Binnenkijken in een stadswoning uit staal

Een uitbreiding en renovatie van een stadswoning. Het programma is klassiek, het is de manier waarop het gebeurt dat elk project uniek maakt. En dat is zeker zo voor deze woning in het Brusselse. Ze kreeg namelijk een geprefabriceerde metalen structuur uit één stuk aangemeten. Ontdek hoe je een huis uit staal maakt.

Architect Cédric Callewaert van architectuurstudio AUXAU en zijn vrouw waren op zoek naar een nieuwe woonst voor hun gezin. Toen ze te horen kregen dat er een pand te koop stond in hun favoriete buurt in de Brusselse gemeente Etterbeek, waren ze meteen enthousiast. Maar wanneer ze het huis uit 1905 gaan bekijken, ziet het er allesbehalve geweldig uit: ouderwets en krap bemeten, met gescheiden leefruimtes en beklemmend lage plafonds. Bovendien is het huis niet groot. Het telt slechts twee woonlagen, elk met twee opeenvolgende ruimtes, met daarboven een zolder onder het dak. Toch ziet Cédric potentieel en storten ze zich in het avontuur.

Aansluiting met de tuin 

Het huis heeft een bel-etage die een half niveau boven de straat ligt. Daar bevonden zich de woonkamer en de keuken, in twee kleine vertrekken. De kelders liggen een half niveau onder de straat, gelijk met de tuin. Het hoofddoel van de verbouwing was dan ook om de leefruimtes te verbinden met de tuin. Daarom vat de architect het plan op om de achterste ruimte van de kelderverdieping om te vormen tot een leefruimte. Hij wil het niveau ook verder uitbreiden, zodat er plaats is voor een keuken en eetkamer. “Om het tuinniveau en de bel-etage met elkaar te kunnen verbinden, leek het me interessant om de uitbreiding over twee niveaus door te trekken”, legt Cédric Callewaert uit.

Het stond dus vast dat de achtergevel volledig moest worden afgebroken op de eerste twee verdiepingen om de uitbreiding te kunnen plaatsen. Wat nog niet zeker was, was welke vorm het nieuwe volume zou moeten krijgen.

Complexe volumes

“Het eerste wat bij me opkwam, was een kubus op twee niveaus”, zegt de architect. “Een klassieke vorm. Maar ik besefte al snel dat zo'n massief volume erg imposant zou lijken en het zou problemen geven voor de directe buren. Het zou namelijk een deel van hun uitzicht en lichtinval wegnemen.” Als een beeldhouwer begint de architect het minimalistische blok te bewerken om het te kunnen aanpassen aan de context. Dat resulteert uiteindelijk in een originele vorm met afgeknotte hoeken, die rekening houdt met de buren en een minder grote impact heeft op het binnengebied van het huizenblok. Bovendien biedt het complexe volume, met ‘kathedraalachtige'-vorm en volledig glazen gevel, de woonruimtes een uniek uitzicht op de tuin en het kleine park dat achter de achterste tuinmuur verscholen ligt.

Metalen romp

Om zo'n atypisch volume te kunnen vorm geven, was een flexibel materiaal nodig. Compact bovendien, om de beperkte gevelbreedte (geen 5 meter) zo goed mogelijk te kunnen benutten, en licht. En zo kwam de architect als vanzelf uit bij staal. Het nieuwe omhulsel bestaat uit één enkele staalplaat van 5 millimeter dik, verstevigd met vijf spanten van 20 millimeter dik. Het werd volledig geprefabriceerd in het atelier. "Zo konden we heel wat tijd besparen bij de uitvoering van het project”, aldus de architect. “De productie kostte zo'n drie weken, het schilderen een week, en de installatie – weliswaar met een mobiele kraan – nam slechts drie uur in beslag.” De strakke, ultrafijne trap maakt deel uit van het omhulsel en zweeft als het ware in de ruimte.

Kers op de taart

Het huis kreeg niet alleen achteraan meer ruimte, ook boven op de woning kwam een extra verdieping. Ze ligt nu op één lijn met de aangrenzende gebouwen. In de uitbreiding onder het zinken dak bevinden zich nu de badkamer en slaapkamer van de ouders, die genieten van een vrij uitzicht op het park en de stad.