Warmtepomp voor verwarming: hoe werkt het en welke afgiftesystemen zijn compatibel?

Een warmtepomp is een energiezuinige oplossing om een goed geïsoleerde woning te verwarmen. Maar hoe werkt een warmtepomp voor je verwarming? Met welke warmteafgiftesystemen kan je het combineren? En kan je een warmtepomp ook op een bestaand verwarmingssysteem aansluiten? Wij zochten het voor je uit. 

Hoe werkt een warmtepomp voor verwarming?

Een warmtepomp haalt warmte uit de omgeving (lucht, bodem of water) en geeft die via een warmteafgiftesysteem (lucht-, vloer-, wandverwarming, radiatoren, ventiloconvectoren) af aan je woning.

Hoe een warmtepomp precies werkt, hangt af van de soort warmtepomp:

• Lucht-luchtwarmtepomp: dit type haalt warmte uit de buitenlucht en geeft ze rechtstreeks af aan de binnenlucht in een kamer.
• Lucht-waterwarmtepomp: dit type haalt warmte uit de buitenlucht en geeft ze af aan het warmwatercircuit van de vloer- of wandverwarming, de radiatoren of ventiloconvectoren.
• Geothermische warmtepomp: we onderscheiden de bodem-water- en water-waterwarmtepomp die warmte halen uit de bodem, het grondwater of het oppervlaktewater en die afgeven aan het verwarmingscircuit in je woning.
• Hybride warmtepomp: hierbij wordt een lucht-waterwarmtepomp gecombineerd met een verwarmingsketel op gas of stookolie. Beide systemen werken samen om je woning te verwarmen. 

Tip: Lees meer over warmtepompen in onze gratis gids.

Welke warmteafgiftesystemen kan je combineren met een warmtepomp?

Een geothermische en lucht-waterwarmtepomp werken het beste met een afgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming. Je kan ze ook combineren met radiatoren of ventiloconvectoren. Een lucht-luchtwarmtepomp is niet compatibel met vloerverwarming, aangezien de warme lucht rechtstreeks wordt afgegeven aan de lucht in huis, via ventilatoren of ventilatieroosters. 

1. Vloer- of wandverwarming

Zowel een warmtepomp als vloerverwarming werken beide het efficiëntst op lage temperatuur. Vloerverwarming werkt op een lage temperatuur van rond de 30°C à 40°C. De warmtepomp zal hierdoor veel minder hard moeten werken om de gevraagde temperatuur te bereiken. Je zal dus minder energie verbruiken en een lagere energiefactuur hebben. Om die reden zijn vloerverwarming en een warmtepomp de ideale combinatie om efficiënt te verwarmen. Voor wandverwarming geldt hetzelfde. Het werkt volgens hetzelfde principe als vloerverwarming, maar de waterbuisjes worden hierbij in de wand voorzien in plaats van in de vloer.

2. Radiatoren

Radiatoren zijn oorspronkelijk ontworpen om te werken met hoge temperaturen van rond de 60°C, terwijl een warmtepomp efficiënter werkt op lage temperatuur. Toch kan je een warmtepomp in sommige gevallen combineren met radiatoren. Er zijn bijvoorbeeld speciaal ontworpen lagetemperatuurradiatoren die compatibel zijn met een warmtepomp. Zo hoef je enkel je oude radiatoren te vervangen en niet meteen te investeren in vloerverwarming. Ook wie voor een hybride warmtepomp kiest, kan blijven verwarmen met zijn radiatoren. 

3. Ventiloconvectoren

 Een ventiloconvector bestaat uit een of twee warmtewisselaars en een ventilator. Die zuigt onderaan lucht aan en blaast de opgewarmde lucht via de ventilator bovenaan uit. Ventiloconvectoren zijn geschikt voor verwarming op lage temperatuur en daardoor combineerbaar met een warmtepomp. Ze reageren snel op een bepaalde warmtevraag en kunnen bij een omkeerbare warmtepomp de ruimte in de zomer ook afkoelen.

4. Binnenunit

Kies je voor een lucht-luchtwarmtepomp? Dan zal een binnenunit de warmte lucht (of koude lucht in de zomer) in de ruimte verspreiden. Je hebt daarbij keuze uit een uitgebreid gamma van cassettes, wand-, vloer- en plafondunits tot inbouwmodellen. 

Warmtepomp op een bestaand verwarmingssysteem aansluiten

Afhankelijk van je huidige verwarmingssysteem en de isolatiegraad van je woning, zijn er verschillende manieren om een warmtepomp aan te sluiten op je huidige verwarming. 

• Hybride: verwarm je momenteel met een verwarmingsketel die nog in goede staat is? Dan kan je een hybride warmtepomp bijplaatsen. Beide systemen werken dan samen om je woning te verwarmen.
• Aansluiting op centrale verwarming: je kan de warmtepomp ook rechtstreeks aansluiten op je bestaande verwarmingssysteem waarbij de warmtepomp water voor je radiatoren opwarmt.
• Aansluiting op vloerverwarming: als je al vloerverwarming hebt, dan kan je de warmtepomp hier rechtstreeks op aansluiten.

Volstaat een warmtepomp om je woning te verwarmen?

In een nieuwbouw- of energiezuinige woning met een lage warmtevraag volstaat een warmtepomp voor de verwarming van je woning. Geothermische en lucht-waterwarmtepompen kunnen ook bij koude buitentemperaturen voldoende warmte leveren. Best combineer je een warmtepomp wel met zonnepanelen die de nodige energie kunnen leveren. 

Is je woning nog niet goed geïsoleerd? Dan is het mogelijk dat een warmtepomp alleen niet voldoende warmte kan leveren in koude periodes. In dat geval kan je bijvoorbeeld eerst je woning isoleren of kiezen voor een hybride warmtepomp die wordt gekoppeld aan je cv-ketel. 

Tip: vraag aan een installateur of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp en vraag meerdere offertes aan om prijzen te vergelijken. 

Kan een warmtepomp ook je sanitair warm water verwarmen?

Een warmtepomp kan niet alleen je woning, maar ook je sanitair warm water verwarmen. Daarvoor wordt er een buffervat of boiler aan je warmtepomp gekoppeld, waarin de warmte wordt opgeslagen en gebruikt kan worden om je sanitair water te verwarmen. 

Er bestaan ook warmtepompboilers waarmee je enkel het sanitair water kan opwarmen. Die werken op elektriciteit en volgens het principe van een gewone warmtepomp: met behulp van de warmte uit de buiten-, omgevings- of ventilatielucht wordt het water voor sanitair gebruik opgewarmd in een boilervat. Een elektrisch verwarmingselement treedt in werking wanneer je snel veel warmte na elkaar gebruikt of wanneer het buiten te koud is om warmte uit de buitenlucht te halen.

FAQ warmtepomp voor verwarming