Je waterleiding leggen, vervangen en onderhouden: zo doe je het

Oude leidingen vervangen of een nieuwe waterleiding leggen, hoe begin je eraan? Wij leggen uit wat je nodig hebt, welk materiaal het beste is en waar je op moet letten als je je sanitaire leidingen wil aanleggen. Ontdek hier hoe je zonder zorgen je waterleiding een upgrade geeft.

Waaruit bestaat je waterleiding?

Je sanitaire leiding of waterleiding bestaat uit buizen. Het is een netwerk van buizen dat je in je woning legt om drinkwater te transporteren. Het drinkwater of kraanwater kan je zo gebruiken om te koken, te douchen, het toilet te spoelen, … Kraanwater komt je woning binnen via de distributieleiding die in je straat ligt. Je waterleverancier zorgt voor een drinkwateraftakking vanaf de distributieleiding in de straat tot in je woning. De watermeter is aangesloten op die aftakking. Van daaruit vertrekken al de waterbuizen in je woning. 

Welke soorten sanitaire leidingen zijn er?

Sanitaire leidingen moeten aan een bepaalde kwaliteit voldoen. Voor sanitair water gebruik je een flexibele kunststof waterleiding of meerlagenbuis. Deze buis bestaat uit meerdere lagen kunststof en een kernlaag van aluminium. Zo kan je probleemloos koud en warm sanitair water transporteren.

Materialen voor je waterleiding

Vroeger was lood een veelgebruikt materiaal voor je waterleiding. In veel oude woningen liggen nog loden waterleidingen. Je vervangt deze best zo snel mogelijk, want lood is giftig. Na 1970 stopte men met het leggen van loden leidingen. De opvolger van lood is gegalvaniseerd staal. Dat is een zeer robuust materiaal, maar na een tijd kan er roest in de buizen komen. Een ander materiaal voor je waterleiding is koper. Maar het materiaal dat het meest gebruikt wordt voor de waterleiding is kunststof.

Wat is het beste materiaal voor een waterleiding?

Je kiest het best een waterleiding van kunststofbuizen. Kunststof is flexibel en daardoor is het makkelijk te installeren. Een waterleiding van kunststof gaat in principe levenslang mee. De buis zelf bestaat uit enkele lagen kunststof en helemaal binnenin uit een laag aluminium. Daarom noemt men kunststofbuizen ook meerlagenbuizen. 

Er bestaan ook pvc buizen uit tyleen. Dit is een enkellagige kunstoffen buis, maar dit type buis is enkel geschikt voor koud water (en gas) en niet voor warm water. Daarnaast kan je opteren voor koper. Koper is harder dan een buis uit kunststof, is corrosiebestendig, duurzaam en warmtegeleidend.  

Welk materiaal wordt gebruikt voor waterleidingen in een bestaande woning?

In een bestaande woning kan je loden, koperen, gegalvaniseerde of pvc-buizen terugvinden. Alles hangt ervan af van wanneer de woning gebouwd is. Vaak hebben woningen van voor 1970 nog loden leidingen. Je doet er goed aan om deze onmiddellijk te vervangen, want lood is giftig en dus niet goed voor de gezondheid.

Koper is de opvolger van lood, dus dit materiaal kan je ook terugvinden in een bestaande woning. Het kan echter na verloop van tijd gaan roesten. Heb je een pvc waterleiding dan kan je op je twee oren slapen. Pvc heeft een zeer lange levensduur. 

Prijs waterleiding

De prijs van je waterleiding hangt af van het gekozen materiaal, de diameter en de lengte. Kies je voor een waterleiding van meerlagenbuizen, dan heb je de keuze tussen buizen met een diameter van 16 millimeter tot 20 millimeter. Een meerlagenbuis is geschikt voor zowel warm als koud water. 

Er bestaan ook tyleenbuizen met een diameter van 16 tot 32 millimeter. Maar tyleenbuizen zijn enkel geschikt voor het transporteren van koud water en gas. Tot slot heb je ook buizen van koper, met een diameter tussen 8 en 28 millimeter. De lengte van de buizen varieert eveneens. Om een correct zicht te krijgen op de prijs, vraag je best een aantal offertes op.

Richtprijzen waterleiding pvc

Richtprijzen waterleiding tyleen

Richtprijzen waterleiding koper

Waterafvoer

Gebruikt sanitair water wordt afgevoerd via afvoerbuizen. In Vlaanderen moet afvalwater gezuiverd worden. Daarom moet het afvalwater aangesloten zijn op de riolering. In bepaalde gevallen ben je verplicht om afvalwater en regenwater te scheiden. Het afvalwater gaat naar de riolering, terwijl het regenwater opgevangen wordt door je dakgoot en via je regenpijp naar een regenwaterput stroomt. Op die manier kan je het regenwater hergebruiken. De overloop van je regenwaterput kan dan bijvoorbeeld infiltreren in een wadi.

De toestand van waterleidingen nagaan

Om de toestand van je waterleiding na te gaan kan je een visuele check doen. Zie je corrosie, zit je met een lek of daalt de waterdruk, dan is er een probleem met de waterleiding. Je kan het makkelijkst een lek opsporen door voor je gaat slapen de stand van de watermeter te noteren. De volgende ochtend noteer je de stand terug. Het is natuurlijk wel belangrijk dat er ‘s nachts niemand water gebruikt. Is er een verschil tussen de twee standen, dan zit je met een lek.

Wat met loden leidingen in huis?

Oude gebouwen (van voor 1970) hebben vaak nog loden leidingen. Zit jij met loden leidingen, dan vervang je deze best zo snel mogelijk. Lood is giftig en dus schadelijk voor je gezondheid. Een loden leiding kan je gemakkelijk zelf herkennen, door een eliminatietest.

• Neem een magneet. Blijft de magneet aan de buis hangen, dan is de leiding van staal.
• Is de kleur roodbruin of lichtgroen? Dan is de leiding van koper.
• Is de leiding geverfd? Kras erin en verwijder een laagje verf om de echte kleur van de leiding te ontdekken. Een niet-geverfde loden waterleiding is grijs van kleur.
• Maakt de leiding een dof geluid als je erop klopt met een metalen voorwerp? Dan is ze van lood.
• Heeft de leiding verdikkingen en geen koppelstukken? Dan is de leiding waarschijnlijk van lood.

Is de aansluiting op het waternet in lood? Dan moet je contact opnemen met je watermaatschappij.

Renovatie van waterleidingen in een oud huis

Ga je een oud huis renoveren, dan kan je botsen op oude koperen of zelfs loden leidingen. Loden leidingen moet je sowieso vervangen. Heeft je huis koperen leidingen, dan kunnen deze nog goed zijn. Maar koper heeft de eigenschap om te gaan roesten. Je kan koperen leidingen laten uitblazen en laten injecteren met een speciaal materiaal. Dit is een interne behandeling, dus je bespaart op de breekwerken. Of je kan ervoor kiezen om je sanitaire leidingen volledig te vernieuwen. Dan begin je met een propere lei, want oude leidingen zitten sowieso vol kalk en vuil.

Waterleiding herstellen of renoveren

Is je waterleiding van lood, dan moet je ze meteen vervangen. Herstellen of renoveren is hier niet eens aan de orde. Heb je een koperen waterleiding en ontdek je een lek? Dan kan een loodgieter het lek dicht solderen. Maar dat kan enkel als het lek niet te groot is en je makkelijk aan het lek kan. De waterleiding ligt meestal onder de vloer en de dekvloer/chape. Je vloer en dekvloer zomaar openbreken om een deel van de leiding te herstellen, kan dus een dure zaak worden. Zeker als het lek zich bijvoorbeeld onder je keukeneiland bevindt. 

Daarnaast is het vaak ook niet 100% duidelijk waar het lek zich exact bevindt. Dus het kan zijn dat de volledige vloer opengebroken moet worden. Het is niet zo evident om een bestaande waterleiding te herstellen of te renoveren. Soms is het gewoon beter, zeker bij een totaalrenovatie, om de waterleiding volledig te vernieuwen. 

Zelf waterleiding aanleggen of laten doen?

Je kan een loodgieter inschakelen om je waterleiding aan te leggen. Ben je een beetje handig, dan kan je dit ook zelf doen. Je kan hiervoor een zelfbouwpakket gebruiken. Plaats je zelf je sanitair, en dus ook je waterleiding, dan kan de besparing oplopen tot 70%. Een zelfbouwpakket sanitair is meestal een instapper voor vele (beginnende) renoveerders. Het is natuurlijk wel belangrijk dat je het juist aanlegt en de juiste materialen gebruikt. Moet de hoofdleiding verlegd worden of is er een aansluiting nodig op het waternet, dan schakel je best een pro in.

Zelf doen: vermijd deze fouten

Je kan prima zelf je sanitaire leidingen leggen, maar vermijd deze fouten.

• De foute diameter kiezen

Welke diameter je kiest voor je buizen, hangt af van het gewenste debiet. Voor een gewone aftakking volstaat een diameter van 16 mm. Dit volstaat voor je wastafel, toilet, wasmachine, enz. Wil je in je badkamer liever een hoger debiet, bijvoorbeeld als je een groot ligbad hebt en een douche met zijsproeiers, dan kies je best voor buizen met een diameter van 20 mm. Wil je je watermeter verbinden met de eerste collector, dan gebruik je een buis met een diameter van 32 mm.

• Onvoldoende verval voorzien

Water moet ook kunnen wegstromen. Daarom is het belangrijk dat de buizen voldoende verval hebben. Experts schrijven voor dat het verval een halve centimeter moet zijn per lopende meter. Plaats je tappunt zo dicht mogelijk bij je afvoerpunt.

Ontstoppen leidingen

Haren, zeepresten, zand, … een verstopte leiding pak je best snel aan. Dit kan je zelf doen door aan de slag te gaan met een ontstopper. Krijg je niet het gewenste resultaat met de ontstopper, dan kan je de sifon losmaken en zelf al het vuil verwijderen. Met een ontstopper kan je de waterleiding reinigen en de verstopping oplossen. Lukt dit allemaal niet, dan kan je een chemische ontstopper gebruiken of een loodgieter bellen.

Isolatie van waterleidingen

Je waterleiding vervoert niet alleen koud water, maar ook warm water. De weg van het warme water kan best lang zijn, en dan wil je niet dat het water afkoelt tegen dat het je douche bereikt. Daarom gebruik je best meerlagige pvc-buizen. Deze bestaan uit meerdere lagen en hebben een aluminium kern. Een meerlagige buis kan ook nog een extra buitenste isolatielaag hebben. Dat is nuttig in onverwarmde ruimtes, zoals een kelder. Je buitenkraan isoleer je tijdens de koude maanden ook best tegen vorst.

Waterdruk en de invloed op leidingen

Het is belangrijk dat het water de juiste druk heeft. Is de druk te groot, dan springen de leidingen. Is de druk te laag, dan is een ander probleem de oorzaak. Misschien zit je met een lek in de waterleiding of is de waterleiding verstopt. Misschien is de afstand die het water moet afleggen te groot, daardoor verlaagt de druk ook. Of er is iets met de hoofdkraan of de drukregelaar. Heb je enkel een dip bij warm water, dan kan het probleem bij je boiler zitten. 

Lekken in je waterleiding

Een lek in je waterleiding los je best onmiddellijk op. Het lek kan vochtproblemen veroorzaken en dan kan de schade groter worden dan enkel het lek. Is je waterdruk laag of geeft je watermeter aan dat je water verbruikt terwijl er de hele dag niemand thuis was? Dan kan het zijn dat je met een lek zit. Een lek komt vaak voor rond kleppen onder de gootsteen, rond slangen en waterverwarmers. Merk je een waterlek? Sluit dan onmiddellijk de hoofdkraan af en schakel de elektriciteit uit. Contacteer een loodgieter en neem foto’s van het waterlek voor je verzekeringsmaatschappij. 

FAQ waterleiding