Coronavirus: Kan je besmet geraken via je ventilatiesysteem?

Om je maar meteen gerust te stellen: de kans dat het coronavirus zich verspreidt door het ventilatiesysteem op kantoor, in de winkel of bij je thuis is erg klein. Maar dat wil niet zeggen dat je niks kan doen om het risico beperkt te houden. Een goede ventilatie blijft erg belangrijk. De gespecialiseerde Europese organisatie REHVA geeft je alvast een aantal handige richtlijnen mee.

Voor zover we weten, verspreidt het nieuwe coronavirus zich via minuscule speekseldruppeltjes die vrijkomen als een besmet persoon niest of hoest. Door ze rechtstreeks in te ademen of door eerst een besmet oppervlak en daarna je gezicht aan te raken zonder je handen te wassen, kan je COVID-19 zelf oplopen. De kans bestaat dat nog kleinere virusdeeltjes zich ook via de lucht en luchtstromen verspreiden. Volgens REHVA is het coronavirus in ieder geval al teruggevonden in luchtroosters van ventilatiesystemen. Hoewel het risico allicht erg klein is dat het virus op die manier in je systeem terechtkomt, kan het toch nuttig zijn om je woon- of werkruimte meer en beter te ventileren.

Verhoog de luchtaanvoer en ventileer meer

Heb jij een ventilatiesysteem bij je thuis? Laat het dan gerust wat vaker en langer draaien dan gewoonlijk, tot wel 24 uur per dag. Verander eventueel de automatische start- en stoptijdstippen die je eerder hebt ingesteld. Om je elektriciteitsverbruik binnen te perken te houden, kan je sneller switchen naar een lagere werkingskracht. Gebruik in ieder geval zoveel mogelijk buitenlucht als je ventileert. De kans dat het virus van buiten naar binnen komt is klein en de deeltjes van een eventuele besmette huisgenoot blijven zo niet binnen hangen. Vermijd daarom zeker dat je afgevoerde lucht opnieuw laat circuleren. Het ventilatiekanaal in je toilet hou je best actief.

Verlucht vaker via je ramen

Beschik je niet over een ventilatiesysteem? Dan is het zeker en vast aangeraden om je woonruimtes via je ramen te verluchten. Doe dat gerust vaker dan anders, zelfs als het buiten wat kouder is en je comfort daardoor even wat vermindert. Maar ook als je wel een ventilatiesysteem hebt, kan het nuttig zijn om je ramen wat vaker en langer open te zetten. Vermijd in je toiletruimtes wel dat je tegelijk met het ventilatiesysteem en via open ramen verlucht.

Je luchtbevochtiger en aircosystemen hebben geen effect

Voor zover wetenschappers momenteel weten, is het nieuwe coronavirus vrij goed bestand tegen temperatuur- en luchtvochtigheidsschommelingen. Alleen een (veel te hoge) luchtvochtigheidsgraad van 80% en een temperatuur van meer dan 30° C hebben eventueel effect. Maar dat zijn natuurlijk allesbehalve optimale omstandigheden om in te wonen. Het heeft dus weinig zin om de temperatuur of luchtvochtigheidsgraad in huis te verhogen of te verlagen.

Draag zorg voor je warmteterugwinningssysteem

Zit er een lek in het warmteterugwinningssysteem van je ventilatiesysteem D? Dan zou het kunnen dat er virusdeeltjes worden overgedragen van de afvoerlucht naar de luchttoevoer, zeker als je je systeem weinig en vooral op lage stand gebruikt. De kans dat een correct geïnstalleerd en onderhouden systeem virussen, bacteriën en schimmels verspreidt, is zo goed als onbestaande. Houdt je ventilatiesysteem de luchttoevoer en -afvoer volledig gescheiden? Dan is er sowieso geen enkel probleem.

Wijk niet af van je normale onderhoudsplanning

Het klinkt misschien onlogisch, maar het haalt weinig uit om je ventilatiekanalen en roosters vaker of grondiger te poetsen dan gewoonlijk. Het kanaal of -rooster op zich is namelijk geen besmettingsbron. De virusdeeltjes die in de lucht zitten, kunnen er ook moeilijk op landen. De luchtstroom blaast de meeste deeltjes dus toch doorheen het ventilatiekanaal naar buiten. Daarom is het veel belangrijker om de andere richtlijnen op te volgen dan een extra poetsbeurt te voorzien. “Zeker bij een ventilatiesysteem D heeft het geen zin om je systeem extra poetsen of de filters vaker te vervangen”, zegt Davy Sallaerts, productmanager bij Duco. “Door het normale onderhoudsschema nauwgezet te volgen, hou je het besmettingsrisico al beperkt.”

Vervang je filters niet vaker dan anders

De kans dat het virus via je ventilatie van buiten naar binnen komt, is minimaal. Gebeurt het toch? Dan halen je buitenfilters het er grotendeels uit, zeker als je over een modern systeem beschikt. De meeste virusdeeltjes zullen zich namelijk vastzetten op andere en grotere deeltjes die de filter uit de lucht haalt of op vezels van de filter zelf. In de zeldzame gevallen dat het virus zo je woning probeert binnen te dringen, ben je dus goed beschermd. Een filter die het virus rechtstreeks uit de lucht haalt, bestaat niet, want daar is het te klein voor. Je hoeft dus niet op zoek te gaan naar een andere filter.

De belangrijkste praktische richtlijnen samengevat:

• Ventileer je binnenruimtes met buitenlucht. Hergebruik zo weinig mogelijk binnenlucht.
• Laat je ventilatiesysteem langer werken.
• Laat je ventilatiesysteem eventueel ook ‘s nachts werken op lagere kracht.
• Verlucht je woning regelmatig via je ramen, zelfs als je over een ventilatiesysteem beschikt.
• Ventileer je badkamer en toilet zo veel mogelijk.
• Vermijd open ramen in toiletruimtes om een optimale ventilatierichting te verzekeren.
• Spoel je toilet door met het deksel naar beneden.
• Laat het warmteterugwinningssysteem van je ventilatiesysteem D controleren op lekken.
• Gebruik dezelfde verwarmings-, koelings- en bevochtigingsinstellingen als anders.
• Laat je ventilatiekanalen tijdens deze periode niet extra schoonmaken.
• Vervang je luchtfilters zoals eerder gepland en laat het over aan een professional.