Thuisbatterij: werking, prijs, terugverdientijd en alle andere dingen die je moet weten

Thuisbatterijen worden steeds populairder, omdat je hiermee de stroom die je met je zonnepanelen opwekt, kan stockeren. Zo ben je minder afhankelijk van het elektriciteitsnet. Maar hoe lang kan je de stroom opslaan? Wat is de prijs van een thuisbatterij? En is de investering voor jou wel interessant? Wij bieden je een antwoord op de meest gestelde vragen over thuisbatterijen.

Wat is een thuisbatterij?

In een thuisbatterij kan je overtollige elektriciteit, meestal van zonnepanelen, opslaan voor later gebruik. Zo kan je zelf opgewekte stroom gebruiken wanneer de zon niet schijnt, wat je energie-onafhankelijkheid vergroot en je energiekosten verlaagt. De meeste thuisbatterijen werken op lithium-ion technologie, hebben een capaciteit tussen 5 en 15 kWh en kunnen slim worden aangestuurd via een app. Ze helpen ook om piekbelastingen te verminderen en het elektriciteitsnet te ontlasten. 

Hoe werkt een thuisbatterij?

Heb je zonnepanelen? Dan kan je de stroom die je zonnepanelen opwekken niet altijd meteen verbruiken. Die tijdelijke overproductie kan je opslaan in een thuisbatterij. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk? Een thuisbatterij is altijd gekoppeld aan een omvormer. Als je zonnepanelen meer energie opwekken dan je verbruikt, dan stuurt de omvormer die stroom naar je batterij en laadt die op. Wil je ’s avonds koken of je wasmachine laten draaien? Dan kan je de stroom gebruiken waarmee je thuisbatterij overdag is opgeladen. Op een bewolkte dag kan een thuisbatterij ook stroom van het net halen tijdens de daluren en op die manier goedkopere elektriciteit opslaan om ’s avonds tijdens de piekuren te gebruiken. Lees meer over de werking van een thuisbatterij.

Wat zijn de voor- en nadelen van een thuisbatterij?

Een thuisbatterij slaat je overtollige zonne-energie op voor later gebruik, waardoor je minder afhankelijk bent van het elektriciteitsnet en je energiekosten verlaagt. Hoewel het een duurzame en slimme investering kan zijn, brengt het ook kosten en beperkingen met zich mee. Hieronder de belangrijkste voor- en nadelen op een rij.

Zonnepanelen en batterij

Zonnepanelen wekken overdag energie op, maar vaak meer dan je direct verbruikt. Een thuisbatterij slaat deze overtollige stroom op, zodat je deze ‘s avonds of bij bewolkt weer kunt gebruiken. Dit verhoogt je zelfconsumptie, verlaagt je energiekosten en maakt je minder afhankelijk van het elektriciteitsnet. Een thuisbatterij is vooral rendabel als je een hoog eigen verbruik hebt en slim omgaat met energiebeheer. 

Welk type thuisbatterijen zijn er?

Er bestaan verschillende soorten thuisbatterijen met elk hun voor- en nadelen. Lithium-ionbatterijen zijn het meest gekend. Je vindt dit type ook terug in smartphones, laptops en elektrische wagens. Daarnaast heb je een lood-zuurbatterij. Die is tot de helft goedkoper, maar groter en zwaarder en heeft een minder lange levensduur dan andere batterijen. Tot slot is er nog de zoutwaterbatterij. Deze technologie is nog redelijk nieuw en maakt gebruik van minder giftige stoffen en metalen, maar dit type batterij is groot, zwaar en relatief duur. 

Vanaf 17 april 2025 mag je ook plug&play-toestellen gebruiken. Die kan je met een stekker in het stopcontact steken. Het gaat wel enkel om gehomologeerde toestellen, dat wil zeggen dat de toestellen aan bepaalde eisen moeten voldoen, met een CE-label. Daarnaast zijn er nog andere zaken waar je rekening mee moet houden, zoals het verplicht aanmelden van je plug&play-toestel, een terugleveringscontract afsluiten met je energieleverancier, je brandverzekering eventueel aanpassen, je informeren bij de vereniging van mede-eigenaars, enzovoort.

Welke omvormer heb je nodig?

Heb je al zonnepanelen? Dan moet je er rekening mee houden dat je mogelijk een extra omvormer moet installeren of moet vervangen door een hybride exemplaar wanneer je een thuisbatterij aanschaft. Zonnepanelen produceren namelijk gelijkstroom. De omvormer zet die om in wisselstroom om naar je woning of het distributienet te sturen. Om te kunnen op- en ontladen, heeft een batterij een omvormer nodig die in beide richtingen werkt. Op een hybride omvormer kan je zowel je zonnepanelen als thuisbatterij aansluiten.

Wat is de gemiddelde prijs van een thuisbatterij?

De prijs van een thuisbatterij ligt gemiddeld tussen de 4.000 en 10.000 euro. Veel hangt af van het merk dat je kiest. Voor een batterij van 3 kWh betaal je zo’n 4.000 euro, voor 8 kWh zo’n 5.000 à 8.000 euro en een batterij van 14 kWh kost gemiddeld 10.000 euro. De prijs wordt niet alleen bepaald door de capaciteit, maar ook door de kwaliteit van de batterij. Daarbij wordt gekeken naar de ‘Levelised Cost of Storage’ (LCOS): de gemiddelde prijs per opgeslagen kWh over de hele levensduur. Hoe meer laadcycli een batterij heeft, hoe langer de levensduur en hoe hoger de prijs. Een goedkopere batterij met een lager aantal laadcycli kan dus minder interessant zijn dan een duurdere batterij met meer laadcycli.Er bestaan verschillende soorten thuisbatterijen met elk hun voor- en nadelen. Lithium-ionbatterijen zijn het meest gekend. Je vindt dit type ook terug in smartphones, laptops en elektrische wagens. Daarnaast heb je een lood-zuurbatterij. Die is tot de helft goedkoper, maar groter en zwaarder en heeft een minder lange levensduur dan andere batterijen. Tot slot is er nog de zoutwaterbatterij. Deze technologie is nog redelijk nieuw en maakt gebruik van minder giftige stoffen en metalen, maar dit type batterij is groot, zwaar en relatief duur. 

Bestaat er een premie voor thuisbatterijen?

In Vlaanderen werd de premie voor thuisbatterijen versneld stopgezet. Installaties met een keuringsattest na 31 maart 2023 komen niet meer in aanmerking voor de premie. In Brussel en Wallonië is er momenteel geen premie voorzien.

Is een thuisbatterij rendabel?

De gemiddelde levensduur bedraagt 15 à 20 jaar. Hoe snel je een thuisbatterij terugverdient, hangt af van jouw persoonlijke situatie. In de meeste gevallen ligt de terugverdientijd tussen de 6 à 15 jaar. Veel hangt af van de stroomprijs. Lees hier hoe rendabel een thuisbatterij is.

Het zelfverbruik van zonnepaneeleigenaars wordt gemiddeld geschat op zo’n 30%. Met een thuisbatterij kan je het rendement van je zonnepanelen verhogen en je zelfverbruik laten stijgen tot meer dan 60%. Hoe doe je dat? De overtollige stroom die zonnepanelen produceren, wordt aan het distributienet geleverd. Daarvoor krijg je een kleine vergoeding. Wil je ’s avonds elektriciteit gebruiken wanneer je zonnepanelen niets opwekken? Dan zal je elektriciteit van het net moeten aankopen tegen een duurdere prijs. Met een thuisbatterij kan je een deel van de opgewekte energie opslaan om te gebruiken wanneer je zonnepanelen onvoldoende produceren. Zo hoef je tijdens de piekuren geen elektriciteit van het net te halen en bespaar je op je energiefactuur. Een thuisbatterij is dus vooral interessant als je een digitale meter en veel zonnepanelen hebt én je meer elektriciteit produceert dan verbruikt.

Levensduur

Een thuisbatterij gaat gemiddeld 15 tot 20 jaar mee, afhankelijk van het type en gebruik. De meeste lithium-ion batterijen gaan ongeveer 5.000 tot 7.000 laadcycli mee voordat de capaciteit merkbaar afneemt. Factoren zoals temperatuur, laadgewoonten en onderhoud beïnvloeden de levensduur. Fabrikanten bieden vaak een garantie van 10 jaar of een bepaald aantal laadcycli. 

Hoe lang en waar stockeren?

Een thuisbatterij kan de overtollige stroom enkele uren tot dagen stockeren. Zo kan je bijvoorbeeld ’s avonds of ’s nachts je wasmachine laten draaien met de stroom die je zonnepanelen overdag hebben opgewekt. Wat niet mogelijk is, is de stroom van de zomer tot de winter stockeren.

Hou er rekening mee dat je voldoende plaats nodig hebt voor een thuisbatterij. Een grote batterij neemt al snel 1 m² in. Al zijn er ook kleinere modellen die de ruimte van een vaatwasser innemen. Meestal wordt een thuisbatterij in de technische ruimte of garage geplaatst bij de omvormer. Sommige types kan je zowel binnen als buiten installeren.

Hoeveel kW heb je nodig?

De capaciteit van de thuisbatterijen van tegenwoordig ligt tussen 3 kWh en 14 kWh. Het vermogen dat je nodig hebt, hangt af van de grootte van je gezin. Heb je eerder een laag elektriciteitsverbruik? Dan kan een thuisbatterij van 4 kWh al volstaan. Ligt je jaarlijks verbruik eerder rond de 3.500 kWh? Dan verbruik je gemiddeld 9,6 kWh per dag en heb je een capaciteit van 10 kWh nodig. Om de juiste capaciteit te berekenen, kan je advies vragen aan een installateur.

Kan je zelfvoorzienend zijn met thuisbatterij?

Je kan deels zelfvoorzienend zijn met een thuisbatterij, volledige onafhankelijkheid is moeilijker. Een thuisbatterij slaat overtollige zonne-energie op voor gebruik in de avond of bij bewolkt weer, waardoor je minder stroom van het net nodig hebt. Maar in de winter of bij langdurig slecht weer heb je meestal nog netstroom nodig. Om volledig zelfvoorzienend te zijn, heb je een grote batterij, voldoende zonnepanelen en mogelijk een back-up zoals een generator nodig. 

Waarop letten bij de aankoop?

Om optimaal gebruik te kunnen maken van je thuisbatterij moet je een exemplaar kopen dat qua capaciteit past bij je verbruik en bij de opbrengst van je zonnepanelen. Check ook het vermogen (kW) van de thuisbatterij en het type, want er bestaan meerdere soorten. Zorg ervoor dat de batterij kan samenwerken met je omvormer en zonnepanelen. Wil je alles goed kunnen opvolgen, kies dan voor een slimme batterij met een bijhorende app. Bekijk ten slotte ook hoeveel laadcycli de batterij biedt en hoe lang de garantieperiode loopt.

Thuisbatterij (laten) plaatsen: stappenplan

Voor een efficiënte en veilige installatie, verloopt de plaatsing van je thuisbatterij best volgens dit stappenplan:

1. Bepaal je stroomverbruik en de opbrengst van je zonnepanelen om de juiste batterijcapaciteit te kiezen.
2. Kies een batterij met voldoende opslag en compatibiliteit met je omvormer.
3. Vergelijk prijzen, garanties en installatievoorwaarden bij verschillende aanbieders.
4. Controleer of er subsidies beschikbaar zijn in jouw regio.
5. Een erkende installateur plaatst de batterij en koppelt deze aan je zonnepanelen en meterkast.
6. De batterij wordt ingesteld, getest en gekoppeld aan een energiebeheer-app.
7. Hou je verbruik bij en zorg voor regelmatig onderhoud om de levensduur te verlengen.

Verplichtingen

• Je moet je thuisbatterij verplicht aanmelden bij je netbeheerder om netverstoringen te voorkomen en om recht te hebben op terugleververgoedingen.
• De batterij moet compatibel zijn met je omvormer en veilig worden aangesloten op de meterkast. Vaak is een 3-fase aansluiting aanbevolen voor grotere systemen.
• Na installatie is een keuring verplicht, waarbij een erkende specialist controleert of de installatie voldoet aan de geldende regelgeving.

Afnamepiek en capaciteitstarief beperken

Het capaciteitstarief wordt berekend op basis van je piekverbruik (de hoogste afnamepieken van het elektriciteitsnet). Een thuisbatterij kan helpen om deze pieken te beperken en zo je netkosten te verlagen. Met een load balancer spreid je het gebruik van grote stroomverbruikers over de dag. Een slimme laadpaal zal je auto laden wanneer er voldoende zonne-energie is of een lage netbelasting. 

Onderhoud

Goed onderhoud verlengt de levensduur van je batterij en zorgt voor een veilige en efficiënte werking.

1. Controleer via de app of via het display of de batterij correct werkt en optimaal presteert.
2. Zorg voor een goed geventileerde en stabiele omgeving om oververhitting of bevriezing te voorkomen.
3. Reinig de batterij en aansluitingen voorzichtig om ophoping van stof en vuil te vermijden.
4. Voorkom volledige ontlading en overbelasting om de levensduur te verlengen.
5. Houd de software up-to-date voor optimale prestaties en beveiliging.
6. Laat minstens om de paar jaar een professional de batterij en bedrading bekijken.

FAQ thuisbatterij