Je sanitair water verwarmen met een zonneboiler of warmtepompboiler? Zo maak je de juiste keuze

Wil je je sanitair water op een milieuvriendelijke en duurzame manier verwarmen? Dat kan met een zonneboiler of warmtepompboiler. Twijfel je tussen deze twee installaties? Ontdek de verschillen op vlak van werking, efficiëntie, installatie, prijs, terugverdientijd en onderhoud. Zo kan je de juiste keuze maken die het beste past bij jouw gezin, woning en budget.

Verschil tussen een zonneboiler en een warmtepompboiler

Een zonneboiler warmt je sanitair water op dankzij zonne-energie. Het systeem bestaat uit zonnecollectoren op je dak en een voorraadvat (boiler). In België kan een zonneboiler gemiddeld tot 60% van je sanitair water verwarmen. In de zomer volstaat het voor de volledige warmwaterproductie; in de winter en in de tussenseizoenen is naverwarming soms noodzakelijk. Bij bestaande woningen vervult de doorstromer, boiler of cv-ketel deze functie. Bij nieuwbouw kan de naverwarming in de zonneboiler geïntegreerd worden. 

Een warmtepompboiler werkt op elektriciteit volgens het principe van een warmtepomp. Het verwarmt sanitair water met behulp van de warmte uit de buiten-, omgevings- of ventilatielucht. Is het buiten te koud of heb je een grote hoeveelheid warm water nodig, dan treedt een elektrisch verwarmingselement in werking om de gewenste temperatuur te bereiken of de nodige hoeveelheid water op te warmen. 

Kies ik best voor een zonneboiler of een warmtepompboiler?

Of je best kiest voor een zonneboiler of warmtepompboiler hangt af van verschillende factoren, zoals je warmwaterverbruik, je gezinssamenstelling, woningtype, budget, …  

Een zonneboiler is een goede keuze als ...

• … je gebruik wil maken van de gratis energie van de zon.
• … je een hoger warmwaterverbruik hebt of een groter gezin.
• … je jouw CO₂-uitstoot wil verminderen en je ecologische voetafdruk wilt verkleinen.
• … je woning een geschikt dak heeft dat voldoende groot is en op het zuiden gericht is.
• … je voldoende plaats hebt in huis voor het voorraadvat.
• … je het nodige budget hebt voor de installatie om daarna te kunnen besparen op je energiekosten.

Een warmtepompboiler is een goede keuze als ...

• … je een kleiner budget hebt (goedkoper dan zonneboiler).
• … je energie wil besparen ten opzichte van een elektrische boiler.
• … je een milieuvriendelijk alternatief zoekt voor een elektrische boiler.
• … je een laag tot gemiddeld warmwaterverbruik hebt.
• … je dak niet geschikt is voor zonnecollectoren (zonneboiler).
• … je onafhankelijk wilt zijn van zonlicht.

Prijs zonneboiler versus warmtepompboiler

De prijs van een zonneboiler hangt af van het aantal zonnecollectoren en de grootte van het voorraadvat. Voor een installatie van 5 m² aan zonnecollectoren en een voorraadvat van 200 tot 300 liter - ideaal voor een gezin van vier personen - betaal je gemiddeld 4.000 tot 6.000 euro inclusief btw en plaatsing. Een warmtepompboiler is doorgaans goedkoper. De prijs hangt ook af van de grootte van de installatie en varieert van 3.000 tot 4.500 euro inclusief btw en installatiekosten. 

Tip: vraag meerdere offertes aan bij verschillende installateurs voor een prijs op maat van jouw woning. 

Premies zonneboiler versus warmtepompboiler

Afhankelijk van de regio waar je woont, kan je een renovatiepremie aanvragen voor de installatie van een zonneboiler of warmtepompboiler. Het bedrag van de premie hangt af van je gezinssamenstelling en inkomstencategorie.

• Mijn VerbouwPremie in Vlaanderen: de premie voor zonneboilers werd begin juli 2025 stopgezet | 900 tot 1.200 euro voor een warmtepompboiler
• RENOLUTION-premies in Brussel: 2.500 tot 3.500 euro voor een zonneboiler | 1.400 tot 1.600 euro voor een warmtepompboiler
• Prime Habitation in Wallonië: 420 tot 2.520 euro voor een zonneboiler | 200 tot 1.680 euro voor een warmtepompboiler

Opgelet: de premies in Brussel zijn nog niet bekend voor 2025 en het premiesysteem in Vlaanderen verandert vanaf 2026. 

Warmwaterproductie zonneboiler versus warmtepompboiler

Een zonneboiler gebruikt zonne-energie via zonnecollectoren om het water in het buffervat te verwarmen. Dit systeem werkt zeer efficiënt op zonnige dagen. Op bewolkte dagen of in de winter kan naverwarming via een doorstromer, cv-ketel of elektrische weerstand nodig zijn. Je hebt dus aanvullende verwarming nodig om je sanitair water te verwarmen. 

Een warmtepompboiler werkt in alle seizoenen, zowel in de zomer als in de winter, en kan volledig voorzien in de warmwaterbehoefte. Hierbij is het wel belangrijk dat de grootte van het buffervat afgestemd is op het aantal personen. In de winter kan het rendement iets lager zijn, omdat de omgevingslucht kouder is. Hierdoor moet de warmtepompboiler meer energie verbruiken om het water op temperatuur te brengen. Wordt de gewenste temperatuur niet bereikt, dan schakelt het elektrisch verwarmingselement in, wat het energieverbruik kan verhogen. 

Installatie zonneboiler versus warmtepompboiler

De installatie van een zonneboiler is complexer, omdat het systeem uit meerdere onderdelen bestaat, zoals de zonnecollectoren, het buffervat, een pomp en leidingen. De zonnecollectoren worden op het dak geplaatst. Tussen de collectoren en het buffervat worden leidingen aangelegd. Hiervoor zijn vaak breekwerken of aanpassingen aan de woning nodig. Het buffervat staat doorgaans in een technische ruimte of bij de cv-ketel. De installatie vereist ook naverwarming, waardoor extra aansluitingen nodig zijn. Het plaatsen van een zonneboiler kan een volledige dag tot twee dagen in beslag nemen. Je laat de plaatsing best over aan een installateur.

Een warmtepompboiler is eenvoudiger te installeren. De boiler wordt binnen geplaatst in een technische ruimte, garage of kelder en wordt aangesloten op het elektriciteitsnet. Het buffervat zit geïntegreerd in de boiler en vereist geen extra ruimte. Omdat het systeem toegang nodig heeft tot omgevings- of ventilatielucht zijn er soms extra luchtkanalen nodig. De installatie duurt gemiddeld een halve tot één dag. Ben je nog op zoek naar een installateur? Vraag hier gratis offertes aan voor een warmtepompboiler bij een vakman in je buurt.

Rendement en terugverdientijd zonneboiler versus warmtepompboiler

Het rendement van een zonneboiler hangt af van verschillende factoren, zoals de locatie van de collectoren, de oriëntatie en helling van je dak en je warmwaterverbruik. Voor gezinnen met een gemiddelde tot grote warmwaterbehoefte, heeft een zonneboiler een relatief hoog rendement. Voor kleinere huishoudens is het rendement wat lager, omdat de vraag naar warm water hier minder groot is. De gemiddelde terugverdientijd bedraagt 8 tot 10 jaar. 

Het rendement van een warmtepompboiler wordt meestal uitgedrukt als COP (Coefficient Of Performance). De COP van een warmtepompboiler ligt vaak tussen de 2 en 4. Dat betekent dat voor elke 1 kWh elektriciteit de boiler respectievelijk 2 of 4 kWh warmte levert. Een warmtepompboiler verbruikt 3 tot 4 keer minder dan een elektrische boiler. Hierdoor verdien je de installatie in vergelijking met een elektrische boiler al op 3 tot 4 jaar terug. 

Onderhoud zonneboiler versus warmtepompboiler

Het onderhoud van een zonneboiler en warmtepompboiler is niet verplicht, maar wel jaarlijks aangeraden. Bij een zonneboiler neemt de controle slechts een kwartier in beslag: de installateur controleert en vervangt eventueel de vloeistof in de zonnecollectoren en controleert de systeemdruk. De zonnecollectoren zelf zijn zelfreinigend en hebben nauwelijks onderhoud nodig. Indien ze erg vuil zijn, reinig je ze met helder water en een doek, spons of telescopische borstel.

Ook een warmtepompboiler vraagt niet veel onderhoud. Je kan zelf de filter in de luchtinlaat schoonmaken, de condensafvoer controleren, zorgen dat de ventilatieruimte vrij is en de boiler controleren op lekken of roest. Een vakman kan de beschermingsanode nakijken en indien nodig vervangen en de elektrische en koeltechnische onderdelen testen. 

Vermogen en capaciteit: welke boiler past bij welke gezinssamenstelling?

Bij een zonneboiler is het vermogen van een zonneboiler afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht en het aantal zonnecollectoren. Grotere installaties met meer zonnecollectoren leveren meer energie. De warmwatercapaciteit hangt af van de grootte van het buffervat. Ook bij een warmtepompboiler moet het buffervat voldoende groot zijn en afgestemd worden op de gezinssamenstelling. Hier zijn enkele indicaties.

Voor-en nadelen van zonneboiler versus warmtepompboiler

Een zonneboiler en warmtepompboiler hebben zowel voor- als nadelen. We lijsten ze op in deze tabel.

Conclusie

Zowel een zonneboiler als een warmtepompboiler is een duurzaam systeem om je sanitair water te verwarmen. Een zonneboiler is vooral geschikt voor grote gezinnen met een hoge warmwaterbehoefte die een geschikt dak hebben en voldoende ruimte voor het voorraadvat. Een warmtepompboiler is geschikt voor gezinnen met een laag tot gemiddeld warmwaterverbruik en een kleiner budget of voor woningen waarvan het dak niet geschikt is voor zonnecollectoren. 

FAQ: zonneboiler of warmtepompboiler?