Goedkoper en duurzamer warm water produceren? De opties en hun prijskaartje

Ons warmwaterverbruik is een van de grootste energieposten. Zeker voor wie nog warm water aanmaakt met een oude elektrische boiler. Nochtans bestaan er ondertussen energiezuinigere oplossingen. We zetten de opties voor jou op een rij.

1. Slimme ingrepen

Je elektriciteitsverbruik kan je verlagen door je oude elektrische boiler te vervangen door een energiezuiniger exemplaar. Maar ook door de thermostaat juist af te regelen. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om een te hoge temperatuur voor het warm water in te stellen. Hoe hoger de gevraagde temperatuur, hoe meer elektriciteit je nodig zal hebben. Bovendien versnellen hoge temperaturen de verkalking van de elektrische weerstand van je boiler. Dat zorgt er op zijn beurt voor dat meer energie nodig is om de ingestelde temperatuur te bereiken. Deze vicieuze cirkel kan je veel geld kosten.

Je kan het verbruik van je boiler nog op een andere eenvoudige manier verlagen, namelijk door hem in het verwarmde volume van je woning te plaatsen in plaats van in de kelder of garage. Zo gaat er minder warmte verloren en zal je boiler minder energie verbruiken om het water op de juiste temperatuur te houden. Bovendien is het zo dat hoe dichter je boiler bij de kranen staat, hoe minder warmte je onderweg via de leidingen verliest. Korte afstanden tussen de boiler en de aftappunten betekenen tot slot ook dat je minder lang hoeft te wachten tot er warm water uit de kraan stroomt.

2. Warmwaterproductie gekoppeld aan de verwarming

Als het ontwerp en het vermogen van je cv-installatie het toelaten, kan je een warmwaterboiler koppelen aan je verwarmingsketel of warmtepomp. In dat geval wordt het opslagvat met sanitair warm water uitgerust met een spiraalvormige warmtewisselaar die gekoppeld wordt aan de verwarmingsinstallatie. Het water van de verwarming dat door de spiraalbuis stroomt, warmt dan het water in het opslagvat op. Een aangepaste regeling zorgt ervoor dat de aanmaak van warm water geprogrammeerd wordt op de meest geschikte momenten en vermijdt tegelijk dat de woning onnuttig of extra wordt verwarmd tijdens de productie van het warm water.

Deze oplossing is interessant als je veel warm water verbruikt, want de verwarmingsinstallatie kan de boiler op elk moment aanvullen. Maar er is ook een belangrijk nadeel: je ketel moet het hele jaar door blijven draaien. Idealiter opteer je voor een aparte boiler, naast of onder je cv-ketel, eerder dan voor een ketel met ingebouwde boiler. In het laatste geval is het volume van de boiler beperkt, en bovendien gaat die minder lang mee dan de ketel zelf. Met als gevolg dat je de hele ketel zal moeten vervangen wanneer de boiler de geest geeft.

3. De zonneboiler

Een andere optie is een zonneboiler. Die bestaat uit een opslagvat voor sanitair warm water waarin zich een spiraalvormige warmtewisselaar bevindt die verbonden is met de thermische zonnecollectoren op het dak. In het buizensysteem dat in die panelen loopt, bevindt zich (glycol)water dat de warmte van de zon opneemt om die daarna af te geven aan het opslagvat, waar het sanitair water via de warmtewisselaar wordt opgewarmd. Aangezien de zon niet genoeg schijnt om het hele jaar door warm water te produceren, zit in de boiler nog een tweede spiraalbuis die gekoppeld is aan de verwarmingsinstallatie of een elektrische weerstand die kan overnemen wanneer dat nodig is.

In ons land kan een zonneboiler gemiddeld 60% van de warmwatervraag invullen. Als je voor deze oplossing kiest, aarzel dan niet om voor een opslagvat met een groot volume te kiezen (tot 300 of zelfs 400 liter) zodat je bij zonnig weer zo veel mogelijk warmte kan opslaan. Voorlopig moet het duurzame karakter van deze oplossing het nog te vaak afleggen tegen het beperkte rendement. Wie voor een zonneboiler kiest, doet dat dus vooral uit ecologische overwegingen en niet omdat dat op termijn goedkoper uitkomt, zelfs niet na toekenning van een premie.

4. De warmtepompboiler

Een warmtepompboiler kan op zichzelf werken en hoef je niet te koppelen aan de verwarmingsinstallatie. Over het algemeen wordt deze oplossing echter wel voorzien van een elektrische weerstand. Het werkingsprincipe is eenvoudig: in het bovenste gedeelte van de warmwaterboiler zit een kleine lucht-waterwarmtepomp, die de calorieën uit de lucht haalt en ze gebruikt om het water in het opslagvat op te warmen.

Net als alle andere warmtepompen produceert een warmtepompboiler meer energie dan dat hij verbruikt. Die verhouding wordt uitgedrukt door de prestatiecoëfficiënt (COP). Voor dit type toestel schommelt die gemiddeld tussen 2 en 4. De werkelijke prestaties liggen echter iets lager, aangezien de COP geen rekening houdt met de warmteverliezen van de boiler. Met een COP van 3 zal je echter nog altijd drie keer minder elektriciteit verbruiken om sanitair warm water te produceren dan een klassieke elektrische boiler. Hoe hoger de COP, hoe lager het verbruik.

Kostprijs?

Onderstaande prijzen zijn richtprijzen voor de toestellen zelf. Daar komen nog de installatiekosten en de toebehoren (aansluitingen, regeling…) bij. Informeer bij twee of drie installateurs en bespreek de verschillende opties voor jouw persoonlijke situatie. Alle prijzen zijn inclusief btw, maar exclusief plaatsing.

• Elektrische doorstromer (onder gootsteen): vanaf 150 euro
• Elektrische boiler met reservoir van 10 tot 15 liter (onder gootsteen): 200 tot 500 euro
• Elektrische boiler met reservoir van 100 tot 300 liter: 300 tot 1.500 euro
• Warmwaterboiler gekoppeld aan verwarmingsinstallatie (100 tot 300 liter): 900 tot 2.000 euro
• Zonneboiler (4 à 5 m2 zonnecollectoren en opslagvat van 200 tot 300 liter): 4.000 tot 6.000 euro
• Warmtepompboiler (250 tot 300 liter): 2.500 tot 3.500 euro

Besluit

Een mirakeloplossing voor de productie van sanitair warm water bestaat niet. Laat je bij je keuze onder meer leiden door onderstaande factoren:

• De hoeveelheid water die je nodig hebt.
• De manier waarop je het water verbruikt.
• De configuratie van je verwarmingsinstallatie en je technische ruimte(s).
• De verdeling van de sanitaire ruimtes over het huis.
• Je budget.

De warmtepompboiler en warmwaterboiler gekoppeld aan je cv-ketel bieden a priori de beste prijs-kwaliteitverhouding. Liggen er fotovoltaïsche panelen op je dak? Dan zal je met een warmtepompboiler of met een eenvoudige boiler gekoppeld aan je warmtepomp in alle opzichten het beste resultaat halen.