Begin vorig jaar werd het capaciteitstarief ingevoerd. Maar welk effect heeft het capaciteitstarief tot nu toe al gehad op ons verbruik? Zijn we ons verbruik beter gaan spreiden om pieken te vermijden? Fluvius deed een analyse van het piekverbruik van 1 miljoen Vlaamse huishoudens.
Betalen volgens je piekverbruik
Sinds januari 2023 bepaalt het capaciteitstarief een deel van onze elektriciteitsfactuur. Het is distributienetbeheerder Fluvius die achter de invoering van het capaciteitstarief staat. De netbeheerder moet er namelijk voor zorgen dat het elektriciteitsnet gezond blijft, ondanks de toenemende elektrificatie (denk aan de stijging van het aantal warmtepompen en elektrische wagens, zonnepanelen, …). Daarom berekent Fluvius de netkosten sinds vorig jaar op een andere manier, waarbij ze kijken naar het piekverbruik. De boodschap was (en is nog steeds) om je verbruik zo goed mogelijk te spreiden om de piek zo laag mogelijk te houden. Zo doe je er bijvoorbeeld nog steeds goed aan om huishoudtoestellen die warmte produceren (oven, wasmachine, droogkast, afwasmachine, kookplaat, …) niet tegelijkertijd aan te zetten. Maar er zijn uiteraard nog andere tips om verstandig om te gaan met het capaciteitstarief.
Piekverbruik daalde in 2023 lichtjes
Maar welk effect heeft de invoering van het capaciteitstarief tot nu toe gehad? Om dat te weten te komen analyseerde Fluvius het piekverbruik van 1 miljoen huishoudens. Ze verzamelden anoniem de verbruiksgegevens van woningen met een digitale meter en vergeleken het piekverbruik van 2023 ten opzichte van dat van 2022. Daaruit blijkt dat het verbruik lichtjes gedaald is. De gemiddelde maandpiek daalde op een jaar tijd van gemiddeld 4,26 kW naar 4,23 kW. Al zijn er wel verschillen tussen de verschillende huishoudens en dan vooral tussen de huishoudens met een gemiddelde verbruikspiek (tussen 3 en 5 kW) en die met een grote verbruikspiek (boven 5 kW).
Hoeveel besparen door het capaciteitstarief?
De verbruikspiek van huishoudens met een gemiddelde piek daalde in 2023 lichtjes (van 3,89 kW naar 3,86 kW). Maar Fluvius kijkt verder dan de piek zelf. Ze kijken ook naar hoe efficiënt de elektriciteit verbruikt werd. En daaruit blijkt dat heel wat huishoudens hun verbruik beter gespreid hebben. Op jaarbasis konden deze huishoudens tussen 5 en 10 euro besparen op hun energiefactuur.
De meeste winst zit bij de gezinnen met een verbruikspiek boven de 5 kW. Denk hierbij aan huishoudens met een elektrische wagen, een warmtepomp … Zij hebben een gemiddeld jaarverbruik van 6.700 kWh. Bij deze groep - een groep die komende jaren alleen maar zal groeien - ziet Fluvius een grotere daling. Het gemiddeld piekverbruik daalt van 6,63 kW in 2022 naar 6,11 kW in 2023. Ook merken ze een betere spreiding, waardoor de netefficiëntie in 2023 verbeterde met 13,6%. Door hun verbruik beter te spreiden en het piekverbruik te verlagen, konden deze huishoudens hierdoor tussen de 20 en 60 euro besparen.
Capaciteitstarief niet enige oorzaak
Toch is het nog te vroeg om echte conclusies te trekken, weet Fluvius. De invoering van het capaciteitstarief is waarschijnlijk niet de enige oorzaak dat huishoudens hun verbruik beter gaan spreiden. Het blijft dus kijken hoe ons piekverbruik de komende jaren zal evolueren en welke sprongen we maken in de energietransitie. Daarvoor heeft Fluvius de komende 10 jaar 4 miljard euro extra vrijgemaakt.

Nooit meer kou in huis: ontdek het comfort van een Daikin warmtepomp
Kies je voor een warmtepomp? Dan kies je voor comfort en gemoedsrust.