Wat is de R-waarde van isolatie? Zo bereken je zelf de warmteweerstand

Jolijn Vandebeek
Redacteur en copywriter bij Livios sinds 2017, combineert haar passie voor taal en communicatie met eigen bouwervaring om (ver)bouwers te informeren en inspireren.

Wil je weten hoe goed een bepaald isolatiemateriaal isoleert? Dan kan je kijken naar de R-waarde van isolatie. Maar wat is die R-waarde nu precies? En hoe kan je die zelf berekenen? Een overzicht. 

Wat is de R-waarde? 

De warmteweerstand R uitgedrukt in m²K/W geeft weer in welke mate warmte weerstand ondervindt om door een materiaallaag heen te raken. Of korter: de R-waarde geeft aan hoe goed een bepaalde laag isoleert. Hoe groter de R-waarde, hoe groter de weerstand die de warmtedoorgang ondervindt en hoe beter het materiaal isoleert. Welke factoren zijn hiervoor bepalend? Enerzijds natuurlijk de lambda-waarde van het isolatiemateriaal. Anderzijds ook hoeveel - hoe dik - je isoleert.

  • R-waarde isolatie (warmteweerstand)
    © Livios
  • isolatie dak isolatiemateriaal meetlat
    © Getty Images

Hoe wordt de R-waarde van isolatie berekend? 

De formule om de R-waarde te berekenen is: R = dikte van isolatie / lambda. De redenering achter deze formule is simpel: de isolerende capaciteit van een bepaalde materiaallaag is afhankelijk van én hoe dik (d) je isoleert én hoe goed het materiaal zelf isoleert (lambda). Hoe hoger het getal, hoe meer weerstand en hoe beter de laag in kwestie dus isoleert.

Deze lambda-waarde duidt de warmtegeleidbaarheid aan: hoe goed of slecht geleidt een bepaald materiaal warmte? Hoe hoger deze waarde, hoe beter de geleiding en hoe slechter het isoleert.

Voorbeeld: zelf de R-waarde berekenen

Met deze formule kan je bijvoorbeeld zelf nagaan of je in aanmerking komt voor de Mijn VerbouwPremie voor dakisolatie. De Vlaamse overheid keert namelijk enkel een premie uit als je dakisolatie minimaal een R-waarde van 4,5 m²K/W heeft. Wil je bijvoorbeeld weten of je met 10 cm minerale wol de vooropgestelde R-waarde van 4,5 haalt? Dan nemen we de formule er even bij: R = d/lambda.

De dikte wordt uitgedrukt in meter. 10 cm wordt dus 0,1 meter. De lambda-waarde van minerale wol is gemiddeld 0,040. Dat geeft dan 0,1/0,040 = 2,5 m²K/W. Dat is te laag om in aanmerking te komen voor een premie. Hoeveel centimeter dakisolatie heb je dan wel nodig? Aangezien we de R en lambda kennen, maar niet de dikte, vormen we de formule om: d = lambda x R. Dat geeft: 0,040 x 4,5 = 0,18 meter, oftewel 18 cm minerale wol. 

Tip: in deze tabel vind je de gemiddelde lambda-waardes voor verschillende materialen.

Wat is de R-waarde voor de verschillende materialen? 

Op basis van bovenstaande formule hebben we de R-waarde voor verschillende isolatiematerialen berekend op basis van een dikte van 15 cm.

IsolatiematerialenLambda-waarde (W/mK)R-waarde (m²K/W) bij 15 cm dikte
Vlas0,0383,95
Hennep0,038 à 0,0423,95 à 3,57
Papiervlokken0,035 à 0,0404,29 à 3,75
Houtvezel0,037 à 0,0404,05 à 3,75
Kokosvezel0,0403,75
Katoen0,0423,57
Kurk0,038 à 0,0403,95 à 3,75
Schapenwol0,035 à 0,0404,29 à 3,75
Stro0,0562,68
Perliet0,0512,94
Vermiculiet0,0532,83
Cellenglas0,036 à 0,0584,17 à 2,59
Silicaat-schuimkorrels0,0403,75
Glaswol0,031 à 0,0444,84 à 3,41
Rotswol0,031 à 0,0444,84 à 3,41
EPS (geëxpandeerd polystyreen)0,031 à 0,0454,84 à 3,33
XPS (geëxtrudeerd polystyreen)0,028 à 0,0385,36 à 3,95
PF (resol- of fenolschuim)0,018 à 0,0208,3 à 7,5
PUR (polyurethaanschuim)0,023 à 0,0286,52 à 5,36
PIR (polyisocyanuraatschuim)0,021 à 0,0267,14 à 6

Wat zijn de normen?

Om in aanmerking te komen voor MijnVerbouwpremie moet je een bepaalde R-waarde behalen:

  • Premie voor dakisolatie: minimaal 4,5 m²K/W
  • Premie voor muurisolatie langs de buitenzijde: minimaal 3 m²K/W
  • Premie voor muurisolatie langs de binnenzijde: minimaal 2 m²K/W
  • Premie voor vloerisolatie: minimaal 2 m²K/W

Bij nieuwbouw en ingrijpende renovaties worden voornamelijk regels opgelegd voor de U-waarde waarmee je de verschillende R'en in rekening kan brengen. De warmtedoorgangscoëfficiënt U uitgedrukt in W/m²K zegt hoeveel warmte een constructieonderdeel per seconde en per vierkante meter doorlaat.

Tip: wil je meer weten over isolatie? Vraag dan onze gratis gids aan.

FAQ R-waarde isolatie

Een R-waarde van 3,5 of hoger is doorgaans goed. Maar het hangt ook af van wat je gaat isoleren. Hoe hoger de R-waarde, hoe beter een materiaal isoleert. Voor dakisolatie kijk je best naar een materiaal met een R-waarde van minstens 4,5, voor muurisolatie minstens 2 en voor vloerisolatie ook minstens 2 m²K/W.

Dat hangt af van wat je wil isoleren. Voor dakisolatie wordt een minimale R-waarde van 4,5 m²K/W aangeraden. Voor muurisolatie langs de buitenzijde is dat minimaal 3 m²K/W, voor muurisolatie langs de binnenzijde 2 m²K/W en voor vloerisolatie 2 m²K/W.

PF en PIR hebben de hoogste R-waarde.
Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel
Maatkasten Online

Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel

Maatkasten Online, al jaren bekend om hun digitale succesformule en bekroond tot Webshop van het Jaar, opent in Antwerpen een eerste fysieke winkel.

Lees meer

Vraag vrijblijvend offertes aan voor isolatie

  • Erkende installateurs
  • Je ontvangt max. 5 offertes
  • Gratis en vrijblijvend
  • Start
  • Project
  • Gegevens
  • Klaar!

Wil je graag weten hoeveel het kost om je woning te isoleren?

Vraag gratis offertes aan

Dit moet je zeker lezen

Isoleren: prijs, premies, materialen en plaatsing

Lees meer

Je woning isoleren: hoe dik is dik genoeg?

Lees meer

Isolatiemateriaal: soorten, voor- en nadelen en prijzen

Lees meer

Welke premies zijn er voor dak-, vloer- en muurisolatie? Een overzicht van de isolatiepremies per gewest

Lees meer

Lees ook

Geluidsisolatie: alles wat je moet weten voor een betere nachtrust en meer wooncomfort

Geluidsisolatie: alles wat je moet weten voor een betere nachtrust en meer wooncomfort

Geluidsisolatie zorgt voor meer gemoeds- en nachtrust. Lees meer over de prijs en hoe je je vloer, plafond of wanden akoestisch isoleert.

Lees meer

Je huis isoleren van boven tot onder: ga aan de slag met deze klussen

Je huis isoleren van boven tot onder: ga aan de slag met deze klussen

Door je huis te isoleren, verlaag je je factuur en verhoog je je comfort. Deze stappenplannen beschrijven hoe je zelf je dak, vloer en ramen isoleert.

Lees meer

Makkelijk zien waar je woning warmte en dus geld verliest? Een thermoscan helpt je op weg

Makkelijk zien waar je woning warmte en dus geld verliest? Een thermoscan helpt je op weg

Wil je weten langs waar je woning het meeste warmte verliest? Een thermoscan brengt het snel en makkelijk in beeld. Zo werkt het.

Lees meer

Partnerartikels

Bekijk alle partners
Spouwmuurisolatie in de praktijk: drie toepassingen
Spouwmuurisolatie in de praktijk: drie toepassingen

Spouwmuurisolatie is steeds vaker de standaard – en terecht. Zonder goede isolatie ontsnapt 20 tot 30% warmte via de spouw. Je spouwmuur isoleren met...

Lees meer
Warm de winter door met isolatieglas
Warm de winter door met isolatieglas

De dagen worden korter, de temperaturen dalen en de verwarming gaat weer aan. Juist in de herfst en winter merken veel mensen hoe belangrijk goede isolatie ...

Lees meer
Stap voor stap naar een succesvolle renovatie: dit plan helpt je op weg
Stap voor stap naar een succesvolle renovatie: dit plan helpt je op weg

Je hebt een bestaande woning gekocht die je grondig wil renoveren. Voor je ook maar denkt aan die nieuwe keuken of badkamer, zal je eerst de ruwbouw in...

Lees meer
Kies je voor vloerverwarming, radiatoren of convectoren? Deze 5 tips helpen je op weg
Kies je voor vloerverwarming, radiatoren of convectoren? Deze 5 tips helpen je op weg

Om de winter comfortabel door te komen, kunnen we niet zonder verwarming. Maar welk systeem kies je daar best voor? Vloerverwarming of toch maar...

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag