Vochtbestrijding: zo los je vochtproblemen in huis op

Last van vochtplekken, schimmels of een muffe geur? Vocht kan je woning en gezondheid aantasten. Van condensatie tot opstijgend vocht: elk vochtprobleem vraagt om een andere aanpak. Ontdek welke vochtproblemen er zijn, hoe je ze oplost en wat de kostprijs van vochtbestrijding is. Met onze tips geniet je snel weer van een vochtvrije woning!

Luchtvochtigheid in huis

De luchtvochtigheid geeft aan hoeveel waterdamp er in de lucht zit. Een goede luchtvochtigheid in huis ligt tussen de 40% en 60%. Onder de 40% spreken we van droge lucht en boven de 60% van vochtige lucht. Om vochtproblemen te vermijden, is het belangrijk om de luchtvochtigheid in huis op peil te houden. Een slechte luchtvochtigheid kan namelijk leiden tot schade aan je woning én gezondheid. 

Hoe komt vocht in je huis?

Tal van dagelijkse handelingen zorgen voor een hogere luchtvochtigheid, zoals ademen, koken, douchen, strijken, … Omdat onze woningen tegenwoordig zeer goed geïsoleerd zijn, is het belangrijk dat de overtollige waterdamp weg kan. Bij een gebrekkige ventilatie blijft het vocht in huis, wat kan leiden tot vochtproblemen, schimmels, … op je muren en plafonds. Daarnaast kan er ook vocht in je woning komen door een slechte waterkering, doorslaand vocht, waterlekken, … 

Hoe herken je vocht? 

Er zijn verschillende signalen die op vocht kunnen wijzen, zowel zichtbare als niet zichtbare: 

• Vochtplekken op muren of plafonds
• Schimmel
• Afbladderende verf of loslatend behang
• Beschadigd pleisterwerk
• Plinten die loslaten
• Condens op ramen of spiegels
• Een muffe geur
• Gezondheidsklachten zoals allergieën, luchtwegproblemen, astma
• Insecten zoals pissebedden of zilvervisjes
• …

Gevolgen van vocht in huis

Spoor je een vochtprobleem niet op tijd op of doe je er niets aan? Dan kan dit schadelijke gevolgen hebben voor zowel je woning als je gezondheid. Vocht, schimmel, plinten die loslaten, … zijn storend voor het uitzicht en langdurige vochtproblemen kunnen zelfs de structuur van je woning aantasten. Een vochtige ruimte is ook een broedplaats voor schimmels en ongedierte, wat kan leiden tot ademhalingsproblemen, allergieën, … Het is dus belangrijk om de oorzaak van het vochtprobleem te achterhalen en correct te behandelen.

Soorten vochtproblemen

Vochtproblemen kunnen zich in elke kamer in huis voordoen. Van de kelder tot de slaapkamer. We lijsten de meest voorkomende vochtproblemen voor je op:

1. Condensatievocht: Is de luchtvochtigheid te hoog? Dan zal het vocht in de lucht condenseren op koude oppervlakken, zoals muren, plafonds en ramen. Op termijn kunnen hier vochtige plekken ontstaan.
2. Opstijgend vocht: Als de waterkering in je muren ontbreekt of beschadigd is, kan er grondvocht naar boven trekken. We spreken dan van opstijgend vocht.
3. Doorslaand vocht: Als regenwater via een poreuze buitenmuur binnendringt, spreken we van doorslaand vocht.
4. Lekkages: Door beschadigde leidingen, schade aan je dakbedekking, een lek in je dakgoot, … kan er vocht binnendringen.
5. Vocht in kelder: De kelder is een ruimte waar je snel te maken krijgt met vochtproblemen. Grondwater kan zich  een weg banen via de keldermuren of grondplaat, of er kan een te hoge luchtvochtigheid zijn door gebrek aan ventilatie.

Oplossingen vochtbestrijding

Afhankelijk van het soort vochtprobleem, zijn er verschillende behandelingen mogelijk.

1. Ventileren

Condensatie kan je verhelpen door voldoende te verwarmen en te verluchten. Zet de ramen elke dag gedurende een kwartier open om de lucht te verversen. Nog beter is investeren in een ventilatiesysteem, zodat de vervuilde lucht automatisch wordt afgevoerd. Er zijn drie systemen die hiervoor geschikt zijn: 

• Plaatselijke ventilator: Een badkamerventilator kan je plaatsen zonder ingrijpende werken uit te voeren. Richtprijs: 50 à 250 euro.
• Ventilatiesysteem C of C+: Bij een ventilatiesysteem C komt er verse lucht binnen via raamroosters en wordt de lucht mechanisch afgevoerd. Zijn de roosters zelfregulerend, dan spreken we van een ventilatiesysteem C+. Dit type ventilatie is vooral geschikt als je nieuwe ramen plaatst. Richtprijs: 3.250 euro.
• Ventilatiesysteem D of D+: Bij een ventilatiesysteem D wordt de lucht mechanisch aan- en afgevoerd. De installatie is complexer en is voornamelijk voor nieuwbouwwoningen of ingrijpende renovatieprojecten geschikt. Bij een ventilatiesysteem D+ wordt de warmte uit de afgevoerde lucht gerecupereerd via een warmtewisselaar. Richtprijs: 5.500 à 7.000 euro. 

2. Opstijgend vocht behandelen

Opstijgend vocht kan je op twee manieren behandelen: 

• Muur injecteren: De plinten worden weggenomen en het pleisterwerk wordt tot op een bepaalde hoogte afgekapt. Daarna worden er op regelmatige afstand gaten in de muur geboord waarin een vloeistof of gel wordt geïnjecteerd. Die hardt uit en vormt een barrière tegen vocht, zodat de muur kan drogen. Deze behandeling wordt meestal door een gespecialiseerde firma uitgevoerd. Richtprijs: 200 euro per lopende meter.
• Waterkerende folie: Een andere optie is een waterkerende folie aanbrengen, maar deze methode is niet altijd geschikt voor bestaande woningen. De folie vormt een waterdichte barrière en wordt vlak boven het maaiveld aangebracht. Richtprijs: 150 euro per lopende meter. 

3. Doorslaand vocht: buitenmuur waterdicht maken

Wil je doorslaand vocht behandelen? Dan is het belangrijk om je buitenmuur opnieuw waterdicht te maken. Dat doe je door de muur te impregneren met een waterafstotend middel. Dat verhindert dat er vocht in je gevel dringt. Richtprijs: 10 à 50 euro per m². Belangrijk is wel dat je natuurlijk eerst kapotte voegen of scheuren in je buitenmuur herstelt. Je kan ook een nieuwe gevelbekleding aanbrengen. Zo kunnen sierpleister of steenstrips voor een extra beschermlaag zorgen. Richtprijs: 40 tot 150 euro per m².

4. Lekkages herstellen

Wil je een vochtprobleem behandelen dat veroorzaakt werd door een lek, dan moet je eerst de oorzaak van het lek opsporen. Is het lek niet meteen zichtbaar? Dan kan je een lekdetectie laten uitvoeren. Hiervoor betaal je zo’n 400 euro. Vergeet niet om nadien vochtige muren te laten drogen of om beschadigd pleisterwerk te herstellen.

5. Kelder waterdicht maken

Kamp je met vocht in je kelder, dan zijn er verschillende methodes om je kelder waterdicht te maken langs de buiten- of binnenkant:

• Drainagesysteem voor nieuwbouwwoningen: een drainagesysteem rondom de kelder voert grondwater af naar een opvangput of riolering. Dit wordt vaak gedaan voordat de kelder geplaatst wordt.
• Kelder dichtmaken langs de buitenkant: Bij een bestaande kelder moet de grond rondom de kelder worden uitgegraven, zodat de muren extra beschermd kunnen worden met waterdichtingslagen, zoals cementering en een drainagemembraan. Dit wordt gecombineerd met een drainagebuis die het water afvoert alvorens het in contact komt met de kelder.
• Kelderbekuiping langs de binnenkant: Er wordt een nieuwe, waterdichte kuip voorzien aan de binnenkant van de kelder, zodat er geen vocht meer kan binnendringen via de muren of vloer. In de kimnaad, waar de vloer en muur samenkomen, wordt een zwelband voorzien.
• Kelderdrainage langs de binnenkant: Bij kelderdrainage wordt er een noppenmembraan geplaatst op de vloer en wanden. Tussen deze noppen kan het water wegvloeien naar een pompsysteem dat het water afvoert. Het noppenmembraan wordt afgedekt met een nieuwe laag beton, zodat de muren opnieuw bezet kunnen worden.
• Waterdichte coating: Je kan aan de binnenkant een waterdichte coating of cementlaag aanbrengen op de vloer of wand om het vocht tegen te houden. Deze snelle oplossing is eerder voor kleinere vochtproblemen en minder efficiënt als de grondwaterdruk hoog is.
• Injecties tegen vocht: Scheuren in je keldermuren of -vloer kan je injecteren met een waterdichte hars of waterafstotende vloeistof. Zo worden ze minder poreus en zal er geen water via de scheuren binnenkomen. Deze methode is vooral geschikt voor kleine probleemzones.

Prijs vochtbestrijding

De prijs van vochtbestrijding hangt van verschillende factoren af, zoals het type vochtprobleem, de soort oplossing, de grootte van de te behandelen ruimte, … Voor een exacte prijsinschatting vraag je best meerdere offertes op bij vochtspecialisten. In deze tabel geven we alvast enkele richtprijzen om vochtproblemen te behandelen. 

Premies vochtbehandeling

In Vlaanderen kan je Mijn VerbouwPremie voor voorbereidingswerken in functie van isolatie aanvragen als je je muren behandelt tegen kelder- of huiszwam of als je je buitenmuren behandelt tegen optrekkend vocht door een waterkerende laag te plaatsen of door muren te injecteren met producten die ze waterdicht maken. Om in aanmerking te komen voor Mijn VerbouwPremie moet je woning minstens 15 jaar oud zijn en moet je de werken door een aannemer laten uitvoeren. Het bedrag van de premie hangt af van je gezinsinkomen en gezinscategorie en bedraagt maximaal 2.000 euro.

In Brussel kan je beroep doen op de RENOLUTION-premie (categorie gezondheid) om vochtproblemen, schimmels en ongedierte aan te pakken. Je woning moet minstens 10 jaar oud zijn en je moet de werken laten uitvoeren door een aannemer. Afhankelijk van je gezinssamenstelling en inkomenscategorie krijg je 30%, 50% of 80% van de kosten terugbetaald. 

In Wallonië kan je beroep doen op de Prime Habitation (categorie muren). Je woning moet minstens 15 jaar oud zijn en je moet de werken laten uitvoeren door een aannemer. Het premiebedrag wordt berekend op basis van je gezinssamenstelling en inkomen. Het basisbedrag wordt vermenigvuldigd met 1, 2, 3, 4 of 6 in functie van je inkomenscategorie:

• Muren behandelen met infiltratie: 2,4 euro/m² tot 14,4 euro/m²
• Muren behandelen tegen opstijgend vocht: 3,2 euro/m² tot 19,2 euro/m²
• Verwijderen van huiszwam of schimmels: 140 euro tot 840 euro

Schimmel verwijderen

Als er te veel vocht in je woning is, kan er schimmel ontstaan op je muren of plafonds. Er bestaan verschillende middeltjes om schimmels te verwijderen, zoals bleekmiddel, azijn, soda en schimmelreiniger. Bij hardnekkige problemen, schakel je best een gespecialiseerde firma in. Kleine problemen kan je zelf aanpakken. Bescherm jezelf wel door beschermende kledij, een mondmasker en handschoenen te dragen. Verwijder eerst de losse schimmels met een borstel of doek en behandel vervolgens de aangetaste plek met het product dat je gekozen hebt. Laat het product eerst intrekken voordat je de plek schrobt en grondig schoonmaakt. Laat de plek goed drogen en ventileer voldoende om nieuwe schimmelplekken te voorkomen. 

Tip: ontdek hier hoe je schimmel in de badkamer verwijdert.

Vochtbestrijding: zelf doen of laten doen?

Afhankelijk van het soort vochtprobleem en de omvang ervan kan je ervoor kiezen om het zelf te behandelen of een gespecialiseerde firma inschakelen. Er bestaan doe-het-zelfoplossingen voor kleine vochtproblemen zoals een badkamerventilator plaatsen, schimmel verwijderen met een schimmelreiniger, een vochtwerend product aanbrengen voor doorslaand vocht, …

Kamp je met grotere of hardnekkige vochtproblemen? Dan schakel je beter een professional in die de nodige ervaring heeft om de oorzaak van het vochtprobleem te vinden en de juiste middelen om het probleem permanent op te lossen. 

Gevolgen foute vochtdiagnose

Een goede vochtdiagnose is belangrijk om de oorzaak van het vochtprobleem te achterhalen en op basis hiervan de juiste oplossing te bepalen. Een foute diagnose kan leiden tot schade aan je woning of gezondheidsproblemen omdat het probleem niet opgelost is en tot onnodige kosten. Door een beroep te doen op een vochtspecialist kan je de juiste behandeling laten uitvoeren. 

Vochtpreventie

Je kan verschillende maatregelen nemen om vocht te voorkomen: 

• Controleer de luchtvochtigheid: Met een hygrometer kan je meten hoe hoog de luchtvochtigheid in je woning is. Die ligt idealiter tussen de 40% en 60%.
• Isoleer je woning: Goed geïsoleerde muren helpen om doorslaand vocht te vermijden.
• Herstel je gevel: Zie je een schuur in je gevel? Dicht deze dan zo snel mogelijk om …
• Voorzie een vochtkering: Breng als je (ver)bouwt een vochtkering aan in de fundering of muur, zodat water uit de grond niet omhoog kan trekken.
• Ventileer voldoende: Zet je ramen regelmatig open voor verse lucht of gebruik een ventilatiesysteem.
• Voorkom condensatie: Zet tijdens en na het douchen een raam open, gebruik een afzuigkap als je kookt, laat de was niet binnen drogen aan de lucht om extra vocht te voorkomen.
• Voorkom lekkages: Onderhoud je dak en dakgoten regelmatig, controleer leidingen op lekken, … 

FAQ: vochtbestrijding