Beregeningsinstallatie plaatsen in je tuin

Voor een gezonde tuin is een uitgekiende beregening essentieel. Een beregeningsinstallatie helpt om elke plantengroep op het juiste moment van een juiste hoeveelheid water te voorzien. Dit stappenplan helpt je op weg.

Stap 1: waterbron kiezen

• Om de beregeningsinstallatie te voeden, kan je gebruik maken van grond-, leiding-, oppervlakte- en regenwater.
• De uiteindelijke keuze is vaak gebaseerd op praktische én economische overwegingen.
• Enkele kenmerken van de verschillende watertypes:
  • Grondwater: water uit je eigen grond. Grondwater is altijd voorradig. Daarom heb je geen last van drukval in droge periodes, zoals dat met leidingwater wel het geval kan zijn. Bovendien is het gebruik van grondwater gratis, op de stroomkosten voor de pomp na.
  • Leidingwater: als de samenstelling van het grondwater niet goed is (te veel ijzer of zwavel), kan het gebruik van leidingwater een oplossing zijn. Ook als je tuin klein is, kan het interessanter zijn om leidingwater te gebruiken. Leidingwater is uiteraard niet gratis.
  • Oppervlaktewater: met een sloot of vijver in de buurt, kan je oppervlaktewater gebruiken. Hiervoor moet je een vergunning aanvragen. Qua samenstelling beschikt oppervlaktewater over de meeste voedingsstoffen voor je tuin. Indien je erover kan beschikken, is het een echte aanrader. Nadeel is wel de storingsgevoeligheid vanwege vervuiling van het water.
  • Regenwater: dit is ook een uitstekend en goedkoop alternatief. Om altijd voldoende regenwater te hebben, is de grootte van het reservoir belangrijk. Zie ook onze klus ‘Regenwaterreservoir installeren’.
• Nog belangrijk zijn verder het waterverbruik, de eventuele aanwezigheid van oppervlaktewater, de diepte van het grondwater en de grote van het te besproeien perceel.

Stap 2: plan maken

• Een gemiddelde tuin is geen homogeen oppervlak dat overal evenveel zorg en water nodig heeft.
• Maak daarom een plan van je tuin en duid de sectoren aan met planten, bomen en bloemen die meer dan wel minder water vragen.
• Nu je de te besproeien zones in kaart gebracht hebt, kan je de rest van de beregeningsinstallatie daarop afstemmen, eventueel in overleg met je leverancier.
• Teken de sproeikoppen op het plan en omcirkel hun reikwijdte (raadpleeg verpakking of vraag om raad in de handel). Om te vermijden dat er ‘droge zones’ ontstaan, kan je de sproeizones van twee sproeikoppen laten overlappen.
• Let erop dat je geen overbodige zones irrigeert, zoals muren, de oprit, het terras…
• Bereken of bespreek in de handel welke leidingen en pompen je moet aanschaffen voor een goed uitgebalanceerde installatie.

Stap 3: watertoevoer voorzien

• Als je ander water dan leidingwater gebruikt, heb je een pompinstallatie nodig. De pomp moet wel perfect zijn afgestemd op de rest van de beregeningsinstallatie.
• Meestal is de watervoorziening een combinatie van regenwater en boorputwater. Heb je geen boorput, dan is het aangewezen om een gespecialiseerde firma in te schakelen. Voor een regenwaterput geldt hetzelfde. De inhoud varieert van 3.000 tot 20.000 liter.
• Als pompeenheid gaat de voorkeur vaak naar een onderwaterpomp, omwille de geringe geluidshinder. De pompkarakteristieken bespreek je best met de leverancier.
• De schakelkast met zekeringen, schakelaars, signaallampen… komt meestal in de technische ruimte of in de garage. Om de aanvoer van water vanuit de regenput af te stemmen op de aanvoer van de boorput zijn vlotterschakelaars in de regenwaterreservoir(s) het meest geschikt.

Stap 4: leidingen aanleggen

• Je hoeft niet de hele tuin uit te graven voor het aanleggen van de leidingen.
• Maak smalle sleuven voor de leidingen, zoals aangeduid op het plan. Hiervoor gebruik je een spade, of een sleuvenfrees.
• Voor beregeningsinstallaties zijn zwarte vorstbestendige polyethyleenbuizen (PE) goed geschikt.
• Rol de leidingen uit in de sleuven. Het verbinden van twee leidingen doe je via een polyethyleenkoppeling.
• Stem de afmetingen van de PE-buizen af op de koppelstukken en dergelijke van de beregeningsinstallatie.

Stap 5: beregeningsinstallatie installeren

• Aan de hand van het opgestelde plan weet je wat je verwacht van elke sproeikop. Voor de verschillende zones in je tuin zijn er uiteraard verschillende oplossingen.

Gazon

• Pop-up sproeikoppen, die uit de grond komen wanneer de waterdruk stijgt, zijn ideaal voor het gazon.
• Monteer ze ter hoogte van het maaiveld, zodat ze niet hinderen wanneer de kinderen spelen op het gras of wanneer je het gras maait.
• Deze sproeiers zijn verkrijgbaar in veel uitvoeringen en je kan ze naar wens afstellen.

Hagen

• Om hagen doeltreffend te beregenen, gebruik je een druppelslang.
• Deze slang is meestal opgebouwd uit polyethyleen met om de paar centimeter een druppelaar.
• Leg de druppelslang over de gehele lengte langs de haag.
• Je kan een druppelslang gebruiken met een snelkoppeling voor de tuinslang op het uiteinde of je kan de druppelslang opnemen in een permanent beregeningssysteem.
• Bij een permanent systeem vertrekt men met een PE-leiding onder grond tot aan de uiteinden van de druppelslang(en). Op het einde van de PE-leiding komt een stop, zodat de leiding dienst doet als watervoeding.

Bloemenborders

• Bloemen zijn vaak niet goed bestand tegen de invallende waterstralen. Daarom irrigeer je een bloemenborder beter met een druppelslang.
• Rol de druppelslang strategisch uit tussen de bloemen.
• Voor maatwerk kan je losse druppeldoppen gebruiken, die je waar je zelf wil op een volle tuinslang prikt. Zeer efficiënt in zones met maar een paar lossen bloemen.
• Let op: het is niet goed als de druppelslang door een border kronkelt en daarbij zichzelf overlapt of te dicht in de buurt komt. Je krijgt dan een extra natte zone. Houd minstens 50cm afstand.
• Zeker in borders met maar een beperkt aantal bloemen ervaren sommige mensen een druppelslang als weinig esthetisch. Een mogelijke oplossing is dan om een soepele zwarte PE-slang aan te brengen, bedekt met wat zand. Op de slang kan je waar nodig kleine microsproeiers aanbrengen. Die hebben een sproeidiameter van om en bij de 3m (raadpleeg verpakking voor de zekerheid).

Plantenborders

• Hier kan je uiteraard op dezelfde manier te werk gaan als voor bloemenborders, maar nog efficiënter is het gebruik van rotorsproeiertjes.
• Breng een polyethyleenleiding aan door de border en plaats op regelmatige afstanden dergelijke sproeiertjes.
• De rotorsproeiers zitten gemonteerd op een staafje dat je in de grond kan prikken. De verbinding met de hoofdleiding gebeurt met een flexibele slang. Omdat de sproeiers maar weinig water gebruiken, is één hoofdslang voldoende.