Eerste hulp voor groenzoekers zonder tuin

Groen, we willen het graag en we willen er zo veel mogelijk van. Een gebrek aan natuur is een van de belangrijkste redenen waarom mensen niet in de stad willen wonen. Maar die redenering klopt niet helemaal, er zijn genoeg manieren om ook zonder tuin aan je groene trekken te komen!

Klimplanten tegen je gevel

De eenvoudigste en goedkoopste manier om je gevel een groen jasje aan te meten is door er een klimplant tegenaan te planten. Sommige soorten, zoals klimop, wingerd of klimhortensia, zijn zo sterk dat ze zelfs geen klimsteun nodig hebben. Meer dan een muur hebben deze klimkampioenen niet nodig om zich tot vijftien meter de hoogte in te banen.

“Vrees is onterecht”

“Mensen denken soms dat klimplanten schade aanrichten aan hun muur, maar die vrees is onterecht”, stelt Pieter Goossens, projectmedewerker bij het Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) in Destelbergen. “Zolang je muur droog is en de voegen in goede staat verkeren, kan er niks gebeuren.”

Vrolijk straatbeeld

Verschillende steden en gemeenten stimuleren hun inwoners met premies voor zogenaamde ‘tegeltuintjes’, waarbij je een klimplant laat wortelen in de grond onder een weggehaalde tegel. Op zich is dat niet verwonderlijk, want zo draag je bij aan een aantrekkelijker en vrolijker straatbeeld. Let wel op voordat je enthousiast het trottoir begint op te breken, je moet hiervoor eerst toelating vragen aan het stadsbestuur.

Geduld uitoefenen

Een grondgebonden groengevel (vakjargon voor een tegeltuin) mag dan goedkoop zijn, je hebt een flinke dosis geduld nodig. “Klimplanten bereiken pas na een aantal jaren de gewenste hoogte”, zegt Pieter Goossens. Maar zodra je gevel helemaal bedekt is met groen, moet je wel maken dat je er als de kippen bij bent om de plant onder controle te houden. Want voor je het weet zit ook je dak onder de klimop of profiteren de buren mee van jouw tegeltuin.

Onderhoud

Een klimplant stopt niet vanzelf bij de kroonlijst, denk eraan dat je zelf op je ladder zal moeten kruipen voor de jaarlijkse scheerbeurt of een tuinprofessional moet inschakelen. Hoewel, ook daar hebben fabrikanten intussen iets op gevonden. Pieter Goossens: “Op het PCS zijn we nu aan het experimenteren met een automatische groeibegrenzer voor klimplanten. Het Belgische bedrijf GGGreen verdeelt een systeem met een aluminiumkader onder elektrische spanning dat de jonge scheuten van klimop of wingerd automatisch in toom houdt.” Volgens de website van het bedrijf kan je de ‘Klimopstop’ zelf installeren.

Geef je klimplant een bliksemstart
Een klimplant heeft tijd nodig om in te wortelen en is in het begin dan ook gevoelig voor droogte. Plant ze daarom niet pal in de zomer, maar in het voorjaar of vroege najaar. Planten die je met blote wortel aankoopt, plant je het best in de winter.

Verticale tuin

Heb je een ruimer budget en minder geduld? Dan kijk je misschien beter uit naar een échte verticale tuin met de meest uiteenlopende bloemen en planten. Zo’n niet-grondgebonden groengevelsysteem is duurder dan klimplanten, maar biedt ook een oplossing voor mensen zonder groeibodem, bijvoorbeeld voor wie op de tweede of derde verdieping van een appartement woont. Je hoeft trouwens niet meteen je hele gevel in het groen te zetten, maar kan ook een deel van de muur aankleden met een ‘groenschilderij’, bijvoorbeeld boven je dakterras of stadstuin.

40 tot 80 kg/m²

Let wel: je hebt een kleine technische ruimte nodig voor de pomp van de beregeningsinstallatie en het gaat om relatief zware constructies: lasten van 40 tot 80 kg per m² zijn geen uitzondering. Vraag goed na of je gevel geschikt is voor een groensysteem. Over waterinfiltratie of vochtophoping in de muur hoef je je volgens Pieter Goossens geen zorgen te maken. “Meestal is er een vochtwerend doek of een kleine luchtspouw voorzien om te vermijden dat er vocht in de muur terechtkomt.”

Vanaf 250 euro

“We zien steeds meer voorbeelden van living wall-systemen in de stad”, zegt Pieter Goossens. “Voorlopig nemen vooral bedrijven het voortouw omwille van de kostprijs. Reken op gemiddeld 400 à 600 euro/m². Let wel: je hebt niet alleen de eenmalige kost voor de gevelmodules, het beregeningssysteem, de pomp, het substraat en de planten, maar ook terugkomende vaste kosten voor irrigatie, meststoffen en het onderhoud aan de planten.

Kant-en-klaar

Er zijn wel goedkopere alternatieven. Verschillende bedrijven bieden nu systemen met een zeer degelijk substraat voor de plantjes of een vereenvoudigd begietingssysteem, waardoor de kost voor beregening en sturing daalt. Deze kant-en-klare oplossingen zijn verkrijgbaar vanaf 250 à 300 euro/m². Sommige producenten bieden zelfs modules aan die je zelf kan installeren.”