Steeds meer wordt het houden van kippen aangemoedigd als gemakkelijke en goedkope manier om het keukenafval uit de huisvuilzak te houden (naast thuiscomposteren, afvalarm tuinieren, …). Voor vele particuliere kippenhouders is dit natuurlijk oud nieuws: zij geven al sinds jaren brood- en keukenrestjes aan de kippen achter in de tuin. Kippen verorberen niet alleen GFT-afval, ze geven ook eitjes (en vlees) en brengen leven in de tuin.
Kippen houden mag dan wel een goed idee zijn, toch gelden er ook enkele minimale regels om het voor jezelf, buren en kippen aangenaam te houden:
- Niet iedere tuin is geschikt voor kippen. Kippen hebben zowel buitenloop nodig (een ren) als een degelijk binnenhok waar ze bescherming vinden tegen regen en wind. Wie een kleine tuin heeft, houdt best geen haan.
- Kippen hebben een minimale zorg nodig. Regelmatig voorzien in voeder en drinken is essentieel. Ook het hok dient geregeld schoongemaakt te worden.
- Tuinen in de nabijheid van velden krijgen wel eens het nachtelijk bezoek van een vos. Wie de kippen 's nachts niet in een afgesloten hok of ren kan houden, riskeert de dieren snel te verliezen.
© Steven Richardson
Het kippenhok
Het kippenhok moet droog, verlucht maar niet tochtig zijn. Een oppervlak van ca. 0,75 m² is een minimum voor een toom van drie kippen. Leg onderaan een dik pak goed en droog strooisel (stro, houtkrullen, …) dat je regelmatig kan verversen. In de handel vind je verplaatsbare houten hokken die prima geschikt zijn.
Om te slapen hebben kippen een zitstok nodig met een breedte van 5 à 6 cm met afgeronde randen. Op een fijne ronde tak zitten de dieren niet comfortabel. Hun tenen gaan er volledig omheen en ze verwonden zichzelf. Kippen slapen graag hoog. Plaats de zitstokken zo hoog mogelijk in het hok, met uiteraard voldoende ruimte tussen stokken en dak. Een buitenren van 2 m2 per kip is een absoluut minimum. Om te voorkomen dat je ren verandert in een modderpoel kan je de bodem ervan bedekken met een dikke laag gesnipperd snoeihout. Een plekje zon en schaduw binnen de ren is ideaal.
Welk keukenafval mag ik voederen?
Kippen zijn vlotte verwerkers van keuken- en tuinafval. Maar ze eten daarom nog niet zomaar alles wat je ze voorschotelt. Je houdt best rekening met volgende wegwijzer:
| Welk keukenafval wel | Welk keukenafval niet |
|---|---|
| Schillen en bladeren van groenten en fruit, oudbakken brood, charcuterie. Restjes van bereid voedsel: gestoofde groenten, vlees en vis, gekookte aardappelen en frietjes, rijst, spaghetti en andere deegwaren, resten van soepen en sauzen. | Groene aardappelen, uienschillen en preibladeren, schillen van bananen en citrusvruchten, beschimmeld fruit en brood, selder, rauwe aardappelschillen, beenderen, kiwischillen. |
Geef niet meer keukenafval dan wat tegen de avond allemaal opgegeten kan worden. Blijft er toch over neem het dan weg, anders trekt dit ongedierte aan. Je kan het ook in kleinere porties voederen in de loop van de dag. Ook op onkruid zijn kippen verlekkerd. Het kan op de grond of in de scharrelbak gegooid worden. Lang onkruid kan beter in een ruif gelegd worden of opgehangen worden in bussels. De kippen pikken er dan stukken af die ze gemakkelijk kunnen inslikken. Bepaalde onkruiden zoals distels en delen of zaden van giftige planten zullen de kippen onaangeroerd laten. Zo leren ze je wat in het vervolg beter meteen de compostbak ingaat. Het risico dat een kip een giftige plant zou opeten en er aan dood gaat, is wel heel erg klein.
Gemaaid gras verwerken de kippen ook, maar echt veel eten ze er niet van. Te veel gras is trouwens af te raden. Lang gras kan een bal vormen die in hun krop blijft steken. Fijn gras begint snel te gisten. Strooi het gemaaide gras onmiddellijk in de ren. Geef het niet de kans om te beginnen gisten of rotten in de opvangbak of in de kruiwagen. Geef het grasmaaisel en ander tuinafval niet in dikke pakken maar strooi het uit zodat de laag niet zo dik is dat er broei of rot optreedt.
Snoeihout en haagscheersel zijn aan kippen niet besteed. Wat takjes droog snoeihout kan een manier zijn om de kippen niet op een bepaalde plek te laten lopen en scharrelen zodat het gras er een kans krijgt. Kippen verwerken zo’n 150 g keuken- en tuinafval per dag, wat meer is dan 50 kg per jaar.
Zelfs als we onze kippen dagelijks een behoorlijke portie keukenafval voorschotelen, is het aan te raden om ze nog een extra rantsoen legmeel of granenmengsel bij te voederen. Voor haar gezondheid en om aan de hoge eisen die de leg aan haar lichaam stelt te kunnen voldoen, heeft een kip een evenwichtig samengestelde voeding nodig. Een aanbod van enkel keukenafval kan die samenstelling niet garanderen. Kippen moeten ook steeds kunnen beschikken over vers en zuiver water. De waterbak bevindt zich best in de omgeving van de voederbak zodat de kippen tijdens het eten ook kunnen drinken. Bij vorstperioden moet je water zeker dagelijks verversen!
Welke kippen?
Legkippen zijn het meest geschikt om je keukenafval mee te helpen oppeuzelen. Bij aankoop heb je de keuze tussen de zogenaamde hybride rassen of kippen van een ouder kippenras. De hybride kippen zijn de gekende bruine of witte legkippen die je in de vakhandel het meeste aantreft. Deze rassen zijn kampioen in het leggen van eieren, maar zijn iets vatbaarder voor ziekten. Oude, al dan niet Vlaamse kippenrassen (Brakelhoen, Sussex, Barnevelder, …) zijn robuuster, worden minder snel ziek en zijn zeker ook mooier. Je vindt ze bij hobbykwekers of via verenigingen (bv. op de jaarmarkt). Verschillende van deze rassen broeden ook zelf gemakkelijk eieren uit.
Lees ook:
Met deze rolluiken zorg je voor complete verduistering en een stille omgeving
Thuiskomen na een hectische werkdag? Dat doe je liefst in alle rust en comfort.
