonblokken bestaan er zaagmachines waardoor je deze ook vlot op maat kan zagen.”

4. Kunnen betonblokken zowel gemetseld als verlijmd worden?

“Ja, verlijmen is ook mogelijk. Een fabrikant heeft onlangs een verlijmsysteem ontwikkeld waarmee de blokken tot 40 % sneller geplaatst kunnen worden.”

5. Is werken met betonblokken ook goedkoper?

“Of je nu kiest voor snelbouw of beton, dat komt qua aankoopprijs en verwerkingskost op hetzelfde neer. Het is trouwens een misvatting dat beton goedkoper is. Vandaar ook het succes van gepolierde betonvloeren, terwijl die niet echt goedkoper zijn dan een vloer van keramische tegels.

Je kan wel besparen op de afwerking door de betonblokken aan de binnenkant zichtbaar te laten. Dat is ook een van de belangrijkste redenen om voor betonblokken te kiezen: het uitzicht. De betonlook past goed bij een moderne bouwstijl en zit de laatste jaren in de lift.”

6. Heeft de keuze voor zichtbaar betonmetselwerk een grote impact op de manier van bouwen?

“Nee, op zich niet. Alleen moet je rekening proberen te houden met de maatvoering van de steen. Betonblokken zijn meestal 19 of 29 cm lang. Daar moet je nog een voeg van 1 cm bijtellen. Daardoor heb je stukken van 20 of 30 cm. Voor een mooi uitzicht werk je dus het best altijd met veelvouden van 10 of 15 cm, zodat je nooit met kleine verzaagde stukjes zit. Maar normaal gezien houdt je architect daar wel rekening mee.”