Verwarmen met een gasketel: alles over het onderhoud en de alternatieven

Een gasketel verwarmt je woning en sanitair warm water. Vanaf 1 januari 2025 worden gasketels verboden in nieuwbouwwoningen. In bestaande woningen mag je ze wel nog plaatsen of vervangen door een nieuwe gascondensatieketel. Maar hoe onderhoud je je gasketel correct? En wat zijn de alternatieven als je hem wil vervangen? Ontdek er alles over in dit artikel.

Hoe werkt een gasketel?

Een gasketel is een verwarmingsketel die op aardgas werkt. Deze brandstof gaat via een gasleiding naar de ketel waar het verbrand wordt om warmte te genereren. Die warmte wordt gebruikt om het water voor je verwarming en sanitair te verwarmen. Een circulatiepomp zorgt ervoor dat het verwarmde water door je centrale verwarmingssysteem stroomt of uit de kraan komt. De rookgassen die bij de verbranding vrijkomen worden naar buiten geleid via een rookgasafvoersysteem. 

Voor- en nadelen gasketel 

Verwarmen met een gasketel biedt zowel voor- als nadelen. We lijsten ze in deze tabel voor je op. 

Verschil gasketel en gascondensatieketel

Zowel een gas- als gascondensatieketel verwarmen het water voor verwarming en sanitair gebruik. Maar tegenwoordig worden uitsluitend condensatieketels geplaatst, omdat ze interessanter zijn op vlak van rendement, uitstoot en verbruik. Een gascondensatieketel hergebruikt namelijk de warmte van de rookgassen, in plaats van ze te laten ontsnappen via de schoorsteen. Dit type werkt dus efficiënter dan een gewone gasketel: je kan er tot 30% meer energie mee besparen. Houd er wel rekening mee dat er bij condensatie van de rookgassen water wordt gevormd. Dat moet worden afgevoerd naar de riolering. 

Welk vermogen voor je gasketel?

Het vermogen hangt van verschillende factoren af zoals de ouderdom, grootte en isolatiegraad van je woning, het type afgiftesysteem (radiatoren of vloerverwarming), … Je installateur kan voor jouw woning een warmteverliesberekening maken en op basis hiervan het vermogen van je gasketel berekenen. 

Rendement gasketel 

Het rendement van een gasketel hangt af van het type. Een traditionele gasketel heeft een rendement van rond de 70 à 80%. Een gascondensatieketel daarentegen heeft een hoger rendement,  van rond de 90 à 95%. Dat komt doordat ze extra warmte halen uit de rookgassen waardoor ze efficiënter werken. Is je gasketel twintig jaar of ouder, dan loont het de moeite om die te vervangen door een condenserend toestel. 

Soorten gas: aardgas, propaan en butaan

Hoewel aardgas, propaan en butaan alle drie fossiele brandstoffen zijn, hebben ze andere eigenschappen en toepassingen. Aardgas (methaan) wordt gebruikt voor centrale verwarming, sanitair warm water of om te koken. Hiervoor heb je in je woning wel een aansluiting op het aardgasnet nodig. Ligt er geen aardgasleiding in je straat? Dan kan je kiezen voor propaan (koolwaterstofgas). Dat kan worden opgeslagen in tanks of flessen. Butaan is ook een koolwaterstofgas, maar wordt voornamelijk in kleine, draagbare tanks opgeslagen voor als je gaat kamperen. 

Prijs ketel en plaatsing

De prijs van een nieuwe gascondensatieketel hangt af van verschillende factoren, zoals het merk, het type (wand- of vloermodel), het vermogen, … Gemiddeld betaal je tussen de 2.000 en 6.500 euro. Ook de plaatsingskosten kunnen variëren en hangen af van de moeilijkheid van de installatie. Reken op zo’n 500 tot 1.500 euro. 

Premies

In Vlaanderen kon je tot 31 oktober 2024 Mijn VerbouwPremie aanvragen voor een condensatieketel op gas. De Waalse en Brusselse overheden bieden geen premies aan. Wel kan je soms via je netbeheerder of gemeente een premie aanvragen. Controleer dus zeker of je in aanmerking komt voor een premie. 

Regelgeving

In Vlaanderen mag je vanaf 2025 geen aardgasaansluiting meer voorzien bij nieuwbouw. Dien je jouw stedenbouwkundige vergunning na 1 januari 2025 in? Dan mag je dus geen gasketel of hybride warmtepomp - waarbij je een gasketel met een lucht-waterwarmtepomp combineert- meer plaatsen.  Ga je een bestaande woning renoveren? Dan mag je wel nog een nieuwe gasketel plaatsen. In Brussel en Wallonië is er nog geen verbod op gasketels. 

Onderhoud gasketel 

In Vlaanderen is het onderhoud van je gasketel verplicht. Centrale verwarmingsketels op aardgas, butaan of propaan moeten elke twee jaar een onderhoud krijgen. Ook in Brussel moet je je gasketel om de twee jaar laten onderhouden. In Wallonië daarentegen is het onderhoud niet verplicht, maar de periodieke controle wel. Gasketels moet je om de drie jaar laten controleren. 

Hoe efficiënt verwarmen op gas?

Je kan op verschillende manieren efficiënt verwarmen op gas. Hier zijn enkele tips:

• Gebruik een gascondensatieketel. Die is energiezuiniger dan een oude gasketel.
• Laat je ketel regelmatig onderhouden voor een optimale en veilige werking.
• Combineer een condensatieketel met een afgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming.
• Heb je nog radiatoren? Ontlucht ze regelmatig voor een goede warmte-afgifte.
• Installeer een slimme thermostaat om de temperatuur efficiënt te regelen en energie te besparen.
• Isoleer je woning, zodat er minder warmte verloren gaat via je dak, muren, vloer of ramen. 

Water verwarmen met gasketel

Een gasketel verwarmt niet alleen je woning, maar ook je sanitair warm water. Er bestaan wandketels met een ingebouwde boiler, maar ook combiketels met een ingebouwde doorstromer die warm water produceert. De keuze voor een ingebouwde boiler of doorstromer hangt af van je comforteisen. Je kan een gasketel daarnaast ook combineren met een warmtepompboiler of een zonneboiler. Die zorgen voor een groot deel van het jaar voor warm water. Tijdens de koudere of mindere zonnige maanden, kan de condensatieketel het werk overnemen. 

Gasketel vervangen: opties

Wil je jouw oude gasketel vervangen om energiezuiniger te verwarmen? Dan zijn er verschillende opties. 

1. Condensatieketel op gas

Je kan kiezen voor een nieuwe condensatieketel op gas. Die zorgt voor een hoger rendement en verbruikt minder energie dan je oude ketel. De investeringskost blijft nog beperkt. Een nieuwe condensatieketel kost minstens 2.000 euro. 

2. Cv-ketel op biomassa 

Een andere optie is een ketel op biomassa. Die gebruikt hernieuwbare brandstoffen van dierlijke of plantaardige afkomst zoals pellets, houtsnippers, ... om je woning te verwarmen. Een biomassaketel kan perfect aangesloten worden op je bestaande cv-net. Je kan dit type ketel combineren met een buffervat waarin de warmte wordt opgeslagen en afgegeven wanneer nodig. Hou er rekening mee dat de verbranding van biomassa gepaard gaat met de uitstoot van fijnstof en stikstofoxide. 

3. Warmtepomp

Als je woning goed geïsoleerd is, kan je ook overstappen op een warmtepomp. Aan deze investering hangt een hoger prijskaartje en eventuele renovatiewerken. Je moet mogelijk het warmteafgiftesysteem vervangen en nieuwe radiatoren of vloerverwarming plaatsen. En je combineert een warmtepomp ook best met zonnepanelen om het rendement te verhogen. Wil je je gasketel en warmtepomp laten samenwerken, dan kan je kiezen voor een hybride warmtepomp. De warmtepomp haalt dan zijn energie uit de omgevingslucht. Op koude dagen kan je ketel bijspringen om aan de warmtevraag te voldoen. 

FAQ gasketel