De blowerdoortest: hoe werkt het en waarop moet je letten?

Met een blowerdoortest of luchtdichtheidstest meet je de luchtdichtheid van een woning. Het basisprincipe van de test bestaat uit het creëren van een drukverschil tussen binnen en buiten, waarna in kaart wordt gebracht hoeveel lucht doorheen de gebouwschil dringt. Zo’n test brengt niet alleen de luchtlekken in kaart, maar kan bij een nieuwbouwwoning ook het E-peil aanzienlijk laten dalen.

Hoe werkt een blowerdoortest?

Een blowerdoortest simuleert dat buiten de wind blaast aan vijf beaufort en bootst met andere woorden na hoeveel lucht je woning binnendringt. Als resultaat krijg je een v50-waarde, een cijfer van 0 tot 12. Hoe lager je v50-waarde, hoe beter je luchtdichtheidsscore. 

1. Voorbereiding

Om de blowerdoortest te kunnen uitvoeren, wordt een buitendeur ‘vervangen’ door een frame met daarin een luchtdicht doek en een ventilator. De ventilator is verbonden met een laptop die de snelheid regelt én de gemeten waarden registreert. Voor een efficiënte luchtdichtheidsmeting moeten alle ramen en eventuele ventilatieroosters op de ramen dicht zijn, de mechanische ventilatie uitgeschakeld, alle toevoer- en afvoermonden afgedicht en alle binnendeuren opengezet om de luchtcirculatie te bevorderen.

2. Uitvoering blowerdoortest

Daarna wordt de woning in onderdruk en in overdruk geplaatst, telkens met een verschil van 50 pascal (Pa). De laptop meet het luchtvolume dat de ventilator aan- of afvoert om het drukverschil constant te houden. Dat luchtvolume komt overeen met de luchtlekken van de woning. Dat zijn gebreken in de luchtdichtheid ter hoogte van de aansluitingen tussen verschillende wanden, de ramen, een schouw… Om te kunnen zien waar deze luchtlekken zich precies bevinden, wordt (witte) rook in het gebouw geblazen. Op de plekken waar de rook door kieren en spleten ontsnapt, is de luchtdichtheid niet gegarandeerd.

3. Resultaten van de meting

Het resultaat van de blowerdoortest wordt uitgedrukt met de V50-waarde. Die komt overeen met het effectief gemeten lekdebiet (in kubieke meter per uur) bij een drukverschil van 50 Pa. Door de V50-waarde te delen door het verwarmd volume van de woning, bekom je de n50-waarde, ofwel de hoeveelheid lucht die per uur vernieuwd wordt in een gebouw. Deze luchtverversingswaarde is ook de basis voor de vergelijking van de luchtdichtheid van verschillende gebouwen. De ventilatienorm NBN D50-001 schrijft bij mechanische ventilatie een n50-waarde van maximum 3 voor, of drie luchtwisselingen per uur. Bij ventilatie met dubbele stroom en warmterecuperatie bedraagt de n50-waarde 1: het luchtvolume in de woning wordt dan één keer vervangen per uur.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geldt zelfs een n50-waarde van maximum 0,6 per uur voor nieuwbouw (passiefnorm) en van maximum 0,72 per uur voor ingrijpende renovaties die worden gelijkgesteld aan nieuwbouw. In Wallonië en Vlaanderen gelden geen specifieke luchtdichtheidseisen.

4. Toegevoegde waarde

Een nieuwe of gerenoveerde woning met een goed isolatieniveau en een minimum aan aandacht voor de luchtdichtheid haalt zonder problemen een V50-waarde tussen 1 m³/h en 2 m³/h. Deze waarde heeft een positieve impact op het resultaat van de EPB-berekening. Zeker als je weet dat de EPB-aangifte standaard een V50-waarde van 12 m³/h hanteert, wanneer het exacte resultaat niet gekend is. Deze waarde is streng genoeg om bouwheren aan te zetten bijzondere aandacht te besteden aan de luchtdichtheid en om een blowerdoortest te laten uitvoeren om het juiste luchtdichtheidsniveau te meten.

Voordelen van een goede luchtdichtheid

Een goede luchtdichtheid brengt enkele voordelen met zich mee:

• Beperkt de warmteverliezen en de indringing van koude lucht
• Verhoogt de doeltreffendheid van de isolatie
• Verbetert het rendement van de verwarmings- en ventilatiesystemen
• Vermijdt schade aan de woning (vocht, schimmel…) doordat warme en vochtige lucht door de wanden dringt
• Vermijdt tocht en verhoogt het comfort in de woning
• Houdt omgevingsgeluiden beter tegen en zorgt voor meer akoestisch comfort

Voor nieuwbouw en bestaande woningen

Met een goede luchtdichtheid kan je nieuwbouwwoning flink wat E-peilpunten winnen. Maar ook bij bestaande woning is een blowerdoortest een meerwaarde. De test geeft een goed zicht op de te behandelen zones. Meestal gaat het om venstertabletten, ramen en rolluikkasten. Met een siliconenspuit kan je al veel verhelpen. Bij een traditionele woning met een lege spouwmuur heeft het opvullen van die spouw met isolatie een goede impact op de luchtdichtheid. En als je nog een woning hebt zonder onderdak, loont het zeer de moeite om ook dat aan te pakken. Lees meer over isolatie in onze gratis gids.

Tips voor een betere luchtdichtheid 

Wil je de luchtheid van je woning verbeteren? Enkele aandachtspunten voordat je een blowerdoortest laat uitvoeren:

• Zolder: Werk het dampscherm perfect af.
  • Verlijm het scherm tegen de vloer en de gevel- of tussenmuur.
  • Plak alle doorvoeren luchtdicht af (ventilatie, verluchting centrale verwarming, kabeldoorvoeren voor zonnepanelen…)
  • Hecht het scherm vast met voldoende nietjes.
• Dakvensters:
   
  • Breng luchtdichte tape aan op de aansluitingen met het houten gebinte;
  • Voorzie een vensterbank om de aansluiting met de spouw te dichten. Zo niet, zit je met een groot luchtlek.
• Ramen:
  • Kit de aanwezige naden rond de ramen (aanzet tussen raam en muur, vloer, ...) af.
  • Voorzie raamtabletten voordat je een blowerdoortest laat uitvoeren.
  • Besteed extra aandacht aan de afkasting indien je inbouwrolluiken plaatst.
• Kelder: Een kelder zorgt dikwijls voor zwakkere luchtdichtheidsprestaties door de aanwezigheid van een kelderdeur, leidingenschacht of zelfs een oude smeerput.
  • Breng een tochtstrip aan tegen de sluitlatten en een tochtborstel aan de onderkant van de kelderdeur;
  • Stop de leidingenschacht volledig dicht met isolatiewol of spuit PUR-schuim. Een andere optie is om de schacht volledig at te kasten op het gelijkvloers en op de verdiepingen. Een combinatie van beide is natuurlijk nog beter.
  • Een smeerput voorzie je van een luchtdicht kader.
• Garage: Een poort is op zich nooit luchtdicht (dit mag ook niet, aangezien de uitlaatgassen moeten kunnen ontsnappen). Door de zijkanten van het ijzeren frame met de nodige zorg af te werken, verbeter je de luchtdichtheid al voor een stuk.
• Dampkap: Voorzie een rooster met terugslagkleppen voor de dampkap of kies voor een recirculatiedampkap.