Muur isoleren aan beide zijden?

Een architekt zal je daar een zinnig antwoord op kunnen geven.

Isoleren is goe,,, over isoleren is not done, van horen zegge..

minstens evenveel als een architect kan een energieadviseur daarop antwoorden. en al zeker iemand die verstand heeft van bouwfysica.

het goede nieuw is: het kan in bepaalde gevallen.
één regel zegt dat de verschillende lagen van je muur meest dampopen aan de buitenkant moeten zijn (µ-waarde van de materialen vergelijken !).
een andere regel zegt dat de binnenlaag een dampscherm nodig heeft tenzij dit een materiaal is dat vocht-inert is (bvb. EPS, XPS, kurk...)
de bouwfysica-reden is condens. liefst het dauwpunt in de buitenlaag houden zodat er geen (bewonings)damp kan condenseren in de binnenlaag. 

in jouw situatie met minerale wol aan de buitenkant heb je een tamelijk dampopen materiaal. Je zou dus aan de binnenkant met iets dampdichter kunnen isoleren (EPS, XPS, PIR, geêxpandeerde kurk) en aan de woonzijde een dampscherm aanbrengen (bij EPS en XPS is dat helemaal overbodig: vochtinerte materialen.
bvb. 6cm erbij aan de binnenkant levert een extra R-waarde (isolatiewaarde) van 1,5 tot 2 op.
premie zal je er niet voor krijgen, maar kan je zeer gemakkelijk zelf aanbrengen/aankleven met technisch schuim en platen op maat snijden met cuttermes of fijntandige zaag.
nu heeft uw buitenisolatie een R=0,10/0,040 = 2,5

Dank voor de uitgebreide reactie(s). De vuistregel van meest dampopen aan de buitenkant en dan minder dampopen naar binnen toe ben ik inderdaad al vaker tegengekomen. 

Om zo min mogelijk ruimte kwijt te raken dacht ik om PIR/PUR-platen te installeren, maar begon me af te vragen hoe dat samen zou werken met de isolatie aan de buitenzijde, maar ook met de mineraalwol-isolatie in het dak. De PIR/PUR-platen zijn dampdicht, waar en hoe gaat het vocht van binnen naar buiten toe als het weg wil?

En mocht ik met PIR/PUR-platen aan de slag gaan, moet ik dan een dampscherm plaatsen, of zijn platen met aluminium cachering en naden afdichtende tape voldoende?

Beste Jaap,

De vuistregel van meest dampopen aan de buitenkant klopt.

Zoals de situatie nu is met buitenisolatie in glaswol en crépi en een bakstenen muur met wellicht een pleisterlaag aan de binnenkant is daar op dit moment al aan voldaan en dan lijkt het mij hier niet noodzakelijk om nogmaals een meer dampdicht materiaal toe te voegen aan de binnenkant.

PIR of PUR zou ik hierbij zeker vermijden wegens eventuele gezondheidsrisico's.

Ik zou dan eerder denken aan binnenisolatie zoals cellenbetonplaten (Multipor) of platen op basis van houtwol. Deze materialen kunnen eventueel vocht bufferen en weer terug afgeven zodat een dampscherm niet nodig en wellicht zelfs niet wenselijk is. Uw muur is dan langs beide kanten dampopen. Bij de afwerking van de binnenkant moet er wel op gelet worden dat ook de afwerking dampopen is wat met de meeste muurverven het geval is.

Als de woning dan ook nog eens wordt geventileerd zoals het voorgeschreven is, liefst met een constant werkend systeem dan loop je geen enkel risico.

Heb je nog twijfels ? De meeste gemeente- of provinciebesturen kunnen u hierin ook adviseren of doorverwijzen naar een door de overheid erkende energiedeskundige.

Dank je wel, Charel. 

Welke gezondheidsrisico's met PIR/PUR doel je dan op? Bij verbranding, productie, behandeling, of iets anders?

Multipor heb ik ook wel voorbij zien komen. Zijn daar nog nadelen aan verbonden? Het lijkt me nogal broos, kan daar een radiator aan hangen, bijvoorbeeld?
En houtwol zonder dampscherm? Kan ik daar 8-10 mm van plaatsen zonder dampscherm? En dan gipsplaat erop?

Anderzijds zou ik ook een voorzetwand met mineraalwol (vanwege betere isolatiewaarde) aan de binnenkant kunnen neerzetten, en dan op ten minste 2/3 van de buitenisolatie (naar binnen toe) gemeten een dampscherm plaatsen.

Dus iets als:
190 mm isolatie in totaal:
100 mm gevelisolatie
45 mm mineraalwol aan de binnenzijde van de muur
Dampscherm
45 mm mineraalwol
Gipsplaat

Kortom, ik sta nogal in dubio, ook al zal het qua isolatiewaarde waarschijnlijk om het even zijn :)

 > waar en hoe gaat het vocht van binnen naar buiten toe als het weg wil?

Enkel een ventilatiesysteem doet dat. de hoeveelheid vocht onder vorm van damp die door een (zelfs dampopen) muur KAN migreren, is verwaarloosbaar tegenover de hoeveelheid vocht die in de diverse leefruimtes hangt!
.

 > En mocht ik met PIR/PUR-platen aan de slag gaan, moet ik dan een dampscherm plaatsen, of zijn platen met aluminium cachering en naden afdichtende tape voldoende?

een cachering is geen kwalitatief dampscherm. maar aangezien je een dampscherm niet mag doorboren is het niet evident hoe je dit aan die platen kan bevestigen. Meeste dampschermen zijn een mengsel van PE en PP dat microporiën meekreeg bij fabricage. en PE en PP kan met geen enkele mijm gekleefd,  vandaar ook dat lijmen in tubes en kokers van PE geleverd en bewaard worden. dit plastic is vrij inert!
Er bestaat ook PIRplaat met geintegreerde dampschermlaag en met afwerkingslaag in gyproc of Fermacell. en daarop kan je schilderen of behangen hee