Massieve houtbouw is heel lang een synoniem geweest van wat we vandaag kennen als houtstapelbouw. Toch zien we deze manier van bouwen vooral terug in de recreatieve sector. Denk maar aan de typische chalets en houten vakantiehuisjes.
Hoe zit een houtstapelbouw in elkaar?
Opbouw
Balken van massief of gelamelleerd hout worden meestal horizontaal op elkaar gestapeld. Dit gebeurt volgens een tand-en-groefsysteem. Een laagje lijm zorgt voor extra stevigheid. De hoeken worden verbonden door ingekruiste freesverbindingen, wat voor extra sterkte zorgt.
De balken kunnen ook verticaal tegen elkaar geplaatst worden, maar dit komt in praktijk minder vaak voor. De gestapelde balken vormen een muur van massief hout, goed voor zowel de draagstructuur als de binnenafwerking.
Net als bij een traditionele bouw rust de draagstructuur op funderingen, een kruipruimte of kelder. Of op een betonplaat. Die kan lichter zijn, omdat de houtstructuur minder weegt. Nutsleidingen verdwijnen achter het massieve binnenblad. Eens het dak op de constructie staat, zorgen verstevigingspalen voor de volledige sterkte en stabiliteit.
Isolatie
De isolatie kan zowel aan de binnenkant- als de buitenkant van de woning komen. Doordat deze bouwmethode vooral populair is voor het esthetische aspect, moet je keuzes maken. Waarschijnlijk de reden waarom deze techniek vooral beperkt blijft tot recreatieve gebouwen.
Uitzicht
De binnenzijde van de constructie blijft in principe zichtbaar. Houtstapelbouw straalt hierdoor een meer ambachtelijke, traditionele sfeer uit. Je kan zowel werken met rondhout als met geblokte balken (baddings), afhankelijk van het effect dat je wenst. De buitenzijde kan je afwerken naar wens, ook bijvoorbeeld met baksteen. Of je kan natuurlijk gewoon het hout zichtbaar laten.
Wat zijn de belangrijkste voordelen?
- Charmante uitstraling.
- In tegenstelling tot andere houtbouwtechnieken is dit systeem toegankelijker voor zelfbouwers.
- Snelle opbouw: de structuur staat er na een week, de volledige afwerking duurt vier maanden.
- Hout heeft vrij spel, wat een goede vocht- en temperatuurregeling garandeert.
- Zware dakpannen of een dikke chapelaag op de verdiepingsvloer vormen geen probleem door het massieve karakter van het hout.
Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten?
- Beperkte mogelijkheden qua architectuur door de geringe reikwijdte van de balken. Grote ruimtes, overspanningen of ramen zijn hierdoor geen optie.
- Bij het horizontaal stapelen moet je van in het begin rekening houden met het krimpen en zetten van het hout tijdens de eerste jaren.
- Alles wordt manueel op de werf opgebouwd.
- Niet geschikt voor woningen hoger dan een verdieping.
- Extra aandacht nodig voor isolatie en luchtdichtheid.
- Minder evident voor uitbreidingen.
- Nauwkeurige afspraken en coördinatie nodig voor het wegwerken van leidingen, verwarming en elektriciteit in de balken.
- In een latere fase nog leidingen, afvoeren of domotica integreren, is zeer complex.
- Ook de plaats van je plafond- en wandverlichting moet je al vrij snel weten. Slijpen in de muren (zoals bij een traditionele bouw) is niet mogelijk.
- Aanpassingen achteraf zijn bijna onmogelijk.
- Zichtbaar hout dat aan weer en wind blootgesteld wordt, vereist – afhankelijk van de houtsoort – extra aandacht op het vlak van onderhoud, afwerking en opvolging.