Verplaatsbare zorgunit als alternatief voor woonzorgcentrum?

Sinds de corona-uitbraak in ons land staat de reputatie van woonzorgcentra onder druk. Steeds meer ouderen willen in hun vertrouwde omgeving blijven wonen dichtbij familie of met hulp van hun naasten. Het Antwerpse bedrijf Hahbo vond daarvoor een betaalbaar alternatief. “Onze modulaire CANGO-woonunit is volledig ingericht als mantelzorgwoning met aanpasbare voorzieningen volgens leeftijd”, zegt Benoît Somers, directeur bij Hahbo.

CANGO is een woonunit die je in je tuin kan plaatsen als mantelzorgwoning en die specifiek is ingericht voor toekomstig hulpbehoevenden. Zo kunnen 65-plussers zelfstandig en comfortabel leven met de warmte van familie dichtbij. De naam van de woonmodule komt enerzijds van het Engelse ‘can go’ wat wijst op de verplaatsbaarheid ervan en anderzijds van het woord ‘kangaroo’ dat ook de geborgenheid van een kangoeroewoning benadrukt. “Ouderen willen niet alleen om puur praktische redenen dichtbij hun familie wonen, maar vooral ook voor de emotionele en psychologische steun die ze van hen krijgen”, legt Benoît Somers uit.

Voldoende ruim met de nodige privacy

Alle voorzieningen van een volledige, maar compacte woning zijn aanwezig op een oppervlakte van 40 tot 45 m². De CANGO-woning werd samen met ontwerper Axel Enthoven ontworpen. “Privacy is erg belangrijk als je ouder wordt. Daarom telt de unit drie grote ruimtes die je perfect van elkaar kan afsluiten: een woonruimte met keuken, een slaapkamer en badkamer. De ruimtes zijn ook vrij groot in vergelijking met een standaard kamer in een woonzorgcentrum. Zo heb je de mogelijkheid om je overal met een rolstoel te verplaatsen”, licht Axel Enthoven toe.

Aangename woning zonder te stigmatiseren

Voor de ontwerper was het in de eerste plaats belangrijk om een aangename woning te maken die niet stigmatiserend werkt. “We proberen oplossingen te bieden die niet zichtbaar zijn, maar wel een positieve impact hebben op het comfort”, vertelt Axel Enthoven. “Er is bijvoorbeeld lichttherapie aanwezig. Als je gaat slapen baadt je kamer in een roodachtig licht voor een kalmerend effect. ’s Ochtends ontwaak je met een blauwer licht waarvan je energie krijgt. Zo krijg je psychologische hulp zonder het direct als hulp te ervaren.”

Focus op mobiliteit en veiligheid

De bedenkers focusten vooral op veiligheid. “Een CANGO-woning is ordelijk en logisch ingedeeld zodat ook mensen met geestelijke problemen zich goed kunnen oriënteren. De unit is volledig drempelloos en rolstoeltoegankelijk. Zelfs de douche is zonder opstapje en voldoende groot zodat je er met de rolstoel in kan of samen met een hulpverlener. Daarnaast is er noodverlichting en zijn er bewegingssensoren die ervoor zorgen dat de verlichting automatisch aangaat. Ook is er een paniekknop waarmee je je naasten kan verwittigen als er iets zou mislopen”, legt Benoît Somers uit. “Doordat er over de hele lengte van de woning een leuning aanwezig is waarop je kan steunen, hoeven de bewoners geen rollator te gebruiken. Ook is er een zachte vloerbekleding om het risico te beperken als bewoners zouden vallen.”

Volledig aanpasbaar

De mantelzorgwoning is volledig aanpasbaar volgens leeftijd. “Als je ouder wordt, moet je woning mee evolueren. We hebben nagedacht over ideale oplossingen die met je mee kunnen groeien. Word je minder mobiel, dan kan je een rollator of rolstoel gebruiken. Vermindert je zicht? Dan zijn er specifieke verlichtingen die je kan uitbreiden”, legt Axel Enthoven uit. “Vanaf een bepaalde leeftijd stap je best niet meer op een laddertje. Daarom zijn alle planken en kasten toegankelijk dankzij een treksysteem. In de keuken is er een opstapje in de kast verwerkt, zodat ook de bovenste planken toegankelijk zijn en je tegelijkertijd stabiel kan staan.”

Energiezuinig en duurzaam

De CANGO-woning is ontworpen met duurzame materialen en uitgerust met moderne technieken. “We hebben een combinatie van hout, staal en aluminium gebruikt, zowel voor de structuur als voor de afwerking. Als isolatie kozen we voor cellulose omdat dit een ecologisch en duurzaam materiaal is”, vertelt Benoît Somers. “Daarnaast gebruiken we een moderne techniek voor verwarming en koeling met een warmtepomp, ventilatie en zonwerende beglazing. De unit kan ook uitgerust worden met zonnepanelen om er een energie-neutrale woning van te maken.”

Circulair ontwerp

Ook aan circulariteit werd veel aandacht besteed. “Alle materialen die we gebruiken zijn herbruikbaar en dus recycleerbaar. Zo krijg je een volledig circulair gebouw”, vertelt Benoît Somers. Daarnaast kan je de unit ook een andere bestemming of invulling geven. “Vandaag kan het een mantelzorgwoning zijn, maar morgen kan je het inrichten als tienerpaviljoen, thuiskantoor, hobbykamer of zelfs vakantiewoning. Je kan de module ook perfect terug opnemen en ergens anders als mantelzorgwoning plaatsen. De unit hoeft er niet permanent te blijven staan. Je kan hem altijd doorverkopen en een nieuwe bestemming geven.”

Snelle oplossing

Voor woonzorgcentra gelden vaak lange wachttijden in tegenstelling tot deze CANGO-woning. “Momenteel moet je rekenen op een tiental weken tussen bestelling en plaatsing”, legt Benoît Somers uit. “De plaatsing zelf duurt maar één dag. De unit vertrekt volledig klaar vanuit de fabriek en wordt kant-en-klaar in de tuin neergezet. Op voorhand wordt er een fundering voorzien waarop de unit met een grote kraan geplaatst wordt. Tot slot worden alle nutsvoorzieningen aangesloten. In principe wordt de unit ’s ochtends geplaatst, zodat je er ’s avonds al in kan slapen.”

Betaalbaar

Ook op financieel vlak is verhuizen naar een rusthuis niet voor iedereen mogelijk. Een verblijf in een woonzorgcentrum kost al snel 1.700 euro per maand of meer, waardoor het kostenplaatje kan oplopen tot 21.000 euro à 25.000 euro per jaar. “De standaard woonmodule van 40 à 45 m² begint vanaf 60.000 euro. Wil je die volledig afgewerkt? Dan kan dit vanaf 80.000 euro”, licht Benoît Somers toe. “De prijs kan oplopen tot 120.000 euro afhankelijk van de graad van afwerking.”