afvoer van toilet in een appartementsgebouw

Bochten van 90° worden altijd samengesteld door 2 bochten van 45° zowel in een horizontaal als in een verticaal vlak. Voorzie ook een vloei-T stuk (Y) met een schroefdop voor toezicht en eventuele ontstopping. Zorg dat de horizontale buis in de kelder goed bevestigd is aan het plafond met een degelijke metalen beugel. 

In een standleiding zal de snelheid van het water niet hoger zijn dan 12 meter/sec. Dat het gebouw 4 verdiepingen of 30 verdiepingen hoog is zal daar niets aan veranderen en dat komt door de wrijving van het water tegen de wand. Het is natuurlijk beter 2 bochten van 45° te voorzien aan de voet dan ééntje van 90° maar dat is puur hydraulisch. De opbouwhoogte in de kelder is natuurlijk beperkt, dat zou het kunnen dat het plaatsen van 2 bochten van 45° een probleem is. Hoever kan men werken in de schacht? Het is ook niet aan te raden met een insteekmof te werken. Buizen in asbest zijn ruw en een O-ring is dan niet voldoende. In PEhd bestaan er krimpmoffen in verschillende maten. De mof heeft 2 dichtingen (een platte en een zachte O-ring). De ring wordt over de asbest buis geplaatst dan komt de krimpmof erover. Deze mof wordt dan opgewarmt en krimpt letterlijk rond de asbest buis. De installateur moet wel helemaal rond de mof kunnen opwarmen. Een tweede mogelijkheid is een "Raychem" band. Bekijk het als een blad papier die je rond de 2 buizen draaid. Het blad heeft een soort van siliconen aan de binnenkant. Er is een verdikking aan de 2 uiteinden van het blad. Daar komt een metalen band met inkepingen over. Alles wordt opgewarmt en krimpt rond de buizen. Is perfect waterdicht en kan geplaatst worden rond een bestaande situatie zonder iets te demonteren. 

Voor de duidelijkheid, het is de bedoeling dat zowel de horizontale buis, als de 90° bocht, als de standleiding met Y stukken vernieuwd worden en vervangen worden door PE / PP. 

De vraag is 

1) moet er in de standleiding (vb tussen het 1ste en 2de verdiep) een soort "valbreker" bestaande uit vier 45° bochten geplaatst worden om de snelheid (impuls ?) te breken. 

2) welk is de beste keuze PE of PP ?

Waar mogelijk zullen toezichtsopening met deksel geplaatst worden. Probleem is dat de afvoer in een gemetste koker zit van +/- 50 op 40 cm. In deze koker zitten ook de leidingen voor sanitair water, aardgas en de voeding van de elektriciteit. Dus veel plaats is er niet meer.

1) Geen bochten van 45° plaatsen in de valleiding!! (behalve dan aan de voet van de standleiding). Hierdoor zal er geluidoverlast zijn!

Geen Y stukken plaatsen in de standleiding!!!!! Altijd T-stukken van 88°1/2. Deze laatste beperken de luchttoevoer naar de sifons niet, wat wel het geval is met T-stukken van 45°. Belangrijk is dat de standleiding verlucht wordt door het dak zonder vernauwing van de diameter.

Als op die standleiding alleen maar Wc's op aangesloten zijn dan mag er eventueel gewerkt worden met T-stukken van 45°. Dus 90mm van de WC naar een T-stuk van 110/90mm

2) Ga voor PEhd dan heb je geen insteekmoffen (de buizen en hulpstukken worden gelast met een spiegel of elektrische moffen). Op elk verdiep komt er dan een uitzettingsmof met lippendichting, net boven de aftakking.

3) Geen toezichtstukken in de standleiding, is absoluut onnodig.

1) Geen bochten van 45° plaatsen in de valleiding!! (behalve dan aan de voet van de standleiding). Hierdoor zal er geluidoverlast zijn!

Geen Y stukken plaatsen in de standleiding!!!!! Altijd T-stukken van 88°1/2. Deze laatste beperken de luchttoevoer naar de sifons niet, wat wel het geval is met T-stukken van 45°. Belangrijk is dat de standleiding verlucht wordt door het dak zonder vernauwing van de diameter.

Als op die standleiding alleen maar Wc's op aangesloten zijn dan mag er eventueel gewerkt worden met T-stukken van 45°. Dus 90mm van de WC naar een T-stuk van 110/90mm

2) Ga voor PEhd dan heb je geen insteekmoffen (de buizen en hulpstukken worden gelast met een spiegel of elektrische moffen). Op elk verdiep komt er dan een uitzettingsmof met lippendichting, net boven de aftakking.

3) Geen toezichtstukken in de standleiding, is absoluut onnodig.

1) Twee bochten van 45° is altijd beter dan één bocht van 90°. Het bevordert het doorstromen van de afvoerleidingen.

2) In de verticale leiding worden altijd vloei-T's (Y) in combinatie met een bocht van 45° geplaatst. Het doorspoelen van het toilet gaat hierdoor vlotter. Als de diameter van de verticale buis voldoende groot is (125mm) zal er ook geen probleem zijn van leeggetrokken sifons. 

3) Het is hier een vervanging van een afvoerleiding in een bestaande koker. Werken met buizen voorzien van een mof zal gemakkelijker zijn dan gelaste buizen en ook minder risico inhouden. PP buizen zijn degelijk en betrouwbaar en als je deze met een mof neemt is de kans op lekken nagenoeg nihil. Zeker geen dunwandige buizen nemen. 

4) een toezichtstuk (Y met schroefdop) onderaan in de verticale leiding is altijd nuttig en ook in de horizontale leiding in de kelder op krusiale plaatsen. Bij een verstopping is het altijd welkom, vooral nu de sanitaire doekjes veel succes hebben. Deze doekjes worden veel gebruikt bij baby's, kleven gemakkelijk aan de wanden van de afvoerbuis en lossen niet op in water. 

Van horizontaal naar verticaal altijd aansluiten onder 90 ° (afloopT 88°). Als je dat onder 45 ° doet dan kan je hierdoor een zuigeffect veroorzaken in de leiding doordat de waterkolom als één aaneengesloten geheel door de leiding valt, bij een haakse aansluiting daarentegen wordt de waterkolom bij inkomst in de verticale buis meteen gebroken zodat lucht van onder naar boven kan weg en weer gaan waardoor geen zuigeffect of stuweffect.

Van verticaal naar horizontaal gebruik je dan weer beter (2x) 45°. Geen bijkomende bochten van 45° in het verticale traject.

Ik zou voor zowel het gemak van plaatsing als de kwaliteit voor PP kiezen.

Ik zou ook een toezichtstop plaatsen in de kelder. Bijvoorbeeld net onder de verticale leiding een Y-stuk met recht vooruit een toezichtstop met schroefdeksel en naar boven een bocht van 45° om recht naar boven te gaan.

1) Twee bochten van 45° aan de voet van de leiding ben ik volledig mee akkoord.

2) Hier ben ik 100% niet mee akkoord. Een standleiding van diam 125mm voor 4 verdiepingen! Helemaal te gek, een diameter 110 mm kan tot 14 WC's opnemen of een waarschijnlijkheidsdebiet van 4,2 lit/sec. Het waarschijnlijkheidsdebiet is egaal aan het totale debiet van alle toestellen (WC is 2,5 l/sec). Daarvan de vierkantwortel en delen door 2. Dus 14x2,5=35.Hiervan de vierkantwortel is: 5,92 delen door 2 = 2,95 liter/sec. Dus daar kunnen nog wat toestellen bij (geen Wc's, maximaal is 14 op een standleding van 110mm). Het is mogelijk een T-stuk te plaatsen van 45° op voorwaarde dat de zij-ingang van het T-stuk dezelfde diameter heeft dan de standleiding. Voor 1 WC alleen kan het nog met een zij-ingang van 90 mm als de standleiding 110mm is. Anders is de regel altijd T-stukken gebruiken van 88°1/2. Als er 2 aanlsluitingen tegenover mekaar liggen (18o°) dan moet de as-afstand tussen de 2 stukken 25 cm zijn, anders wordt er een "bol" T-stuk gebruikt en dat bestaat alleen maar in PEhd. In horizontale leidingen uitsluitend T-stukken gebruiken van 45°!

3) Waarom zouden buizen met een mof minder risico inhouden dan gelaste buizen? Juist het tegendeel, een gelaste buis is niet kapot te krijgen, aan een spiegellas mag je de buis voor 100% plat drukken zonder dat er een lek is!! PP is een goed materiaal maar ik heb een groot probleem met de insteekmoffen die aan alle kanten een lippendichting hebben. Na enkele jaren zal de verkeerd geplaatste dichting gaan verduren en lekken. Daarbij komt nog dat PP en PEhd best een grote uitzetting hebben en dan heb ik liever dat een lengte buis van 3 meter uitzet in één mof in plaats van verschillende moffen, je hebt dan geen controle waar de uitzetting gaat plaatsvinden. 

4) De hoogte in de garage is beperkt. Ik zie dus niet dat er een Y en 2 bochten van 45° graden geplaatst kunnen worden. Ik zou liever een rechte (90°) T plaatsen met schroefdop in de horizontale leiding, 50 cm na de 2 bochten van 45°. Met zo'n T-stuk kan in de beide richting worden schoongemaakt. in PEhd bestaat een dergelijk toezichtstuk die hydraulisch perfect is (de binnenkant van de schroefdop heeft ook de ronde vorm van de buis)

Met die doekjes heb je gelijk, ze zouden het moeten verbieden. Of ze nu gemakkelijk aan de wand blijven kleven betwijfel ik maar ze vergaan niet en de zuiveringsstations hebben er ook last van. Die doekjes moeten in de vuilnisbak!! Als je een luier in de Wc gooit zal je ook wel direct problemen hebben, dus worden die wel in de vuilnisbak gedeponeerd.

Charel heeft gelijk. Van horizontaal naar vertikaal altijd aansluiten met T-stuk van 90° In feite zijn die T-stukken 88°1/2, er zit dus een afschot op van 2,4 cm en niet 1,5 cm zoals veel mensen denken. Het zijn graden!!

De berekeningen van afvoerleidingen binnen het gebouw gebeurt altijd op basis van een vulling van 50% zodat er altijd lucht is aan de sifons. Als er een T-stuk van 45° (eigenlijk zou men moeten zeggen 135°) en een bocht van 45° voor terug horizontaal te komen dan krijg je in het T-stuk een ophoging van het water tot 100%, de primaire verluchting wordt afgesneden het afvalwater gaat dan de buis volledig vullen en de sifons trekken leeg door de onderdruk. Het is zelfs iets meer complexer als er bv een bad en een wastafel of 2 wastafels op dezelfde horizontale leiding zijn aangesloten. In het begin zal de meest verwijderde wastafel eerst een overdruk krijgen (met als gevolg stank in de badkamer) en daarna een onderdruk met waterverlies in de sifon als gevolg. Je kan dat heel goed zien bij een doorzichtige afvoerinstallatie.

@ sdeb,

Oeps je spreekt over wastafels.

Eigenlijk is de situatie nog iets anders, op elk verdiep zit nu een 'dubbel Y' stuk.

De standleiding gaat dus gewoon recht door omhoog en links van de 'dubbel Y' zit het toillet, terwijl rechts van de 'dubbel Y' de badkamer (ligbad en wastafel) aangesloten zit.

Maakt bovenstaande een verschil ?

Is het nog toegelaten om WC en toillet in eenzelfde afvoer te laten samen komen ?

Ontluchting naar het zolder is geen probleem, moet de ontluchtingsleiding open zijn of op het einde een "onderdrukklepje" monteren ?

Elk zal zo zijn ervaringen hebben. Maar inderdaad een verticale buis van 110mm is hier voldoende (had even het gebouw met 10 verdiepingen in het hoofd). 

Maar hetgeen ik hier niet lees is een gescheiden afvoer voor het toilet op de gelijkvloerse verdieping. Bij reeds een kleine verstopping naar of in de septische put zal het afvalwater een weg proberen te zoeken naar dat toilet met alle gevolgen van dien als de bovenburen het toilet blijven gebruiken.  Ook de aanwezigheid van een bocht van 90° direct daaronder kan voor wat klachten zorgen als van hoger gelegen verdiepen wordt doorgespoeld.