Biomassa: soorten, werking, wetgeving en prijs

Ben je eigenaar van een oudere woning of ga je renoveren? Dan zal je moeten kiezen voor een performante verwarmingsketel of de stap zetten naar hernieuwbare energie, zoals biomassa. Welke soorten zijn er? Hoe werkt het? Kan je er je woning mee verwarmen? Is het duur? Wij beantwoorden de meest gestelde vragen!

Wat is biomassa en welke soorten zijn er?

Biomassa is een overkoepelende term voor alle hernieuwbare brandstoffen van dierlijke of plantaardige afkomst die gebruikt worden voor energieopwekking: houtpellets, houtblokken, mest, zonnebloempitten, granen, koolzaad, snoeiafval, oud papier, gft, suikerriet, maïs …

Hoe werkt biomassa en hoe zorgt het voor energie?

Biomassa kan zowel als grondstof (bouwmaterialen, papier …) gebruikt worden dan als energiebron. Bij renovaties werkt een centrale verwarming op pellets (biomassa) op exact dezelfde manier als een gas- of stookolie-installatie. De verbranding verloopt wel wat anders. Net zoals een grote barbecue, heeft ook een biomassaketel tijd nodig om op temperatuur te komen.

Wat zijn de voor- en nadelen van biomassa?

Eén van de grootste voordelen van biomassa is dat het onuitputtelijk is. Organische materialen geraken namelijk niet op. Biomassa is een goed alternatief voor fossiele brandstoffen, in afwachting van het goedkoper worden van oplossingen als geothermie. Je bent ook niet afhankelijk van de dure prijzen van fossiele brandstoffen zoals gas en stookolie. Biomassa is hernieuwbaar, duurzaam en CO2-neutraal. En zo beperk je je ecologische voetafdruk.

Bij het transporteren en verwerken van biomassa wordt er helaas vaak wel CO2 uitgestoten. Een ander nadeel van biomassa is dat de herkomst van de materialen niet altijd even duidelijk is. Hierdoor wordt de duurzaamheid van biomassa dan ook in vraag gesteld.

Is biomassa groene energie?

Naast water, zon en andere duurzame bronnen, is biomassa een bron van groene energie, zowel op grote schaal (elektriciteitscentrales op biomassa) als voor particuliere woningen. In biomassacentrales worden organische materialen verbrand, vergast of vergist. Het gas dat hierbij vrijkomt wordt ingezet om groen gas of groene stroom te maken.

  • biomassa
    © Getty Images
  • biomassa, houten schilfers voor verwarming
    © Getty Images

Wanneer is biomassa een duurzame energiebron?

Over de duurzaamheid van biomassa valt het een en ander te zeggen. Sommigen zien het als een duurzame energiebron, anderen stellen het gebruik van hout in vraag. Om te spreken van een duurzame, milieuvriendelijke energiebron is het belangrijk dat de oogst van biomassa geen schade aan de natuur berokkent, zoals het verlies van bossen. Ook zou er in principe meer hout moeten bijgroeien dan dat er geoogst wordt. Dit om de voorraad van koolstof niet aan te tasten.

Is biomassa hernieuwbaar?

Wanneer biomassa als energiebron wordt ingezet, telt dat als hernieuwbare energie. Biomassa is zo goed als onuitputtelijk en wordt continu aangevoerd. Het is de grootste bron van hernieuwbare energie, gevolgd door wind en zon.

Kan je je woning verwarmen met biomassa?

Een autonoom verwarmingssysteem op hout zoals een open of gesloten haard, inbouwhaard of kachel is wellicht het bekendste voorbeeld van het gebruik van biomassa in huis. Met biomassa kan je je volledige woning verwarmen én sanitair warm water produceren. Een cv-ketel of -kachel op biomassa wordt verwarmd op basis van pellets (houten korrels gemaakt van houtafval), houtblokken en -briketten. Een biomassaketel kan perfect aangesloten worden op je centrale verwarming.

Is het gebruik van biomassa verplicht?

De energietransitie noopt ons tot een snelle overschakeling van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare alternatieven. Ook wie bouwt of renoveert kan hierin een actieve rol spelen en zijn gedrag aanpassen. Kies voor hernieuwbare energiebronnen als biomassa. Zowel bij nieuwbouw als bij bestaande woningen zijn er oplossingen waarvoor je kan rekenen op interessante premies.

In het kader van de EPB-regelgeving voor energetische renovaties en nieuwbouw in Vlaanderen, is er een minimumaandeel hernieuwbare energie vereist. Een biomassa-installatie is één van de mogelijke systemen waarmee je tegemoetkomt aan die eis.

Anno 2023, ben je bij nieuwbouw verplicht om minstens 25 kWh/m2 uit hernieuwbare bronnen te halen. Voor ingrijpende energetische renovaties ligt dat aandeel op 20 kWh/m2. Naast een biomassaketel, kan je op meerdere manieren tegemoetkomen aan dit verplichte aandeel: met een warmtepomp(boiler), zonneboiler, PV-panelen, participatie in een hernieuwbaar energieproject in je provincie of een aansluiting op een stadsverwarmings- of koelingsnet. Welke energiemix kies jij?

Is biomassa duur?

Door de hogere prijzen van fossiele brandstoffen, is biomassa een voordelig alternatief. Een ketel op pellets kost zo’n 10.000 à 15.000 euro, inclusief opslag en installatiekosten. Voor een pelletkachel mag je rekenen op zo’n 5.000 euro.

Een bureau op zolder? Onderschat het belang van een goed verlichte werkplek niet
VELUX Belgium

Een bureau op zolder? Onderschat het belang van een goed verlichte werkplek niet

De ruimte onder het dak blijft vaak onbenut, terwijl het de ideale plaats is voor een thuiskantoor, ver weg van lawaai en afleiding.

Lees meer
Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel
Maatkasten Online

Van digitale tool naar tastbaar maatwerk voor je interieur: Maatkasten Online opent eerste fysieke winkel

Maatkasten Online, al jaren bekend om hun digitale succesformule en bekroond tot Webshop van het Jaar, opent in Antwerpen een eerste fysieke winkel.

Lees meer

Dit moet je zeker lezen

Centrale verwarming op pellets? Ontdek alles over de pelletketel of cv-kachel op pellets

Lees meer

Wat is biomassa? Een kennismaking

Lees meer

Heeft biomassa een plaats in de energiemix van de toekomst?

Lees meer

Verwarmen met pellets: dit zijn de voordelen en aandachtspunten

Lees meer

Lees ook

Centrale verwarming op pellets? Ontdek alles over de pelletketel of cv-kachel op pellets

Centrale verwarming op pellets? Ontdek alles over de pelletketel of cv-kachel op pellets

Een centrale verwarming op pellets verwarmt je woning en sanitair water. Ontdek alles over pelletketels en -kachels: van prijs tot onderhoud.

Lees meer

Verwarmen met pellets: dit zijn de voordelen en aandachtspunten

Verwarmen met pellets: dit zijn de voordelen en aandachtspunten

Verwarmen met pellets biedt tal van voordelen, maar zijn er ook nadelen? Ontdek alles wat je moet weten over deze verwarmingsoptie.

Lees meer

Partnerartikels

Bekijk alle partners
Compact, zuinig en gebruiksvriendelijk: met deze pelletkachel geniet je van pure vuurbeleving
Compact, zuinig en gebruiksvriendelijk: met deze pelletkachel geniet je van pure vuurbeleving

Ben je op zoek naar een fossielvrije oplossing om je woning te verwarmen? De nieuwe pelletkachel sP20-B van STÛV combineert een strak design met ecologie....

Lees meer
Meer ruimte, meer comfort: breid je woning uit met een prefab aanbouw
Meer ruimte, meer comfort: breid je woning uit met een prefab aanbouw

Droom je van extra ruimte in je woning, maar zie je op tegen een maandenlange verbouwing met stof en overlast? Dan is een prefab aanbouw van STiDO de...

Lees meer

Onze toolbox
Offertes aanvragen

Vraag vrijblijvend offertes aan! Ontvang snel max. 4 offertes van vakmannen. Bespaar tijd én geld!

Aanvragen
Premies en subsidies

Met premies en subsidies kan je flink besparen. Kijk waar jij recht op hebt.

Zoeken
Magazines

Bouwen of verbouwen? Bestel je gratis magazine!

Aanvragen
Praktische gidsen

Met deze praktische digitale gidsen ben je meteen geïnformeerd en heb je een handige checklist bij de hand.

Aanvragen
Forum

Zit je met een vraag? Stel ze aan andere bouwers en verbouwers.

Stel je vraag