3x geventileerd: onze lezers aan zet

Niet alleen onze redactie had heel wat vragen in petto voor de acht experts die het grote ventilatiedebat aangingen. Via onze sociale mediakanalen riepen we ook onze lezers en volgers op om hun meest prangende ventilatievragen voor te schotelen. Drie van hen haalden de tafel.

1. “In onze nieuwbouwwoning installeerden we een ventilatiesysteem D. Ondanks de filters, hebben we last van een massa muggen in huis. Komt dit probleem vaak voor?” (Tim uit Genk)

Een opvallende, maar niet eens zozeer een vreemde vraag. Al kan je je afvragen hoe het komt dat muggen voorbij een filter geraken. Drie mogelijke oorzaken passeren de revue:

• Bevindt de aanvoer van de ventilatie zich op een plat dak? Het voorbije voorjaar bleek heel interessant voor de ontwikkeling van muggen. Plassen op zo’n plat dak hebben een enorme aantrekkingskracht op de beestjes. Dat blijkt ook duidelijk bij de installateurs. Bij het reinigen van de filters het afgelopen jaar troffen ze enorm veel muggen aan. In sommige gevallen bleken de muggen ook effectief door de filter geraakt te zijn.
• De aanvoer van de ventilatie hangt te laag boven de maaihoogte van het gras. In welke gevel zit de aanvoer? Vliegen en andere insecten verzamelen zich namelijk gemakkelijker op de zuidgevel. In combinatie met een mindere dichtheid van de filters zou dit problemen kunnen opleveren. Al zou dit niet snel mogen gebeuren.
• Een laatste optie is dat bepaalde filters hun dichtheid verliezen nadat je deze nat maakt om ze te reinigen. Ook minder kwalitatieve filters ten gevolge van grote concurrentie op de binnen- en buitenlandse markt kunnen een verklaring bieden.

2. “In welke mate houden de ventilatiespelers rekening met de reinheid van de binnenzijde van de luchtkanalen? Wordt een systematisch onderhoud voorzien?” (Hamster Cleaning uit Genk)

Een systematisch onderhoud is moeilijk te realiseren, klinkt het vanuit de expertengroep. Al zou er wel een kader op komst zijn voor het onderhoud van ventilatie-installaties. Veel hangt ook af van de situatie.

In particuliere woningen hangt alles af van de oplettendheid van de eigenaar. Staat de ventilatie-unit met alle bedieningen op zolder, dan verliezen de bewoners het onderhoud van de filters vaak snel uit het oog. Eens er zwarte kringen verschijnen rond een ventilatierooster of op het plafond, ben je meestal al te laat. Technologie kan helpen. Zo bestaan er apps die je pushmeldingen sturen als het tijd is voor een onderhoud. Of je kan zelf een onderhoudscontract afsluiten met je installateur.

Over het reinigen van de kanalen zijn de reacties verdeeld. Zo rijst de vraag of dit absoluut nodig is op regelmatige basis. In toevoerleidingen zit weinig vuil, aangezien hier filters zitten. De afvoerleidingen reinigen, ligt meer voor hand. De buizen zijn kleiner en er loopt meer debiet door. “Maar wie reinigt de buis van zijn dampkap elk jaar? Dat doet ook niemand. En het is een extra kost voor de bewoners.”

Hoe zit het ten slotte in appartementsgebouwen of huurwoningen? Heel moeilijk, klinkt het bij de installateurs. Vaak beslist de algemene vergadering om geen onderhoud te doen, vanwege de moeite of de kostprijs. Het blijft een taboe. Zelf proberen sommige installateurs de verhuurder te motiveren om jaarlijks de filters te vervangen. Op die manier kan hij ook de woning nog eens bezoeken.

3. “Welk ventilatiesysteem is het meest duurzaam? Met andere woorden, welk systeem vraagt het minst verbruikt van water en fossiele brandstoffen om te produceren?” (DuWoBo, Vlaams Transitienetwerk Duurzaam Bouwen en Wonen)

De algemene teneur onder de experten: we zijn in België vooral bezig zijn met energie. Andere duurzaamheidscriteria, zoals het materiaalgebruik (bijvoorbeeld recycleerbare materialen) komen niet aan bod.

Dat is anders in verschillende Europese landen, zoals Nederland. Daar zijn fabrikanten verplicht om een levenscyclusanalyse uit te voeren van hun producten, ook fabrikanten van ventilatiesystemen. Hoe duurzamer de oplossing over de volledige levensduur, hoe beter je scoort.

Bovendien is het heel moeilijk om verschillende materialen en producten met elkaar te vergelijken. Draait een fabriek bijvoorbeeld op wind- of zonne-energie of volledig op steenkool? Een interessante vraag, maar op dat punt blijven we achter, horen we in koor.