De grootste hoeveelheid fijnstof in de lucht komt vanuit onze woningen. Fijnstofspecialisten waarschuwen voor de gezondheidsrisico’s. Maar hoe groot zijn die mogelijke gevolgen? Drie specialisten geven in De Morgen hun visie op de zaak.
Foto Duco Ventilation & Sun Control
Meer schade binnen dan buiten
Maar eerst nog enkele cijfers. De afgelopen jaren gebeurden verschillende studies naar fijnstof. Zowel naar de oorsprong als naar het effect ervan op ons lichaam. Enkele weetjes:
- Onderzoek wees uit dat fijnstof leidt tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, longkanker en schadelijke effecten tijdens de zwangerschap
- In totaal zou luchtvervuiling ons leven met gemiddeld negen maanden inkorten
- Er sterven meer mensen door fijnstof binnenshuis dan door blootstelling in de buitenlucht (Brits onderzoek uit 2012)
- 90% van de blootstelling aan fijnstof gebeurt in eigen huis. Vooral ’s avonds, tijdens en na het eten (studie TNO Eindhoven)
- 59% van fijnstof komt voort uit houtverbranding in kachels en haarden, koken, en in geringe mate uit kaarsen en cosmeticapoducten (studie Ircel, Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu)
Volgens milieu-epidemioloog Tim Nawrot van de Universiteit Hasselt is het moeilijk om te ontsnappen aan fijnstof: “De deeltjes zijn zo klein dat ze op een gegeven moment toch je woning binnensijpelen.” En onze gezondheid zal het geweten hebben, aldus Nawrot: “5% van de hartinfarcten doet zich voor door zo’n piekconcentratie en ook een astma-aanval zal zich sneller voordoen bij astmapatiënten.”
Belang van ventilatie
Ventileren is extra belangrijk om de lucht tijdens zo’n piekmomenten voldoende te zuiveren, benadrukt Dirk Avonts, professor Algemene Gezondheidszorg aan de Universiteit Gent. “Goed isoleren gaat vaak niet samen met tijdig ventileren. En dat is toch belangrijk om fijnstof te weren, zeker in de winter.”
Wanneer produceren we het meeste fijnstof in huis? “Binnenshuis roken blijft natuurlijk de grootste risicofactor. Maar bakken, frituren en zeker wokken zijn nefast, vooral zonder goede dampkap. Vaak is de zuigkracht ontoereikend, niet functioneel geplaatst of gewoon niet goed gebruikt.”
Vooruitgang
Wat kunnen we doen om het gezondheidsrisico optimaal te beperken volgens de experts? Vanuit industrie en verkeer gebeuren er intussen heel wat inspanningen. En ook de technologie past zich aan. Denk maar aan houtkachels- en haarden met geminimaliseerde fijnstofuitstoot of filters die fijnstof neutraliseren voordat het uit de schouw ontsnapt.
“Het is sowieso een en-en-verhaal, gezien de buitenlucht ook de situatie binnenshuis beïnvloedt”, vindt Ben Nemery van het Centrum Omgeving en Gezondheid aan de KU Leuven. Op termijn ziet hij het zelfs tot een verbod komen op het verbranden van hout in kachels of haarden: “Zoals ze in Londen al in sinds 1956 hebben ingevoerd.”
Bron: De Morgen
