Zonne-energie opslaan in een zoutwaterbatterij? “Het is de duurzaamste thuisbatterij”

Wil je de stroom die je zonnepanelen opwekken ook ’s avonds en ’s nachts kunnen gebruiken, dan kan je die opslaan in een thuisbatterij. Er bestaan meerdere types, en de zoutwaterbatterij is de jongste van de klas. Wat mag je daarvan verwachten? 

Van alle energieopslagsystemen in huis is de lood-zuurbatterij de oudste technologie. Recenter en vandaag ook veel populairder is de lithium-ionbatterij, die je ook aantreft in elektrische wagens, laptops en smartphones. Maar daarnaast is ook de duurzamere zoutwatertechnologie in opmars. Die heeft bepaalde voor- en nadelen. 

Voordelen van de zoutwaterbatterij

De zoutwaterbatterij bestaat uit een kunststof behuizing die grotendeels gevuld is met zout en zoet water. Het laden of ontladen gebeurt door beide respectievelijk te scheiden of samen te brengen. In combinatie met de positieve en negatieve elektroden ontstaat daardoor een elektrochemische reactie. De elektroden zijn opgebouwd uit koolstof-titaniumfosfaat en mangaanoxide. Samen met het natrium in het zoute water zijn het stuk voor stuk natuurlijke materialen die bovendien niet schaars zijn. 

1. Ecologisch

In tegenstelling tot de klassieke lithium-ionbatterijen en lood-zuurbatterijen bevat een zoutwaterbatterij dus veel minder giftige grondstoffen en al helemaal geen zware metalen. De impact op het milieu - zowel bij de productie als bij de recyclage ervan - is dan ook veel lager. Bovendien is er minder risico op een eventuele uitstoot van gassen. Kortom: de zoutwaterbatterij is een stuk ecologischer dan de traditionele alternatieven. 

2. Veilig

“Ook op het vlak van veiligheid scoort ze goed”, weet Michiel De Keyser van APEC Energy. “Door het gebruik van natuurlijke bestanddelen is er immers weinig gevaar op brand of explosie. Bovendien vraagt een zoutwaterbatterij nauwelijks onderhoud.” 

3. Duurzaam

Kijken we naar de levensduur, dan is de zoutwaterbatterij de meest duurzame van alle types thuisbatterijen. Hoewel een lithium-ionbatterij het in de praktijk gemiddeld tien tot twintig jaar volhoudt, verwachten experts dat de zoutwatervariant het beter zal doen. Al is het vandaag nog te vroeg om te weten of die bewering stand zal houden. 

Een reeds bewezen feit is wél dat het maximale aantal oplaad- en ontlaadcycli (tot een compleet verlies van opslagcapaciteit) behoorlijk is. “Anders gesteld: je kan de batterij lang gebruiken vooraleer ze helemaal versleten is”, legt Michiel De Keyser uit. “Op dit vlak scoort de lood-zuurbatterij veel slechter. De lithium-ionbatterij doet het wat beter dan de zoutwaterbatterij, maar die kan dan weer minder diep ontladen. Dat betekent dat je de capaciteit niet ten volle kan benutten, waardoor ze vaker moet opgeladen worden.” Als je al deze elementen samentelt, lijkt het er inderdaad op dat de zoutwaterbatterij een lange levensduur beschoren is. 

4. Prijs

En dan is er nog het financiële luik. Dat klinkt alvast veelbelovend, want de zoutwaterbatterij heeft volgens experten het potentieel om goedkoper in aanschafprijs te worden dan de lithium-ionbatterij. Maar ook dat zal de toekomst nog moeten bevestigen. 

Nadelen van de zoutwaterbatterij

1. Groot en zwaar

Zoals elke technologie heeft de zoutwaterbatterij dus ook enkele nadelen. Ze heeft - net zoals de lood-zuurbatterij - alvast een beperkte energiedichtheid. Dat betekent dat er een relatief groot volume vereist is om de energie in op te slaan. Daardoor is de batterij vrij omvangrijk en zwaar, zeker in vergelijking met de klassieke lithium-ionbatterij. Ze is dus niet echt afgestemd op een piepkleine woning, maar in een garage of technische ruimte past ze mogelijk wel. 

2. Minder efficiënt tijdens stroompieken

Een tweede minpunt is het feit dat de zoutwatertechnologie mindere prestaties levert tijdens stroompieken, zowel bij de op- als afname van energie. Michiel De Keyser: “Zo’n stroompiek creëer je wanneer je in huis verschillende energieverslindende apparaten - denk aan een strijkijzer, een waterkoker, een oven en een droogkast - gelijktijdig gebruikt. Een zoutwaterbatterij krijgt het dan lastig, omdat ze slechts een beperkte hoeveelheid stroom per tijdseenheid kan leveren. Je kan dit euvel eventueel omzeilen door in een voldoende grote batterijcapaciteit te voorzien.” 

3. Beperkt aanbod

Een derde nadeel van de zoutwaterbatterij is het beperkt aantal aanbieders. Mede gedreven door de opkomst van de elektrische wagens zetten ontwikkelaars en fabrikanten vandaag vooral in op de lithium-ionbatterij en haar verschillende subtechnologieën. Het kantelpunt waarop producenten beseffen dat de zoutwaterbatterij een duurzaam alternatief voor de traditionele energieopslagsystemen vormt, zal wellicht nieuwe marktspelers aantrekken en de concurrentie aanzwengelen. Dat zal zowel het keuzeaanbod uitbreiden als de prijzen doen dalen.