Asbest in je dak? Zo kan je het herkennen, vervangen en veilig verwijderen

Asbest in een dak brengt gezondheidsrisico’s en kosten met zich mee. Maar hoe kan je asbest herkennen? Wat zijn de risico’s? Welke stappen moet je nemen om het veilig te verwijderen? En kan je daar een premie voor krijgen? Je ontdekt het allemaal in dit artikel.

Hoe herken ik een dak met asbest?

Een dak met asbest herkennen is lastig, omdat asbest vaak zit verwerkt in golfplaten, leien of dakbeschot die op het eerste gezicht gewoon lijken. Je kan letten op een aantal kenmerken, maar honderd procent zekerheid krijg je alleen via een erkend labo of asbestdeskundige.

Op deze kenmerken kan je letten: 

1. Bouwjaar van het pand: daken geplaatst vóór 1998 hebben een grotere kans om asbest te bevatten.
2. Materiaaltype:
   • Golfplaten: vaak grijs, vezelachtig en ruw aan de onderkant.
   • Leien: dun, hard en meestal donkergrijs of zwart.
   • Dakbeschot: platen onder de dakbedekking met een harde, vezelige structuur.
3. Markeringen: soms vind je op de achterkant van platen een merk of code. Zonder de code NT (Non-Toxic) kan het asbest bevatten.
4. Uiterlijk en slijtage: verwering, mosgroei en zichtbare vezeltjes zijn verdachte tekenen.
5. Locatie: vaak gebruikt bij schuren, stallen, loodsen en oudere huizen. 

Wel of geen asbest in je dak?

Of er asbest in je dak zit, hangt dus vooral af van het bouwjaar, het type dakbedekking en de manier waarop het is verwerkt. Om er zeker van te zijn of je dak wel of geen asbest bevat, kan je een erkende asbestverwijderaar inschakelen. Zaag of boor zeker niet zelf in het materiaal. Asbestvezels zijn erg gevaarlijk als ze vrijkomen in de lucht.

Risico’s van een dak met asbest

Een asbestdak vormt niet altijd een direct gevaar, maar naarmate het ouder wordt en verweert, neemt het risico toe. Vooral bij beschadiging kunnen er asbestvezels vrijkomen, en die zijn erg schadelijk voor de gezondheid.

1. Gezondheidsrisico’s

• Het inademen van asbestvezels kan leiden tot ernstige ziekten zoals asbestose en longkanker.
• Risico’s ontstaan vooral bij het bewerken, breken of verslijten van het materiaal.

2. Verhoogd gevaar bij verwering

• Golfplaten en leien verweren door regen, wind en uv-licht.
• Oude daken laten sneller vezels los, zelfs zonder dat je eraan komt.

3. Milieuschade

• Losgekomen vezels kunnen in de bodem of het oppervlaktewater terechtkomen.
• Afgebroken stukken kunnen zich via het regenwater verspreiden.

4. Juridische en financiële risico’s

• In sommige regio’s is het verplicht om asbest te verwijderen.
• Een asbestdak kan de waarde van je woning verlagen.
• Verwijdering wordt vaak duurder naarmate het dak ouder en slechter wordt. 

Voorzorgsmaatregelen bij een dak met asbest

Heb je (vermoedelijk) asbest in je dak? Dan is het belangrijk om het materiaal zoveel mogelijk intact te houden en de verspreiding van vezels te voorkomen. 

1. Vermijd fysieke schade

• Niet zagen, boren, slijpen of breken.
• Geen zware voorwerpen op het dak plaatsen of erover lopen.

2. Minimaliseer blootstelling

• Blijf uit de buurt van beschadigde dakplaten of leien.
• Hou kinderen en huisdieren weg van het dak en afvoerwater.

3. Beperk verwering

• Reinig het dak niet met een hogedrukreiniger of borstel, dit maakt de situatie gevaarlijker.
• Controleer regelmatig visueel op slijtage of breuken.

4. Veilig werken in de omgeving

• Draag bij werkzaamheden in de buurt altijd een FFP3-masker en beschermende kleding.
• Werk bij voorkeur niet op winderige dagen om de verspreiding van vezels te beperken.

5. Laat een specialist inschakelen

• Laat een professional een asbestinventaris opmaken en vervang asbesthoudende materialen.
• Bij schade of verwijdering is een professionele aanpak aangewezen.

Asbest dak vervangen

Als je dak asbest bevat en het materiaal begint te verweren of beschadigen, is het verstandig om het te vervangen. Zo verhoog je je veiligheid, maar verbeter je ook de uitstraling en waarde van je woning en de isolatie en duurzaamheid van je dak. Moderne dakbedekking gaat langer mee. 

Wat houdt het vervangen in?

• Eerst wordt het asbest nauwkeurig geïnventariseerd.
• Het asbest wordt zorgvuldig verwijderd door een erkende verwijderaar.
• Daarna kan je een nieuw dak plaatsen met een asbestvrije dakbedekking zoals leien of dakpannen. 

Wanneer vervangen?

• Bij zichtbare schade of verwering.
• Bij verkoop of renovatie van het pand.
• Als je je dak wil isoleren of moderniseren. 

Dak in asbest zelf vervangen

Hoewel het verleidelijk kan zijn om kosten te besparen door zelf een asbestdak te verwijderen en te vervangen, is dit niet aan te raden.

• Een onjuiste behandeling kan leiden tot blootstelling aan gevaarlijke asbestvezels.
• Speciale beschermingsmiddelen en een correcte werkwijze zijn nodig.
• Asbestafval moet veilig worden verpakt en afgevoerd. Laat dit voor je veiligheid doen door een erkende asbestverwijderingsfirma. 

Dak in asbest laten vervangen

Het laten vervangen van je asbestdak door een professioneel bedrijf is de veiligste optie. Je kan makkelijk offertes aanvragen bij aannemers in je buurt via onze dienst Offertes aanvragen. Als je beroep doet op een professional ben je zeker van een correcte uitvoering:

• Erkende asbestverwijderaars volgen strikte veiligheidsnormen en beschikken over de juiste apparatuur.
• Ze werken snel en beperken de overlast.
• Na afloop ontvang je een officieel asbestattest.
• Je komt alleen in aanmerking voor een premie als je met een aannemer werkt.

Wat is de prijs voor het vervangen van een asbestdak?

De kosten voor het vervangen van een asbestdak hangen af van de grootte van het dak, de staat van het materiaal, de nieuwe dakbedekking en de toegankelijkheid van het dak. Voor een standaard woning met een dak van circa 100 m² liggen de kosten gemiddeld tussen 50 en 90 euro per m², inclusief verwijdering en nieuwe dakbedekking. Deze prijzen zijn indicatief, vraag altijd offertes op bij meerdere gespecialiseerde bedrijven voor een nauwkeurige prijsopgave.

Krijg je een premie voor het vervangen van een asbestdak?

Zowel in Vlaanderen als Brussel en Wallonië kan je een premie aanvragen voor bepaalde dakwerken. Het bedrag van de premie hangt af van je gezinsinkomen en -samenstelling. 

In Vlaanderen kan je Mijn VerbouwPremie aanvragen als je nieuwe dakisolatie of zoldervloerisolatie plaatst, eventueel in combinatie met het verwijderen van asbesthoudende materialen in de dakbedekking of het onderdak. De premie geldt ook voor renovatiewerken in combinatie met het plaatsen van nieuwe isolatie als je tot de laagste inkomenscategorie (cat. 4 en 3) behoort. 

In Brussel kan je beroep doen op de RENOLUTION-premies en in Wallonië op de Primes Habitation. Raadpleeg hier de werken en bedragen. 

Is het vervangen van een asbestdak verplicht in België?

Nee, in België is het vervangen van een asbestdak niet altijd wettelijk verplicht. Toch wordt het sterk aangeraden, vooral wanneer het dak beschadigd is. Bij de verkoop van een gebouw, of bij renovatie- en herbouwprojecten, gelden wel specifieke verplichtingen en zijn er streefdata vastgelegd voor de volledige verwijdering van asbestdaken. Informeer ook bij je gemeente naar de lokale regels.

Werkwijze asbest dak verwijderen en vervangen

Het verwijderen en vervangen van een asbestdak verloopt volgens een strak stappenplan om de veiligheid te waarborgen:

1. Asbestinventarisatie: een erkende asbestdeskundige onderzoekt het dak en maakt een rapport met de hoeveelheid asbest.
2. Vergunningen en meldingen: voor een  particulier is er in Vlaanderen doorgaans geen vergunning of melding nodig om een asbestdak zelf te verwijderen. Als de werken deel uitmaken van grotere renovatie- of sloopwerken, kan er wél een omgevingsvergunning nodig zijn, afhankelijk van de lokale regels. Controleer dit altijd eerst bij je gemeente.
3. Voorbereiding werkplaats: het werkgebied wordt afgezet en afgeschermd met afzuiging of zeilen om verspreiding van vezels te voorkomen. Werkers dragen beschermende kleding en FFP3-maskers.
4. Verwijderen asbestdak: de platen of leien worden in één stuk en voorzichtig verwijderd om breuk en vezelverspreiding te voorkomen. Asbesthoudend materiaal wordt direct verpakt in speciale, lekvrije zakken of containers.
5. Afvoer en verwerking: het verpakte asbest wordt afgevoerd naar een erkende verwerker die het veilig en milieuvriendelijk verwerkt.
6. Controle en schoonmaak: na de verwijdering volgt er een grondige schoonmaak van de werkplek. Eventueel wordt er een luchtmeting gedaan om te controleren op achtergebleven vezels.
7. Nieuwe dakbedekking plaatsen: het nieuwe dak wordt geplaatst met asbestvrije materialen. 

Zelf doen of laten doen?

Of je een asbestdak zelf verwijdert of laat doen, hangt af van verschillende factoren zoals je ervaring, veiligheid en de regelgeving. Het wordt echter afgeraden vanwege de gezondheidsrisico’s. Het laten doen door een gecertificeerd bedrijf is veiliger en sneller.

Asbestattest

Wil je je woning verbouwen? Dan laat je in Vlaanderen best eerst een asbestattest opmaken, met een inventaris. Het wordt opgesteld na een asbestinventarisatie door een erkend deskundige. Het kost enkele honderden euro’s, maar je bent dan wel zeker van de aanwezigheid van asbest in je woning, in welke staat die materialen zich bevinden, of ze een verhoogd risico inhouden, of je ze best in de gaten houdt, en of je ze onmiddellijk – of later – moet verwijderen. 

Sinds 23 november 2022 moet je zo’n attest in Vlaanderen verplicht laten opmaken als je een woning van voor 2001 wilt verkopen. Maar ook als je je huis niet verkoopt, moet je een asbestattest hebben tegen 2032.

Tips asbestdak verwijderen

Het verwijderen van een asbestdak moet zorgvuldig en veilig gebeuren. Met deze praktische tips laat je het zo soepel en veilig mogelijk verlopen:

• Schakel een specialist in: laat het verwijderen over aan een firma om gezondheidsrisico’s te voorkomen.
• Maak goede afspraken: vraag altijd meerdere offertes op en controleer de ervaring en certificaten van het bedrijf.
• Informeer je buurt: waarschuw de buren over de werkzaamheden, zodat zij ook voorzichtig kunnen zijn.
• Beperk stof en vezelverspreiding: zorg dat de werkplek goed wordt afgesloten en dat de aannemer zorgt voor stofafzuiging en beschermende zeilen.
• Blijf ook na de werken nog even uit de buurt: tijdens en na de werkzaamheden kunnen vezels nog aanwezig zijn, dus blijf op veilige afstand.
• Controleer het werk na afloop: vraag eventueel een luchtmeting om te bevestigen dat het gebied veilig is.
• Regel de juiste afvoer: zorg dat het asbestafval volgens de regels wordt verpakt en afgevoerd naar een erkende verwerker. Hier zorgt de verwijderaar voor. 

Voorzorgsmaatregelen in afwachting van asbestverwijdering

Als je weet dat er asbest in je dak zit, maar de verwijdering pas later plaatsvindt, is het belangrijk om intussen risico’s zoveel mogelijk te beperken.

1. Vermijd contact: ga niet op het dak lopen, boren, zagen of breken. Houd kinderen en huisdieren uit de buurt van het dak en afvoerwater.
2. Beperk verwering: reinig het dak niet met een hogedrukreiniger of borstel. Overweeg het dak tijdelijk af te dekken met een waterdichte folie om verdere slijtage te voorkomen.
3. Blijf controleren: controleer je dak op nieuwe schade of scheuren. Maak foto’s van de huidige staat, zodat je snel veranderingen ziet.
4. Plan tijdig: leg afspraken met het verwijderingsbedrijf ruim van tevoren vast. 

FAQ: Asbest dak