Heel wat huishoudens rekenen voor hun verwarming vandaag nog op een condensatieketel, maar stilaan lijken er in het succes van de technologie toch wat barsten te komen. De verschillende overheden leggen stapsgewijs meer beperkingen op en onder invloed van de energiecrisis wordt naarstig naar alternatieven gezocht. Wij zetten die alternatieven even op een rij.
Vanaf 2035 mogen in België geen stookolieketels meer verkocht worden. In Brussel geldt dat verbod al vanaf 2025 en in Vlaanderen is de plaatsing van stookolieketels in nieuwbouw en bij ingrijpende energetische renovaties sinds 2022 verboden. Bij gewone renovaties kan het enkel indien er geen aansluiting op het aardgasnet mogelijk is.
Ook voor gas heeft Vlaanderen een duidelijk uitfaseringsplan voor nieuwbouw. Het plaatsen van een condenserende gasketel is in renovatie wel nog toegestaan. Maar wat zijn je alternatieven wanneer je wil overstappen op een duurzamere energiebron of wanneer je ketel het plots begeeft?
Verduurzamen op lange termijn
Het verduurzamen van een bestaand verwarmingssysteem is in bijna alle gevallen een meervoudig verhaal en verloopt idealiter in drie stappen: eerst en vooral de warmtevraag beperken door de woning te isoleren, vervolgens het plaatsen van lagetemperatuurverwarming zoals vloerverwarming of convectoren, en pas dan de overstap naar een alternatieve warmtebron.
Beschik je over voldoende budget om meteen op al die niveaus in te grijpen? Dan kan je vandaag al afscheid nemen van je bestaande gas- of stookolieketel en overschakelen op een duurzaam alternatief.
Heb je het budget niet? Dan stel je best een langetermijnplan op. Laat de bestaande ketel gerust nog een aantal jaar staan en zet ondertussen in op isolatie en, in tweede instantie, het afgiftesysteem.
Ingrepen op korte termijn
Maar wat als je verwarmingstoestel stukgaat, energierekeningen onbetaalbaar worden of andere verbouwplannen voorrang krijgen? In zo’n gevallen is het zaak om tussenoplossingen te vinden die technisch noch financieel een rem vormen op verdere verduurzaming.
Nieuwe condensatieketel
Het is vandaag nog perfect mogelijk om een defecte gasketel door een nieuw exemplaar te vervangen. Ook wie snel wil besparen door een oude atmosferische gasketel in te ruilen voor een condensatieketel, heeft op dit moment niets te vrezen. De investering blijft beperkt en wordt zeker bij hoge gasprijzen snel teruggewonnen. Door een juiste dimensionering, weersafhankelijke regeling en optimale sturing kan je de winst verder maximaliseren.
Wie vandaag een nieuwe gascondensatieketel plaatst zal er in principe nog de volledige levensduur van kunnen genieten, maar onthoud dat je bij een volgende vervanging naar alle waarschijnlijkheid toch op een andere warmtebron zal moeten overschakelen.
Bij stookolieketels is vervanging niet altijd meer mogelijk. Probeer in dat geval al zo veel mogelijk in de bouwschil te investeren, zodat je bij problemen eenvoudig op een lagetemperatuursysteem kan overschakelen.
Hybride systemen
Hybride systemen bestaan uit een warmtepomp en een cv-ketel en zijn een laagdrempelige manier om het gas- of stookolieverbruik in bestaande woningen terug te dringen. De ketel schakelt namelijk alleen in wanneer de energie van de warmtepomp ontoereikend is. Je kan opteren voor een hybride systeem wanneer je in fases renoveert of wanneer de woning pas in een later stadium geïsoleerd wordt. Op termijn kan je de cv-ketel dan volledig afkoppelen.
Sanitair warm water
Ook de productie van sanitair warm water verbruikt in de meeste huishoudens heel wat energie. Soms vertegenwoordigt het zelfs een derde van de gasfactuur. Met een zonneboiler of warmtepompboiler kan je die productie op een relatief eenvoudige en betaalbare manier vergroenen. Een warmtepompboiler is in het bijzonder interessant wanneer je al zonnepanelen op je dak hebt liggen. Let wel: in sommige gevallen is een extra warmtebron zoals een ketel nodig om piekmomenten op te vangen.