Wie een hypothecair krediet wil afsluiten, heeft nog steeds een flink pak eigen middelen nodig vooraleer de bank de lening goedkeurt. Meer en meer jonge huiszoekers, maar evengoed mensen met een beperkt budget, lopen hierop vast en blijven aangewezen op de huurmarkt of moeten zich tevreden stellen met een verouderde woning. Recent is er in Puurs een woonproject voorgesteld waar een heel specifieke koopformule aan vasthangt: splitskopen. Die zou het voor bovenstaande doelgroep wél mogelijk moeten maken om op een betaalbare manier huiseigenaar te worden van een nieuwbouwwoning.
Koop eerst het huis
Bij splitskopen wordt de aankoop van de woning en de grond opgesplitst. Zo koop je in Puurs eerst de stenen en ten laatste zeven jaar later de grond. De grond blijft ondertussen eigendom van projectontwikkelaar Van Roey Vastgoed - die met het idee op de proppen kwam - maar de bewoners verwerven wel een recht van opstal. Dat recht van opstal wordt notarieel vastgelegd en geeft de bewoners het recht om op de grond te bouwen. Hiervoor betalen ze maandelijks een bijdrage aan de ontwikkelaar. Na die zeven jaar - of vroeger wanneer hun financiële situatie het toelaat - kunnen de bewoners de grond kopen. De verkoopprijs van de grond evolueert mee in de tijd, met een jaarlijkse stijging van 3%, en wordt notarieel vastgelegd op het moment van de aankoop van de woonst.
Geen lening? Langer blijven huren ...
In eerste instantie wil projectontwikkelaar Van Roey de drempel naar de koopmarkt verlagen. Het percentage eigen middelen dat je moet hebben om een hypothecair krediet te kunnen afsluiten (vaak 20%), is voor velen te hoog. Daardoor blijft een aantal van de kandidaat-kopers aangewezen op de huurmarkt. Op deze manier wordt nieuwbouw ook voor jonge mensen betaalbaar. “Bij deze formule neemt een nieuwbouwwoning de eerste zeven jaar een kleinere hap uit het budget, wat de mogelijkheid biedt om te sparen. Bovendien koop je een energiezuinig pand, waardoor er ook bespaard kan worden op de energiefactuur”, aldus Catherine Vangilbergen van de onderzoekscel betaalbaarheid bij Van Roey Vastgoed.
© Getty Images
Foto Livios
Extra kosten
Het uitgesteld kopen en de extra spaartijd klinken inderdaad mooi. Maar dan is er wel een goede spaardiscipline nodig. Notaris Jelle Van Hove, woordvoerder van Notaris.be: “Je kan inderdaad op zeven jaar tijd sparen voor de aankoop van de grond, maar hou rekening met onvoorziene omstandigheden, zoals je wagen die de geest geeft of een torenhoge jaarafrekening van jouw energiefactuur. Het geld dat je gespaard hebt, zal eerst daar naartoe gaan waardoor je voor de aankoop van de grond misschien wel een tweede hypotheek moet afsluiten. Daar zijn dan natuurlijk opnieuw kosten aan verbonden, zoals notariskosten, hypotheekkosten, enz. Hou er ook rekening mee dat na zeven jaar de eerste kosten kunnen opduiken in je woning. Kortom, het is een creatieve formule die de markt opent voor nieuwe kopers - en dat kunnen we alleen maar toejuichen - maar het vraagt wel de nodige discipline”, aldus notaris Van Hove.
Advies van de bank
Praktijken als splitskopen zijn wettelijk en ze formuleren zeker een antwoord op de onbetaalbaarheid van wonen. Toch laat je je als koper best goed adviseren door jouw financiële instelling. “Het is geen free lunch. Je betaalt wat minder in het begin, maar na zeven jaar zal je naast je huis ook de grond moeten afbetalen. Daar moet je op anticiperen”, zegt Niko Demeester, CEO van Embuild, het vroegere Confederatie Bouw. Notaris Van Hove vult aan: “Je moet je ervan bewust zijn dat het op de lange termijn meer geld zal kosten. Heb je de middelen, dan koop je best meteen de woning én de grond. Zo niet, dan moet je goed weten waar je aan toe bent. Maar het blijft belangrijk dat je het contract goed naleest, zodat je weet wat er kan en wat niet. Klop daarvoor gerust op voorhand aan bij je notaris. Dat advies is gratis!”
Wist je dat?
57.000
Uit een recente studie van de Nationale Bank van België is de geschatte gemiddelde eigen bijdrage voor kopers van een eerste woning gestegen van circa 36.000 euro in 2016 naar 57.000 euro in 2021.
DUO
In Nederland bestaat er een gelijkaardig concept onder de noemer duokoop. Daar koop je als persoon de woning aan en ‘huur’ je de grond. Je kan op elke moment de grond aankopen, maar dan wel tegen de huidige marktwaarde. In Engeland hanteren ze dan weer een andere formule. “In Londen bijvoorbeeld kan je samen met de bank een appartement kopen. Jij betaalt 30%, de bank 70%. Verkoop je op termijn je appartement, dan wordt de verkoopprijs ook volgens dat percentage verdeeld en kan je dus goede zaken doen”, aldus notaris Van Hove. “Of het in België ook zo’n vaart zal lopen, is af te wachten.”
