De nieuwe renovatieplicht: zo renoveer je tot label D

De nieuwe Vlaamse regering heeft de renovatieplicht onder de loep genomen. Het verplicht renoveren van een woning met een slecht E-peil blijft de norm, alleen zijn de ambities minder streng. Zo volstaat het om een woning met label E en label F te renoveren tot label D. Deze light-versie van de renovatieplicht gaat in vanaf 1 januari 2025. We bekijken met welke ingrepen je een woning van 162 m² renoveert tot label D.

Renovatieplicht naar label D 

Tegen 2050 moeten alle Vlaamse woningen energieneutraal zijn. Tenminste, dat was de ambitie, want de regering Diependaele heeft beslist om de renovatieplicht te versoepelen. Dat terwijl vandaag amper één op de vier woningen in Vlaanderen een EPC met label A of B heeft. Vanaf 1 januari 2025 volstaat het om een woning met label E of F te renoveren tot label D. De verdere verstrenging naar label C (vanaf 2028), B (vanaf 2035) en A (vanaf 2040) schaft de nieuwe Vlaamse regering af. Bovendien krijgen renoveerders een jaar extra om de werken uit te voeren. Maak hoe pak je zo'n energetische renovatie naar label D aan? Met deze concrete ingrepen zetten we je op weg.

Stap 1: je dak grondig isoleren

Voor wie een energieverslindende woning met een EPC-label E of F koopt, is er sowieso werk aan de winkel. Maar de lage energetische score wijst er wel op dat je de woning relatief makkelijk een flink stuk energiezuiniger kan maken. Er vallen bijvoorbeeld grote winsten te boeken door de schil van je woning te isoleren. Enkel hiermee klim je al een flink eind op de gehanteerde EPC-schaal. Consumentenorganisatie Testaankoop simuleerde de impact van enkele energetische renovaties en energiebesparende investeringen op de EPC-score van een vrijstaande woning met een vloeroppervlakte van 162 m², bestaande uit enkel een benedenverdieping. Zonder dakisolatie zou het jaarlijkse energieverbruik van de eigenaar oplopen tot 891 kWh/per m². Zorg je voor een laag dakisolatie van 18 cm, dan kan hij het jaarlijks verbruik al terugdringen tot 524 kWh/m². Een serieuze besparing voor de energiefactuur, maar daarmee heeft de woning nog steeds een F-label.

Stap 2: de muren isoleren

Een volgende stap is het aanbrengen van muurisolatie op de buitenmuren. In het geval van onze voorbeeldwoning gaat het om isolatie over een oppervlakte van 168 m². Hiermee komt het jaarlijks verbruik van de eigenaar op 362 kWh/m² te liggen. De woning behaalt nu energielabel D en de scoort beter dan de gemiddelde Vlaamse woning. 

Het is niet altijd mogelijk om je woning langs buiten te isoleren. Gelukkig hebben veel woningen spouwmuren en die kan je wel isoleren. Na-isolatie van de spouwmuur zou het jaarlijkse verbruik van de eigenaar op 408 kWh/m² brengen. Hiermee blijft de woning wel op  energielabel E steken. Je kiest dus best voor muurisolatie langs de buitenkant van de woning. Heeft de woning een kruipkelder, dan loont het zeker de moeite om de bovenliggende vloer extra te isoleren. In het geval van de voorbeeldwoning gaat het om een aanzienlijke oppervlakte, waardoor de energiescore neerkomt op een jaarlijks verbruik van 255 kWh/m². 

Wil je toch beter renoveren?

Naar label C

Sta je voor een raam in een oude woning, dan voel je meteen waarom er zoveel energie langs verloren gaat. Hoogrendementsglas is daarom een must om je woning energetischer te maken. Bij enkel glas gaat namelijk vier keer zoveel warmte verloren in vergelijking met hoogrendementsglas, bij dubbel glas is dat twee keer zoveel. De eigenaar van de voorbeeldwoning kan zijn jaarlijks energieverbruik op 229 kWh/m² krijgen door hoogwaardige beglazing te plaatsen. Label C is bereikt.

Naar label B

Je kan enkele energetische renovaties of energiebesparende investeringen doen die je woning nog energiezuiniger maken. Velen zullen hierbij aan een warmtepomp denken: een zeer toekomstgerichte oplossing maar die zal de EPC-score van de woning niet per se meer opkrikken dan bijvoorbeeld een condensatieketel. Die levert een bijna even grote winst op. Zeker in combinatie met een verwarmingssysteem dat uit minstens één radiator bestaat. Deze investering brengt de woning op een EPC-score van 151 kWh/m². Zo komt de woning in aanmerking voor een EPC-label B. Veel hangt wel af van het gekozen toestel, het rendement ervan en het soort warmteafgiftesysteem (radiatoren, ventiloconvectoren of vloerverwarming).

Lees ook: Welke toekomst voor de condensatieketel? En wat zijn de alternatieven?

Naar label A of hoger

Over één investering hebben we het nog niet gehad: zonnepanelen. Zonnepanelen doen het energieverbruik van de woning op zich niet dalen, maar ze halen de EPC-score van de woning wel naar beneden doordat je een deel van je verbruik opvangt met de energie die je zelf opwekt. Bovendien verdient geen enkele investering zich zo snel terug als zonnepanelen.

Wat is het effect van zonnepanelen op de EPC-score van je woning? Een zonnepaneelinstallatie van 4,5 kilowattpiek (kWp) levert je een winst van 33 EPC-punten op, waarmee de EPC-score van de woning op 118 kWh komt te liggen. Laat de oppervlakte van je dak een grotere installatie toe, namelijk 10 in plaats van 4,5 kWp, dan kan je de EPC-score van de woning op 58 kWh krijgen. Hiermee kom je in aanmerking voor energielabel A en voldoet de woning aan de regelgeving die vanaf 2050 zal gelden in Vlaanderen.

Hoeveel kost een energetische renovatie?

Om je woning zo energieneutraal mogelijk te maken met de maatregelen die hierboven staan opgesomd, moet je op een investering van 80.000 tot 120.000 euro rekenen. Die bedragen kunnen verder oplopen, afhankelijk van de specifieke situatie van jouw woning. Kies je bijvoorbeeld voor een warmtepomp in plaats van een condensatieketel, dan krik je jouw budget best wat verder op. Om ingrijpend te renoveren betaalbaar te houden wil de Vlaamse regering Mijn VerbouwLening terug renteloos maken voor de laagste inkomens. Daarnaast willen zede Mijn VerbouwPremie en Mijn VerbouwBegeleiding verderzetten en hervormen.