Sanitair installeren: slimme tips, prijzen en oplossingen

Sanitair installeren vergt de juiste kennis en voorbereiding. In dit artikel ontdek je alle onderdelen, mogelijkheden, prijzen, regelgeving en praktische tips. Of je nu zelf aan de slag gaat of een professional inschakelt.

De onderdelen van een sanitaire installatie

Een sanitaire installatie bestaat uit verschillende onderdelen die samen zorgen voor de toevoer van proper water en de afvoer van afvalwater. Dit zijn de belangrijkste onderdelen:

1. Watertoevoer

• Aansluiting op het waternet
• Hoofdkraan: afsluiter waarmee de volledige watertoevoer kan worden stopgezet
• Watermeter: meet het verbruik
• Drukregelaar: zorgt voor een constante en veilige waterdruk

2. Leidingen en verdeelsysteem

• Koudwaterleidingen: voeren drinkbaar water aan
• Warmwaterleidingen: voorzien warm water via een boiler, geiser of warmtepomp
• Verdelers/collectoren: splitsen de toevoer naar verschillende tappunten

3. Afvoer en riolering

• Afvoerleidingen (grijs water en zwart water): zorgen voor de afvoer van afvalwater naar de riolering of septische put
• Beluchting en sifons: voorkomen geuroverlast en zorgen voor een goede doorstroming
• Septische put of aansluitpunt op openbaar riool

4. Sanitaire toestellen

• Douche en bad
• Toilet (klassiek, hangend, met inbouwreservoir)
• Wastafel en badkamermeubel
• Keukenspoeltafel
• Was- en vaatwasmachine-aansluiting

5. Warmwatervoorziening

• Boiler of warmwaterreservoir
• Doorstromer of geiser
• Warmtepompboiler of zonneboiler

6. Veiligheids- en regeltechniek

• Terugslagkleppen: voorkomen dat afvalwater terugvloeit
• Overdrukventielen: beveiligen leidingen en toestellen
• Filters en waterverzachters: beschermen tegen kalk en vuil

Kan je zelf je sanitair installeren of laat je dit best over aan een professional?

Sanitair installeren lijkt op het eerste gezicht haalbaar voor een handige doe-het-zelver. Een eenvoudige kraan vervangen of een wasmachine aansluiten kan je vaak perfect zelf. Maar zodra het gaat om leidingen leggen, afvoeren aansluiten of werken volgens de geldende normen, komt er veel meer bij kijken.

Prijs sanitair laten installeren

De prijs van een sanitaire installatie hangt af van de omvang van de werken, de gekozen materialen en of je zelf iets plaatst of alles laat installeren door een vakman. Zo zal je uiteraard meer betalen voor de renovatie van een badkamer met luxueuze materialen, dan voor de plaatsing van een standaard toilet. Voor een goed beeld op het kostenplaatje vraag je best meerdere offertes op zodat je kan vergelijken. Hier zijn enkele richtprijzen:

• Toilet installeren: 250 – 800 euro, excl. toestel
• Douche plaatsen: 1.000 – 4.000 euro
• Bad installeren: 800 – 2.500 euro
• Wastafel/spoeltafel aansluiten: 200 – 600 euro
• Volledige badkamerinstallatie: 5.000 – 15.000 euro of meer (afhankelijk van materialen en oppervlakte van de ruimte)

Sanitair installeren: douche en bad

Een douche of bad is het hart van je badkamer. Het vraagt de juiste voorbereiding, leidingen en een perfecte afwerking om lekkages te voorkomen.

Douche installeren

Er bestaan verschillende soorten douches: een klassieke douchebak, een moderne inloopdouche of een compacte douchecabine.

• Voorbereiding: positioneer de water- en afvoerleidingen correct.
• Plaatsing: installeer de douchebak of goot, dicht de wanden af en sluit de kraan en douchekop aan.
• Afdichting: een waterdichte afwerking met tegels, kit en eventueel een waterdicht membraan is cruciaal om vochtproblemen te vermijden.

Bad installeren

Een bad biedt comfort en luxe, maar heeft voldoende ruimte en een stevige vloer nodig.

• Aansluitingen: sluit de warm- en koudwaterleidingen, afvoer en overloop correct aan.
• Plaatsing: plaats het bad op poten of met een frame, werk af met badpanelen of tegels.
• Extra’s: denk aan opties zoals een bubbelbad of bad-douchecombinatie.

Tips

• Controleer vooraf de waterdruk: een regendouche vraagt meer debiet dan een standaarddouche.
• Zorg voor een makkelijk bereikbare sifon bij het bad voor onderhoud.
• Denk na over het onderhoud van je badkamer: grote tegels en een inloopdouche zijn onderhoudsvriendelijker.

Sanitair installeren: toilet

Een toilet plaatsen of toilet vervangen lijkt eenvoudig, maar een juiste aansluiting op de waterleiding en afvoer is essentieel om geur- en lekproblemen te vermijden. Er bestaan verschillende soorten toiletten, elk met hun eigen installatie-eisen. Dit is het stappenplan voor een standaard staand toilet.

1. Voorbereiding: bepaal de plaats, controleer de afvoer (horizontaal of verticaal) en watertoevoer.
2. Montage: zet het toilet stevig vast op de vloer.
3. Aansluitingen: verbind het spoelreservoir met de waterleiding en sluit de afvoer correct aan.
4. Afwerking: dicht de kitnaden af en test het toilet op lekken.

Tips

• Zorg bij een hangtoilet voor een stevig inbouwframe dat voldoende gewicht kan dragen.
• Standaard is de zithoogte van een toilet rond de 40 cm.
• Voorzie een serviceopening bij inbouwreservoirs voor onderhoud.

Sanitair installeren: wastafel en keukenspoeltafel

Een wastafel in de badkamer en spoelbak in de keuken zijn de meest gebruikte sanitaire toestellen in huis. Een correcte plaatsing en aansluiting zijn essentieel voor je dagelijks comfort.

Wastafel installeren

• Voorbereiding: bepaal de juiste hoogte (standaard ±85 cm), voorzie de waterleidingen en afvoer.
• Montage: bevestig de wastafel of het badkamermeubel, monteer de kraan en sluit ze aan.
• Afwerking: plaats de sifon, dicht de naden af en test op lekken.

Keukenspoelbak installeren

• Plaatsing: meestal geïntegreerd in het werkblad of via opbouw.
• Aansluitingen: voorzie aansluitingen voor de keukenkraan, koud- en warmwaterleidingen, een afvoer met sifon en eventuele aansluiting voor de vaatwasser.
• Extra’s: keukenspoeltafels bestaan in inox, composiet of keramiek en kunnen één of meerdere bakken bevatten.

Praktische tips

• Voorzie in je keuken altijd een stopkraan zodat je toestellen zoals de vaatwasser apart kan afsluiten.
• Werk alle verbindingen waterdicht af met geschikte afdichtingsringen of kit.
• Kies voor kwaliteitsvolle kranen: die gaan langer mee en zijn vaak beter bestand tegen kalkaanslag.

Regelgeving voor sanitaire installaties

Bij het installeren of renoveren van sanitair moet je rekening houden met bepaalde regels en verplichtingen. Die verschillen soms per gemeente of watermaatschappij, maar er zijn enkele basisprincipes.

Vergunning nodig of niet?

• Kleine werken (kraan vervangen, wastafel aansluiten, douche vervangen): hiervoor heb je meestal geen vergunning nodig.
• Grote werken (badkamer renoveren met verplaatsing van leidingen, nieuwbouw, of aansluiting op het openbaar riool): vaak moet dit gemeld worden, er kan een vergunning nodig zijn. Vraag dit na bij je gemeente.

Wettelijke normen

• Alle nieuwe installaties moeten voldoen aan de richtlijnen van de waterleverancier. Een keuring van de waterinstallatie is verplicht bij nieuwbouw of een volledige renovatie.
• Aansluitingen voor de afvoer en riolering moeten correct gebeuren om geurhinder en terugslag te vermijden. Vaak zijn er gemeentelijke voorschriften voor afval- en regenwater.
• Terugslagklep en beveiliging: wettelijk verplicht om drinkwater te beschermen tegen terugstromend vuil water.

De rol van waterdruk bij een sanitaire installatie

De waterdruk is cruciaal voor elke sanitaire installatie. Voor een standaard woning ligt de optimale druk meestal tussen 2 en 4 bar, voor regendouches of badkranen kan een druk van minimaal 3 bar nodig zijn. Je kan een drukregelaar installeren om fluctuaties te vermijden en je apparaten te beschermen. 

Dit zijn de belangrijkste redenen waarom waterdruk belangrijk is:

• Je comfort: bij een te lage druk komt er een zwakke straal uit je douche of kraan, een te hoge druk veroorzaakt spatten en onnodige slijtage.
• Toestellen: moderne kranen, douchekoppen, boilers en vaatwassers werken optimaal bij een bepaald drukbereik. Ligt de druk lager of hoger dan werken je toestellen niet meer optimaal.
• Levensduur van leidingen: een te hoge druk zorgt op lange termijn voor lekkages, vooral bij oudere leidingen of aansluitingen.

Do's en don'ts bij een sanitaire installatie

Een goede sanitaire installatie vraagt kennis en precisie. Door een paar eenvoudige richtlijnen te volgen, voorkom je veelvoorkomende problemen zoals lekkages, verstoppingen en defecte toestellen. Laat bij twijfel een professional meedenken. 

Sanitair installeren: problemen en oplossingen

Zelf je sanitair installeren kan soms leiden tot onverwachte problemen. Wees je bewust van deze veelvoorkomende issues zodat je ze voorkomt of snel kan oplossen.

Lekkende kranen of aansluitingen

• Oorzaak: verkeerde afdichting, loszittende verbindingen of versleten onderdelen.
• Oplossing: controleer alle verbindingen, vervang afdichtingsringen of gebruik afdichtingstape.

Verstoppingen in afvoer

• Oorzaak: haar, vet, etensresten of verkeerd geplaatste sifons.
• Oplossing: gebruik een ontstopper, installeer de sifons correct en reinig ze regelmatig.

Problemen met waterdruk

• Oorzaak: een te hoge of te lage druk, of verstopte leidingen.
• Oplossing: installeer een drukregelaar of reinig de leidingen.

Wateroverlast bij bad of douche

• Oorzaak: slechte afdichting of verkeerde hellingsgraad van de afvoer.
• Oplossing: controleer kitnaden, plaats een waterdichte folie of corrigeer de afvoerhelling.

Geurproblemen bij afvoer

• Oorzaak: droogstaande sifons of ontbrekende beluchting.
• Oplossing: vul sifons met water, controleer beluchtingsventielen of installeer extra ontluchting.

Bestaande sanitaire installatie vervangen

Een bestaande sanitaire installatie vervangen is vaak nodig bij oude leidingen, defecte toestellen of een badkamer- of keukenrenovatie. Volg dit stappenplan om problemen te voorkomen: 

1. Voorbereiding

• Sluit de watertoevoer af en ontlucht de leidingen.
• Controleer welke onderdelen je moet vernieuwen: leidingen, kranen, sifons, afvoer of toestellen.

2. Verwijder de oude installatie

• Verwijder oude toestellen zoals toilet, wastafel, douche of bad.
• Inspecteer leidingen en afvoer op slijtage of schade.

3. Plaats de nieuwe installatie

• Installeer nieuwe leidingen indien nodig.
• Monteer nieuwe kranen, wastafel, toilet, douche of bad volgens de voorschriften.
• Controleer de waterdruk en afvoer.

4. Afwerken en testen

• Dicht kitnaden en aansluitingen af.
• Test alle toestellen uitgebreid op lekkages en een correcte werking.
• Controleer of de installatie voldoet aan de geldende normen en regelgeving.

Tips

• Overweeg bij verouderde leidingen meteen een compleet nieuwe installatie om toekomstige problemen te vermijden.
• Kies kwalitatieve materialen: zo bespaar je op onderhoud en verleng je de levensduur van de installatie.
• Hou een document bij met de nieuwe leidingen en aansluitingen. Dat kan van pas komen bij onderhoud of toekomstige verbouwingswerken.

FAQ: sanitair installeren