Dat deze bel-etagewoning uit 1913 – gelegen in een wijk in het Brusselse Sint-Pieters-Woluwe - met een structureel probleem kampte, wisten de toekomstige eigenaars al voor ze er nog maar een voet hadden binnengezet. De straatgevel vertoonde immers verontrustende scheuren. Pas na een geruststellende stabiliteitsstudie besloten de eigenaars het huis te kopen en alle vier de verdiepingen grondig te renoveren.
Qua ruwbouw gingen ze wel verder dan alleen een reconstructie van de dragende muur of zelfs een complete renovatie van de kelders - waar bijvoorbeeld kleine cementtegels rechtstreeks op het zand waren gelegd. Om het hele huis te verstevigen, lieten ze namelijk alle vloerconstructies op de bovenverdiepingen afbreken en vervangen door lichtgewicht vloeren met betonnen draagbalken en tussenbalken op basis van houtvezel.
De straatgevel werd gezandstraald, de scheuren erin – veroorzaakt door de ingestorte keldermuur - zijn gevoegd. De balkonreling op de derde verdieping is dan weer volledig vervangen.
De keuken kreeg een plek in de bestaande aanbouw, waardoor die nu rechtstreeks aansluit op de tuin. Een dakraam in het nieuwe dak zorgt voor nog meer licht.
Het volume van de aanbouw is niet gewijzigd. De achtergevel was vrij recent gerenoveerd en werd ongemoeid gelaten. Links van de aanbouw bevindt zich een doorgang die naar de gang achter de inkom leidt.
Om de voormalige kelder tot voornaamste leefruimte om te toveren, werd de circulatie vanaf de ingang volledig omgegooid. Voor een vlotte toegang tot de tuin beschikt de nieuwe keldertrap zelfs over een fietshelling.
De nieuwe trap bestaat uit een stalen trapboom met eiken treden, die aan de siersmeedwerken reling zijn bevestigd. Onderin is een opbergruimte ingebouwd.
Op de bel-etage verleent een schuifdeur in het midden van de grote wandboekenkast toegang tot de logeerruimte. Direct ernaast verbergt een tweede schuifdeur een opbergruimte.
Het binnenraam in de wand op de bel-etage is een van de ingrepen om natuurlijk licht binnen te halen. Ook de visuele communicatie tussen de verschillende ruimtes gaat er zo op vooruit.
De bel-etage krijgt veel licht binnen, onder meer dankzij de binnenramen. De glasplaat in de zithoek zorgt voor wat extra natuurlijk licht in de onderliggende verdieping op tuinhoogte.
De oorspronkelijke trappen naar de twee bovenste verdiepingen bleven behouden. Op de bel-etage kan de traphal worden afgesloten met een schuifdeur, terwijl het licht nog steeds binnenvalt via het binnenraam.
Alle binnenramen en glazen deuren beschikken over hetzelfde zwartgelakte ijzeren frame. De glazen deur naar de overloop schermt de bel-etage af tegen eventuele koude van buitenaf.
De ouderlijke slaapkamer ligt aan de achterzijde van de op één na hoogste verdieping. Zoals bijna overal in het huis ligt ook daar een semi-massieve eiken vloer.
Het huis is vanbinnen bijna volledig herbouwd, van het tuinniveau tot de slaapkamers. Alleen de trappen op de bovenste twee verdiepingen bleven behouden.
De slaapkamer aan de straatkant op de bovenste verdieping omvat het voormalige zoldertje. Dat is nu omgevormd tot een gesloten mezzanine met een nieuwe trap met ingebouwde opbergkasten.
De fietshelling is verplaatsbaar, om toegang te bieden tot de overgebleven kleine kelder aan de gevelkant. De gemene muur van de gang bestaat uit de originele rode baksteen. Die werd geborsteld, opnieuw gevoegd en kreeg een transparante, beschermende vernislaag.
De nieuwe trap naar de bel-etage geeft inkijk in de leefruimte op tuinhoogte.
Een andere circulatie
Een zware restauratie, met andere woorden. Maar wat dit project bijzonder maakt, is hoe de vroegere kelders op tuinniveau zijn benut. De twee oude trappen die naar het tuinniveau en de bel-etage leidden, zijn weggehaald. Aan de kant van het woongedeelte - tegen de nieuwe draagmuur die de oude ingestorte vervangt - kwam er een nieuwe trap naar de bel-etage. Daardoor ontstond er in de inkomhal ruimte voor een nieuwe brede trap naar de tuin en de zijingang. Via deuren met onzichtbare scharnieren biedt die gang ook toegang tot verschillende dienstruimtes, zoals de wc, wasplaats, vestiaire en stookruimte.
Woonkamer op tuinniveau
Door de nieuwe trap is de leefruimte op tuinniveau ineens ook de belangrijkste. De oorspronkelijke indeling van het huis is dus radicaal omgegooid. Aan de straatkant vind je er nu een zithoek, in het midden een eetkamer en aan de achterkant – in het bestaande bijgebouw met uitzicht op de tuin – een keuken. Het oorspronkelijke volume van het huis veranderde niet. Al zijn het dak, de vloerplaat en isolatie van het bijgebouw wel grondig gerenoveerd. Een lichtkoepel in het platte dak zorgt nu voor meer natuurlijk licht in de keuken en eetkamer. Om ook in de zithoek extra lichtinval te creëren, liet de architect een glasplaat installeren in de nieuwe vloer van de bovenverdieping.
Aanzienlijk meer woonruimte
Op de bel-etage bevonden zich vroeger twee aangrenzende kamers en – aan de achterkant - een kleine keuken. De oude scheidingswanden zijn gesloopt en de ruimte kreeg een nieuwe indeling. De twee bovenste verdiepingen zijn voor de nachtruimtes gereserveerd. Aan de achterkant van de voorlaatste verdieping vind je de ouderlijke slaapkamer en een badkamer en aan de straatkant een tweede slaapkamer. Ook de hoogste verdieping kreeg een volledige make-over. Het volledige interieur moest eraan geloven, van vloer tot plafond, wanden en sanitair inbegrepen. Ook die verdieping omvat nu twee slaapkamers en een badkamer.
Door de woning ingrijpend te renoveren, het volledige potentieel ervan te benutten en een maximum aan opbergmogelijkheden te voorzien, beschikken de bewoners nu over aanzienlijk meer woonruimte. De bewoonbare oppervlakte ging van 172 naar 222 m2, goed voor een winst van maar liefst 50 m². En dat zonder bij te bouwen!
Project: AC Plus Architecture Foto's: Laurent Brandajs Tekst: Stephan Debusschere
Van drukkerij tot ecologische cohousing: 18 gezinnen delen ruimte én visie in hartje Borgerhout. Lees hoe duurzaamheid en samenleven hier centraal staan.
In de Genkse wijk Nieuw Texas kregen 27 woningen een grondige energetische make-over. Het resultaat? Minder verbruik, meer comfort én een wijk die klaar is ...
In Rotterdam heeft Techcomlight onlangs een bijzonder project uitgevoerd voor een particuliere opdrachtgever. Vier ventilatie-lichtschachten — in de...
Zelf aan de slag gaan in je woning of tuin? Goed idee! Maar er is niets zo vervelend als halverwege merken dat je iets bent vergeten of materialen niet in...
Thuiskomen na een hectische werkdag? Dat doe je liefst in alle rust en comfort. Ook kinderen met autisme of andere sensorische gevoeligheden hebben baat ...
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
© Laurent Brandajs/AC Plus Architecture
