Door de koolstoftaks zullen we vanaf 2027 meer betalen voor energie. Woon je bijvoorbeeld in een slecht geïsoleerde woning en verwarm je op stookolie, dan zal je tot 548 euro meer betalen per jaar. Dat blijkt uit een studie van VITO/Energyville. Maar ook voor andere huishoudens zullen de energiekosten stijgen.
Wat is de koolstoftaks?
Willen we tegen 2050 een klimaatneutraal Europa, dan moeten er nog een aantal hordes genomen worden. Eentje daarvan is de koolstoftaks. Dit is een milieubelasting die de CO2-uitstoot moet verminderen. De koolstoftaks maakt deel uit van het Klimaatakkoord van Parijs, de wereldwijde overeenkomst om de klimaatcrisis te bestrijden. Sinds 2005 betalen elektriciteitsproducenten, luchtvaartmaatschappijen en energie-intensieve industrieën (staal, cement, raffinage, chemie en papier) al taks op de CO2 die ze uitstoten. Maar transport en verwarming blijven grote uitstoters. Daarom zullen huishoudens vanaf 2027 mee moeten betalen.
Welke huishoudens betalen meer door de koolstoftaks?
Energieleveranciers moeten uitstootrechten aankopen voor fossiele brandstoffen. Die kosten kunnen ze doorrekenen aan de huishoudens. Hierdoor kunnen aardgas, stookolie, benzine, diesel en propaan duurder worden. Hoeveel meer we zullen betalen hangt af van de staat van je woning en de wagen waarmee je rijdt. De FOD Volksgezondheid maakt al enkele berekeningen voor vier verschillende types van huishoudens.
Huishoudtype 1: Je woont in een goed geïsoleerd huis, verwarmt op elektriciteit en rijdt elektrisch?
Dan heeft de koolstoftaks van 2027 (ETS2) geen impact op je factuur. Voor elektriciteit is er al sinds 2005 een taks (ETS1). Je betaalt dus al een CO2-prijs om elektrisch te rijden en je woning te verwarmen met een warmtepomp.
Huishoudtype 2: Je woont in een goed geïsoleerd huis, verwarmt op gas en rijdt op brandstof?
Verwarm je op gas en rij je gemiddeld 15.000 kilometer per jaar, dan zal je vanaf 2027 ongeveer 170 euro* per jaar meer betalen door de koolstoftaks.
Huishoudtype 3: Je woont in een slecht geïsoleerd huis, verwarmt op gas en rijdt op brandstof?
Dan zal jouw energiekost stijgen met 375 euro. Nog een reden extra om je woning in de toekomst beter te isoleren.
Huishoudtype 4: Je woont in een slecht geïsoleerd huis, verwarmt op stookolie en rijdt op brandstof?
Bevind je je in deze situatie, dan ben je het slechtste af. De verbranding van stookolie stoot meer CO2 uit en dat zorgt voor een hogere kost. Per jaar zal daardoor de energiekost stijgen met 548 euro. Deze gezinnen worden niet beschermd door het sociaal tarief voor energie (‘sociale maximumprijs’), een verlaagd tarief voor elektriciteit, aardgas en warmte.
Weetje: Een deel van de ETS-inkomsten zal naar het Sociaal Klimaatfonds gaan. Dat fonds ondersteunt kwetsbare gezinnen.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de koolstoftaks minder impact heeft?
Je kan natuurlijk overschakelen op een elektrische wagen, je woning beter isoleren of verwarmen met een warmtepomp. Dat zijn individuele keuzes. Maar nog beter zou zijn als er federaal een aantal wijzigingen komen. Zo doet Bright Adiyia, onderzoeker bij VITO/Energyville enkele belangrijke aanbevelingen:
- Stimuleer de omschakeling van fossiele naar hernieuwbare energiebronnen. Zonder bijkomend beleid kan de ETS2-prijs fors stijgen. Hoe sneller maatregelen worden ingevoerd, hoe lager de impact van ETS2 op de energiefactuur van huishoudens.
- Maak werk van de taxshift. De accijnzen op fossiele brandstoffen moeten stijgen, die op elektriciteit moeten dalen. Zo worden de warmtepomp en andere duurzame oplossingen financieel interessanter.
- Het Sociaal Klimaatfonds is een goede zaak, maar waarom de inkomsten niet inzetten voor duurzame maatregelen, zoals woningrenovaties en betaalbaar openbaar vervoer.
*Gebaseerd op een CO2-prijs van 45 euro per ton