Lichtadviseur Karen Baes: "Wees er vooral op tijd bij"

Of je nu bouwt, renoveert of het gewoon gezellig wil maken thuis: goede verlichting is de sleutel tot sfeervol en comfortabel wonen. Maar hoe pak je dat aan? We vragen het aan Karen Baes, lichtadviseur bij Deltalight.

Wat is jouw belangrijkste advies voor bouwers?

“Denk al van bij het ontwerp aan de verlichting. Hoe vlugger je eraan begint, hoe makkelijker het is om een lichtplan op te laten stellen. Dan kan je overal nog de nodige leidingen voorzien. Als je al in de afwerkingsfase zit, is dat een pak moeilijker. Tegenwoordig verwijzen architecten je steeds vaker door naar een lichtadviseur. Die kan je adviseren over welke armaturen je waar moet plaatsen.”

En als je renoveert?

“Bij een grondige renovatie kan je net als bij nieuwbouw een lichtplan laten opstellen. Ook hier geldt: hoe vroeger, hoe beter. Bij kleine renovaties is een totaal nieuw lichtplan niet onmogelijk, maar wel veel moeilijker. Als je je keuken of badkamer verbouwt, werk je best met de bestaande lichtpunten. Je keuze is dus beperkter.”

Wat raad jij aan om het energieverbruik te beperken?

“Tegenwoordig kan je overal in huis ledverlichting gebruiken. Ledlampen zijn veel energiezuiniger dan halogeen- of spaarlampen. Een tip: laat ruimtes niet overdreven baden in licht, maar denk goed na hoeveel lichtbronnen en welke lampen je nodig hebt. Zo wordt je verlichting al energiezuiniger.”

Kan je bestaande lampen zomaar vervangen door ledlampen?

“Bij opbouwverlichting is er doorgaans geen probleem. Als je een armatuur met een halogeenlamp hebt, kan je deze vervangen door een ledarmatuur. Hier zijn de ledlamp en de nodige voeding in het armatuur verwerkt. Je kan ze dus één op één vervangen. Bij inbouwspots is dit niet het geval. Dan moet je ook de voeding vervangen.”

Kan je als leek zelf een lichtplan maken?

“Zeker, als je voeling hebt met verlichting en goed weet welke elementen in je interieur je wil verlichten. Maar ik kan me voorstellen dat het moeilijk is om zelf de juiste types spots te kiezen en de plaats waar ze moeten komen. Zijn er misschien kunstwerken die je wil uitlichten? Of staan je meubels op een bepaalde manier opgesteld? Dat is belangrijk om te weten waar mensen zich bevinden in de ruimte.”

We horen, ook op Batibouw, veel over slimme verlichting. Wat is dat precies?

“Slimme verlichting is een draadloze oplossing waarmee je verschillende armaturen bedient via je smartphone of tablet. Je kan zo de lichten dimmen of verschillende sferen instellen. Er bestaan ook uitgebreidere versies met extra functies. Ga je bijvoorbeeld op vakantie? Dan kan je op bepaalde tijdstippen een lamp laten aan- en uitgaan, zodat het toch lijkt alsof er iemand thuis is.”

Is er een groot verschil tussen binnen- en buitenverlichting?

“Binnen moet je er zo vroeg mogelijk bij zijn, terwijl je over je buitenverlichting pas veel later beslist. Voorzie vooraf voldoende leidingen verspreid over de woning en tuin. Als je tuinplan af is, kan je de tuinverlichting hierop baseren. Het is het mooiste als je de verlichting mee laat gaan met de rest van de tuin en niet zomaar in het wilde weg plaatst. Je kan bijvoorbeeld een pad of boom verlichten. Net als binnen is ledverlichting de beste keuze voor je tuin. Je hebt opnieuw verschillende mogelijkheden: spots op de gevel, vloerspots om een boom te verlichten…”

Heb je om af te sluiten nog een ultieme verlichtingstip?

“Zorg voor de juiste verlichting op de juiste plaats. In de woonkamer heb je genoeg met enkel sfeerverlichting, bijvoorbeeld een hang- of staanlamp. Maar in een keuken heb je zowel sfeerverlichting als functionele werkverlichting nodig. Boven je werkzone heb je goede functionele verlichting nodig, zoals spots. Boven je eettafel kan je werken met lijnverlichting of een hanglamp. Conclusie: verlicht niet te veel, maar ook niet te weinig.”