Zonnepanelen plaatsen op een appartement: hoe pak je dat aan?

Op de meeste nieuwbouwappartementen liggen al zonnepanelen te blinken. Maar woon je in een bestaand appartementsgebouw, dan is de kans groot dat er (nog) geen zonnepanelen geplaatst zijn. Wat als je als appartementsbewoner toch graag zonnepanelen wil? Hoe pak je dat aan? We vroegen het aan Luc Vander Meeren van syndicus Syncura.

Wie beslist over zonnepanelen op appartement?

Woon je in een appartement dan is zonnepanelen plaatsen sowieso een goede beslissing. “Niet alleen om de energiefactuur te drukken van de gemeenschappelijke delen of van je eigen appartement , maar ook gezien de opkomende energetische transitie”, meent Luc Vander Meeren van Syncura. Maar als appartementsbewoner kan je zomaar niet in je eentje beslissen om zonnepanelen te plaatsen. “Het is de algemene vergadering die de knoop doorhakt daar vaak de plaatsing enkel mogelijk is op het gemeenschappelijk dak. Ofwel beslist de vereniging van mede-eigenaars zelf tot deze investering ofwel komt de vraag van één of meerdere mede-eigenaars. In beide gevallen heeft de algemene vergadering het laatste woord.”

Gemeenschappelijke zonnepanelen 

Vander Meeren: “Wil je als VME zonnepanelen plaatsen, dan moet tijdens een rechtsgeldig samengestelde algemene vergadering twee derde van de aanwezige of vertegenwoordigde mede-eigenaars akkoord gaan met deze investering. De installatie zal dan aangesloten worden op de gemeenschappelijke teller van het appartementsgebouw. Zo kan je het energieverbruik in de gemeenschappelijke delen minimaliseren. Dat is zeker opportuun in gebouwen met liften, omdat we zien dat liften vaak grote stroomverbruikers zijn.”

Zonnepanelen alleen voor jouw appartement

Als individuele eigenaar mag je op eigen kosten zonnepanelen plaatsen op het gemeenschappelijke dak. Maar ook hier zal eerst de algemene vergadering toestemming moeten geven. “Vier vijfde van de eigenaars moet hiermee akkoord gaan. Een professioneel syndicus zal tijdens die algemene vergadering navragen of andere eigenaars ook interesse hebben. Zo kan het beschikbare dakoppervlak correct verdeeld worden. We zien vaak dat oudere eigenaars niet mee op de kar springen. Eigenaars vergeten soms dat we in een energetische transitieperiode zitten. Verkoopt de eigenaar op termijn zijn appartement dan misloopt de nieuwe eigenaar zijn kans op de mogelijkheid tot plaatsing van zonnepanelen. Niet alleen is dat jammer, maar het kan ook invloed hebben op de verkoopprijs.”

Opstalrecht of exclusief genotsrecht

Het dak van een appartementsgebouw is natuurlijk gemeenschappelijk. Als individuele eigenaars zonnepanelen willen, dan zijn er twee mogelijkheden. Vander Meeren: “Ofwel krijgt de eigenaar (of eigenaars) een opstalrecht, ofwel een exclusief genotsrecht. Bij een opstalrecht krijgt de eigenaar het recht om gedurende maximaal 99 jaar zonnepanelen te leggen op het dak. Dat wordt vastgelegd in een notariële akte.” 

Bij het exclusief genotsrecht heb je het recht om gebruik te maken van het gemeenschappelijk dak. “Maar hier zit wel een addertje onder het gras. De algemene vergadering mag het genotsrecht altijd intrekken. Ze moet dat dan wel grondig motiveren in het belang van de VME en in voorkomend geval een vergoeding betalen. Met een exclusief genotsrecht neem je dus mogelijk een risico.”

Vergeet de aanmelding en blokpolis niet!

Zodra de zonnepanelen geplaatst zijn, moeten ze nog gekeurd en aangemeld worden. “Een AREI-keuring is noodzakelijk en na de keuring dient, binnen de dertig dagen, de installatie gemeld te worden aan Fluvius. De installateur is verplicht om de installatie aan te melden bij Fluvius, maar als eigenaar moet je die aangifte zelf finaliseren. Vergeet je dit, dan kan je een boete krijgen.” 

Daarnaast moet ook de verzekeringsmaatschappij van de blokpolis gebouw op de hoogte worden gebracht. Die taak zal de syndicus op zich nemen. “Of daardoor de premie van de verzekeringspolis zal stijgen, hangt af van verzekeringsmaatschappij tot verzekeringsmaatschappij.”

Geen toestemming voor zonnepanelen: wat nu?

Het is natuurlijk fijn als de algemene vergadering instemt met jouw individuele vraag om zonnepanelen te leggen op het gemeenschappelijk dak. Maar wat als je een ‘njet’ krijgt? Vander Meeren: “Dan heb je vier maanden de tijd om eventueel naar de vrederechter te stappen. Die vier maanden beginnen te lopen vanaf de dag van de effectieve vergadering, dus niet vanaf de dag dat je de notulen van de vergadering ontvangt. Je kan de vrederechter dan vragen de beslissing van de bewuste algemene vergadering te vernietigen of te wijzigen daar deze jou een persoonlijk nadeel berokkent. De vrederechter beslist in deze soeverein."