Energiezuinige kangoeroewoning dankzij natuurlijke ventilatie met vraagsturing

Een duurzame woning betekent niet alleen een energiezuinige woning, maar ook: denken aan vandaag en morgen, zowel voor de huidige generatie als voor de volgende. Toen Pieter Maes en zijn echtgenote Greet Dhulst samen met het gezin van zijn dochter Annelies en haar man Elie Naudts beslisten om voluit te kiezen voor een kangoeroewoning in Harelbeke, lieten ze niets aan het toeval over en namen zij het project zelf in handen om voor henzelf en de beide gezinnen een droomwoning te realiseren. Een ventilatiesysteem C met vraagsturing was daarbij onontbeerlijk.

Voor Pieter Maes (63) en zijn familie is een kan­goeroe­woning een kwestie van maat­schappelijke relevantie ener­zijds, en van pragma­tiek anderzijds: een kangoeroe­woning is immers een belang­rijke aanzet naar weder­zijdse zorg voor klein­kinderen én groot­ouders. “Het feit dat we slechts één kind hebben maakte die keuze wat gemakkelijker. Het was eigenlijk onze dochter zelf die het vuur aan de lont gestoken heeft”, vertelt hij. Enkele jaren geleden al kochten Pieter Maes en zijn echtgenote het huis naast de woning waar hun dochter, schoonzoon en kinderen toen ver­bleven. Die woning werd voorlopig verhuurd met de bedoeling er later een kangoeroe­woning van te maken, maar uiteindelijk realiseerden de families Maes en Naudts de kangoeroe­droom op een andere locatie, grenzend aan het provinciaal natuur­domein ‘De Gavers’ te Harelbeke.

In team­verband waren ze niet enkel bouw­heer; van voor­ontwerp tot oplevering voerden ze ook coördinerende, sturende en adviserende taken uit. Vanzelf­sprekend werd daarbij een nauwe samen­werking met de architect en de aan­nemers gehanteerd als sleutel en hefboom om het concept effectief tastbaar te maken. Om de kangoeroewoning te realiseren, kozen beide gezinnen ervoor om het bestaande gebouw te slopen en het perceel volledig braak te leggen. De consequentie van hoger BTW-tarief dan bij ver­bouwing werd erbij genomen, want enkel zo konden ze hun droom­project realiseren. Het over­grote deel van alle inspiratie die geleid heeft tot wat er nu staat kwam vanuit de gezins­leden zelf, zowel van het oudere koppel als van het jongere gezin, rekening houdende met de specifieke woon- en zorgbehoeften van beide gezinnen.

Gemeenschappelijk én individueel

“Het resultaat is een kangoeroewoning die later officieel een zorgwoning kan worden”, zo licht men het project toe. “Het gebouw omvat grenzend aan beide wooneenheden een gemeenschappelijk gedeelte, voor beiden toegankelijk zonder elkaar te storen, met onder meer een koelcel, was­machine en droogkast, stofzuiger en strijk­plank, en opslagruimte. Verder is er ook een gemeen­schappelijke carport en tuin. Daarnaast is er desondanks veel aandacht voor individualiteit: elke wooneenheid kan volledig autonoom overleven, en dat kan interessant zijn wanneer één van de huidige gezinnen zou wegvallen. Beide wooneenheden zijn akoestisch volledig van elkaar gescheiden, met een volledig gesloten muur en branddeur ertussen maar wel met een aparte voordeur. Ook de terrassen en een gedeelte van de tuin hebben een soort scheidingsbarrière die inkijk vermijdt.” Duurzaamheid was voor de gezinnen Maes en Naudts een vanzelfsprekendheid, weliswaar zonder de kostprijs uit het oog te verliezen. De wooneenheden elk apart haalden de BEN-norm, dankzij een E-peil van 12 en 14 (en S28 en S29).

De keuze voor verwarming viel op vloerverwarming met een warmtepomp en geothermische bron. Hiermee kan dan meteen ook tijdens de warmere dagen van het jaar het gebouw goedkoop en duurzaam koel gehouden worden. Ook inzake ventilatie hadden de bewoners strenge eisen. “We wilden een gezonde, stille en tochtarme woonst”, zegt Pieter Maes. Hij kende DUCO en de ventilatie-oplossingen van het bedrijf al lang, en daarom twijfelde hij niet om met DUCO in zee te gaan voor de ventilatie. “Elke wooneenheid wordt apart geventileerd, met een vraaggestuurd C-systeem. We kozen voor de afvoer van de vochtige of vervuilde lucht voor de DucoBox Silent Connect. Toevoer van verse lucht in de leefruimtes gebeurt door de meest recente elektronische TronicVent raamroosters met goede akoestische demping. De ruimtes zijn voorzien van CO2-sensoren en -bedieningen. Vochtmeting in de badkamers gebeurt door boxsensoren die meten in het luchtkanaal, en in de toiletten wordt de ventilatie geregeld op basis van aanwezigheidsdetectie.”