Een laadpaal bij je thuis: werking, installatie en prijs

Heb je een elektrische auto en wil je een laadpaal installeren? Dan zit je ongetwijfeld met enkele vragen: waar plaats je die laadpaal thuis, kan je elektrische installatie dit aan, wat komt er kijken bij de plaatsing van een laadpaal, hoeveel kost het en hoe laad je efficiënt? We maken je wegwijs.

Wanneer is een laadpaal thuis interessant?

De komende jaren staan we voor een revolutie in de autowereld. De omschakeling naar de elektrische wagen is volop bezig. Zo komen er steeds meer publieke laadstations bij. Maar wie een elektrische wagen heeft of de aankoop ervan plant, heeft ook liefst een laadpaal thuis.

Volledig elektrische wagens kunnen tot tien keer sneller laden aan een laadpaal dan via een klassiek stopcontact. Maar ook als je met een plug-inhybride rijdt, is zo’n investering het overwegen waard. Het is in principe mogelijk om de kleinere batterij van zo’n hybridewagen ’s nachts volledig op te laden via het gewone stopcontact. Maar via een laadpaal gaat het een pak sneller.

Bovendien is deze oplossing veiliger. De bekabeling voor stopcontacten in een woning is doorgaans niet gedimensioneerd voor een urenlange belasting op hoog vermogen. Je riskeert dus dat het circuit overbelast raakt en dat daardoor de stroom uitvalt. Een laadpaal wordt afzonderlijk aangesloten aan je zekeringskast, waardoor je overbelasting vermijdt.

Een bijkomende troef van zo’n laadstation is het feit dat de energiekosten makkelijker kunnen gesplitst worden. Dat maakt de aparte afrekening van de stroom met je werkgever eenvoudiger en transparanter. ‘Slimme’ laadpalen kunnen bovendien het vermogen sturen in functie van het elektriciteitsverbruik van je woning. Zeker na de invoering van het capaciteitstarief is dit zeker een pluspunt.

Waar installeer je een laadpaal het beste?

Je doet er goed aan de afstand tussen de laadpaal en de parkeerplek zo kort mogelijk te houden. En hoe dichter de laadpaal bij de zekeringkast staat, hoe eenvoudiger (en goedkoper) de installatie.

Je kan kiezen tussen een laadtoestel dat ofwel gemonteerd wordt op een paal, ofwel tegen een binnen- of buitenmuur van je woning. De beste keuze is afhankelijk van je concrete thuissituatie en van je persoonlijke voorkeur. Voor een vlotte installatie is het aangewezen om de laadpaal zo dicht mogelijk bij de zekeringkast te laten plaatsen. Zo vermijd je bijkomende werken zoals het opbreken van een verharde oprit.

Heb je geen eigen oprit of garage, dan wordt het wat moeilijker. Volgens de wet mogen er immers geen kabels over de openbare ruimte - zoals een voetpad - getrokken worden. In dat geval kan je een laadpas overwegen, waarmee je je wagen kan opladen aan een publieke laadpaal in de buurt.

Is mijn woning geschikt voor een laadpaal?

Om te bepalen of je woning geschikt is voor een laadpaal, let je op de volgende punten:

1. Controleer of je meterkast minimaal een 1-fase (16A) of beter nog 3-fase aansluiting heeft. Bij twijfel kun je dit bij je netbeheerder navragen.
2. Zorg dat je elektriciteitsaansluiting voldoende capaciteit heeft om de laadpaal te voeden zonder stroomuitval. Soms is een verzwaring van de aansluiting nodig.
3. Er moet voldoende ruimte zijn op jouw eigendom om de laadpaal veilig te plaatsen.
4. De laadpaal moet via een veilige kabelverbinding met de meterkast verbonden kunnen worden, zonder onnodig lange of ingewikkelde bekabeling.
5. Overweeg of je later een zwaardere laadpaal of meerdere laadpunten wilt installeren en of de aansluiting dit aankan.

Wil je zeker weten of jouw woning geschikt is? Laat dan een installateur je installatie op voorhand checken. 

Wat met mijn netaansluiting?

Je netaansluiting bepaalt of je laadpaal voldoende stroom krijgt zonder dat je andere apparaten in huis problemen veroorzaken. Er zijn twee typen aansluitingen:

• 1-fase aansluiting (230 V, 16 A of 32 A): laadt langzaam (max. 3,7 kW - 7,4 kW). Vaak bij oudere woningen.
• 3-fase aansluiting (400 V, 16 A of 32 A): laadt sneller (max. 11 kW - 22 kW). Ideaal voor elektrische voertuigen (EV’s) en vaak nodig voor krachtigere laadpalen.

Je kunt je aansluiting checken in je meterkast of via je netbeheerder. Als je een snellere laadpaal wilt en nog een 1-fase aansluiting hebt, kun je bij de netbeheerder een verzwaring naar 3-fase aanvragen. Dit kost meestal een paar honderd euro en kan enkele weken duren.

Waar moet je rekening mee houden bij de aankoop van een laadpaal?

Wil je er zeker van zijn dat je een laadpaal kiest die bij je past, dan kan je advies inwinnen bij een installateur of rekening houden met deze factoren: 

1. Kies een laadpaal die past bij je 1-fase of 3-fase aansluiting. Een hogere capaciteit betekent sneller laden.
2. Wil je dat je laadpaal aan load balancing doet om overbelasting te voorkomen? Verkies je bediening via een app? Wil je je stroomkosten verrekenen bij zakelijk gebruik van je auto? Dit bepaalt mee welke laadpaal je het best kiest.
3. De meeste EV’s gebruiken type 2-stekkers, maar controleer of dit overeenkomt met jouw auto.
4. Heb je voldoende plaats op je eigen terrein? Zorg voor een goede plek met een veilige kabelroute naar de meterkast.
5. Denk aan een laadpaal met uitbreidingsopties, zoals meerdere aansluitingen of hogere laadcapaciteit voor toekomstige voertuigen.
6. Vergelijk prijzen van laadpalen en installatiekosten. 

Welk laadstation kies ik best?

Bij het kiezen van een laadstation voor thuis moet je deze factoren overwegen:

1. Zorg ervoor dat het laadstation aansluit bij het laadvermogen en het stekkertype van je elektrische auto.
2. Controleer of je woning een 1-fase of 3-fase aansluiting heeft, aangezien dit invloed heeft op het maximale laadvermogen. 
3. Overweeg laadstations met functies zoals monitoring van je energieverbruik, laadschema's en integratie met zonnepanelen voor optimaal gebruik.
4. Kies een laadstation dat geschikt is voor installatie binnen of buiten, afhankelijk van je parkeersituatie.

Wat komt er kijken bij de installatie van een laadpaal thuis?

Bij de installatie moet je nagaan of je woning over een enkelfasige of driefasige elektriciteitsaansluiting beschikt. Dat is belangrijk om de laadsnelheid te kunnen bepalen. Er moeten een extra automaat en een differentieelbeveiliging aan je zekeringskast worden toegevoegd. Is daar geen ruimte voor, dan moet je een extra kast laten plaatsen. Van daaruit vertrekt een voedingskabel en eventueel een datakabel tot aan het laadstation. Afhankelijk van het kabeltraject en de locatie van de laadpaal zijn mogelijk bijkomende graaf- of andere werken nodig.

Zodra de installatie klaar is, wordt een elektrisch schema opgemaakt. Een erkend organisme zorgt vervolgens voor een keuring volgens het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Die keuring is verplicht. Je doet er dus goed aan om de laadpaal te laten plaatsen door een erkend installateur.

Hoeveel kost een laadpaal gemiddeld?

Een slim laadstation, inclusief standaardinstallatie en keuring vind je vanaf 750 euro exclusief btw. Die prijs is onder andere afhankelijk van het vermogen. Voor de verplichte keuring komt daar nog eens 100 euro bij. De installatiekosten verschillen per installateur, maar lopen snel op tot enkele honderden euro’s. Eventuele graafwerken, ingrijpende aanpassingen van je elektriciteitsinstallatie en extra opties kunnen de prijs uiteraard ook opdrijven. Voor de duurste modellen moet je een budget tussen 1.600 en 2.000 euro exclusief btw voorzien.

Voor de installatie van een laadstation bij een privéwoning geldt hetzelfde btw-regime als voor andere werken aan die woning. In principe betaal je dus 21% btw, maar wanneer het pand minstens tien jaar oud is, geldt het verlaagde tarief van 6%. De laadpaal moet dan wel in je woning of aan de buitengevel geïnstalleerd worden, of in of aan de garage of carport die bij je huis of appartement hoort.

Premies

Vanuit de overheid is er in België geen belastingvermindering meer beschikbaar voor de installatie van een laadpaal. Die liep af op 31 augustus 2024. Wel geven sommige gemeentes een premie. 

Welke invloed heeft een laadpaal op je elektriciteitsfactuur?

Het installeren van een laadpaal thuis zal je elektriciteitsfactuur verhogen, aangezien het opladen van een elektrische auto extra energie verbruikt. De exacte impact hangt af van je rijgedrag, het energieverbruik van je voertuig en je elektriciteitstarief. 

Sinds 2023 geldt in Vlaanderen het capaciteitstarief. Een deel van de netkosten wordt daardoor berekend op basis van je piekverbruik. Het opladen van je elektrische auto kan dit piekverbruik verhogen, vooral bij hoge laadsnelheden. Je kan dit proberen in te perken daar je laadsnelheid te verlagen, door een slimme laadpaal te kiezen die het laadproces afstemt op je totale energieverbruik of door je auto vooral tijdens daluren te laden of op momenten dat er geen andere grote verbruikers in huis actief zijn. 

Wat is een bidirectionele laadpaal?

Een bidirectionele laadpaal kan niet alleen energie van het elektriciteitsnet leveren aan de batterij van een elektrische auto, maar kan ook energie uit de autobatterij terugleveren aan het net of gebruiken voor huishoudelijke apparaten. Dit noemt men bidirectioneel laden.

Wat is een slimme laadpaal?

Een slimme laadpaal kan dankzij ingebouwde technologie en connectiviteit het laadproces van je auto optimaliseren en beheren. Dit soort laadpalen communiceert met zowel het elektriciteitsnet als andere elektrische apparaten in huis. Dat biedt enkele troeven:

• Dynamic load balancing: de laadpaal past het laadvermogen aan op basis van het totale energieverbruik in huis. Zo voorkom je overbelasting en kunnen essentiële apparaten continu blijven werken.
• Integratie met zonnepanelen: slimme laadpalen kunnen samenwerken met zonnepanelen om de opgewekte zonne-energie direct te gebruiken om de auto te laden.
• Kosten besparen: door te laden tijdens daluren of op momenten met een overschot aan duurzame energie, profiteer je van lagere energietarieven.
• Handig te bedienen: via een app kan je het laadproces monitoren, laadschema's instellen en krijg je inzicht in je energieverbruik. 

Load balancer laadpaal

Een load balancer verdeelt het beschikbare elektrische vermogen in een woning dynamisch tussen de laadpaal en andere elektrische apparaten. Zo voorkom je overbelasting van het elektriciteitsnetwerk en van de hoofdzekering. Als het energieverbruik in huis toeneemt, bijvoorbeeld als je de oven of wasmachine aanzet, zal de load balancer tijdelijk het laadvermogen van de elektrische auto verlagen. Zodra het verbruik weer afneemt, gaat het laadvermogen omhoog. Deze technologie wordt ook wel dynamic load balancing genoemd.

Heeft een laadpaal invloed op je brandverzekering?

Een laadpaal bij je thuis verhoogt het risico op brand niet, op voorwaarde dat hij correct geïnstalleerd wordt. Het is dan ook niet verplicht om de installatie aan je verzekeraar te melden. Toch doe je er goed aan om die - net zoals elke structurele verandering in je woning - te signaleren. Want zo vermijd je onderverzekerd te raken en dus onvoldoende vergoed te worden bij een schadegeval. En maakt zo’n laadstation je brandverzekering ook duurder? Verzekeraars mogen zelf beslissen of ze de premie al dan niet aanpassen.

Hoe kan je je auto thuis opladen?

Je kan je elektrische wagen thuis op twee manieren opladen: via het stopcontact, wat mode 2 wordt genoemd, of via een laadpaal, ook wel mode 3 genoemd. Het snelst laad je via een laadpunt/laadpaal. Maar je kan dus ook via een gewoon, huishoudelijk stopcontact laden. Daar heb je wel een aangepaste laadkabel voor nodig die begrensd is tot 10 A. Ook moet je stopcontact geaard zijn en je elektrische installatie helemaal in orde zijn. Bij twijfels kan je hierover advies inwinnen bij je elektricien.

Heb je zonnepanelen? Dan is het perfect mogelijk om de groene stroom te koppelen aan de laadpaal en zo je eigen opgewekte stroom te gebruiken om je wagen op te laden. Een laadpunt kan ook het verbruik van de woning uitlezen en de stroomtoevoer naar de elektrische wagen afstemmen op het andere verbruik. Als consument voorkom je zo overbelasting op het net en haal je het piekverbruik naar beneden.

Hoe lang duurt het voor mijn auto is opgeladen?

Het vermogen van het laadpunt en de capaciteit van de batterij in je wagen bepalen de laadtijd. Laad je je auto aan een gewoon stopcontact? Dan hou je best rekening met een laadtijd van minimum 10 uur om de batterij volledig op te laden. Met een laadpaal thuis en zeker met snelladers kan dit veel sneller. Voor sommige auto’s duurt het maar 30 minuten voor de batterij volledig is opgeladen. Vraag zeker ook na bij de fabrikant van je auto hoe je hem het best oplaadt. Je hoeft voor veel elektrische wagens de batterij namelijk niet bij elke laadbeurt tot 100% op te laden.

Veiligheidsaspecten bij het gebruik van een laadpaal

Bij het gebruik van een laadpaal moet je rekening houden met enkele veiligheidsaspecten:

• Zorg dat de laadpaal wordt geïnstalleerd door een erkend installateur om overbelasting en kortsluiting te voorkomen.
• De laadpaal moet goed geaard zijn en voorzien zijn van een aardlekschakelaar om elektrische schokken te voorkomen.
• Gebruik alleen goedgekeurde laadkabels die geschikt zijn voor het laadvermogen van de paal.
• Controleer of je elektrische installatie geschikt is voor langdurig hoge belasting.
• Gebruik geen verlengsnoeren of adapters, om oververhitting en brandgevaar te vermijden.
• Zorg ervoor dat de laadpaal waterdicht is en bestand tegen weersinvloeden.
• Volg de aanbevelingen van de fabrikant bij het aansluiten en loskoppelen van de laadkabel.
• Berg de laadkabel netjes op om struikelen te voorkomen.
• Gebruik indien mogelijk een laadpaal met autorisatie (laadpas of app) om misbruik te voorkomen.
• Zorg ervoor dat de software van de laadpaal up-to-date blijft.

Onderhoud

Je laadpaal goed onderhouden is belangrijk om de veiligheid, betrouwbaarheid en levensduur te garanderen. Hier zijn enkele onderhoudstips:

• Controleer kabels, stekkers en behuizing op schade.
• Houd de laadpaal en contactpunten stof- en vuilvrij.
• Test regelmatig de werking en laat periodiek zekeringen en bedrading bekijken.
• Update de software en beveilig je internetverbinding bij slimme laadpalen.
• Laat een specialist jaarlijks de installatie controleren en laadsnelheid testen.
• Zorg eventueel voor een afdak of hoes en voorkom bevriezing in de winter.

FAQ laadpaal